پرش به محتوا

سید محمدسعید حبوبی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
imported>Aghaie
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰۷: خط ۱۰۷:


سید محمدسعید حبوبی به سبب فشارهای روحی ناشی از شكست در شعیبه، در [[ناصریه]] بیمار شد و در ۱۳۳۳ق درگذشت. جنازه او، پس از تشییع تا [[نجف]]، در صحن حرم [[امام علی]] (ع) دفن شد. حكومت [[عثمانی]] نیز در مراسمی از او تجلیل كرد.<ref>جبوری، ص ۲۱۶.</ref> شیخ جواد شبیبی نجفی در رحلت وی قصیده‌ای با این مطلع سروده؛
سید محمدسعید حبوبی به سبب فشارهای روحی ناشی از شكست در شعیبه، در [[ناصریه]] بیمار شد و در ۱۳۳۳ق درگذشت. جنازه او، پس از تشییع تا [[نجف]]، در صحن حرم [[امام علی]] (ع) دفن شد. حكومت [[عثمانی]] نیز در مراسمی از او تجلیل كرد.<ref>جبوری، ص ۲۱۶.</ref> شیخ جواد شبیبی نجفی در رحلت وی قصیده‌ای با این مطلع سروده؛
{{شعر}}{{ب|لواءالدین لف فلا جهاد | و باب العلم سد فلا اجتهاد }}{{پایان شعر}}
{{شعر}}{{پایان شعر}}
 
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول =:{{سخ}}{{شعر|نستعلیق}}{{ب|لواءالدین لف فلا جهاد | و باب العلم سد فلا اجتهاد }}{{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی | منبع = <small></small> | تراز = وسط| عرض = ۳۲۰px | اندازه خط = 14px|رنگ پس‌زمینه=| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|اندازه=ریز|3}}


==نگارخانه==
==نگارخانه==
خط ۱۲۲: خط ۱۲۴:


== منابع ==
== منابع ==
{{ستون-شروع}}
{{ستون-شروع|2}}
* آقابزرگ طهرانی، ''الذریعة الی تصانیف الشیعة''، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت، ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
* آقابزرگ طهرانی، ''الذریعة الی تصانیف الشیعة''، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت، ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
* آقابزرگ طهرانی، ''طبقات اعلام الشیعة: نقباء البشر فی القرن الرابع عشر''، مشهد، ۱۴۰۴.
* آقابزرگ طهرانی، ''طبقات اعلام الشیعة: نقباء البشر فی القرن الرابع عشر''، مشهد، ۱۴۰۴.

نسخهٔ ‏۹ سپتامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۱:۵۵

سید محمدسعید حبوبی
پرونده:سیدمحمدسعید حبوبی.jpg
اطلاعات کلی
مذهبشیعه
زادروز۱۲۶۶ ه.ق
محل زندگیعراق
اطلاعات علمی
استادانعرفان: ملا حسینقلی همدانی، فقه و اصول: میرزا حبیب الله رشتی، حاج آقا رضا همدانی، محمد شرابیانی، محمد طه نجف
اطلاعات دیگر
منصبرهبری جهاد مردم عراق علیه انگلیس ۱۹۱۴م/۱۳۳۲ق


سید محمدسعید حَبّوبی؛ (۱۲۶۶ق ـ ۱۳۳۳ق) مشهور به حَبّوبی كبیر، فقیه و شاعر امامی و یكی از رهبران جهاد عراق با انگلیس بود. ایشان اولین كسی بود كه به جواز تأسیس مدارس جدید در بغداد، برای آموزش زبانهای خارجی، فتوا داد.

از مشهورترین استادان وی می توان ملا حسینقلی همدانی، میرزا حبیب الله رشتی، سید مرتضی رضوی كشمیری، سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی و سید محسن حکیم را نام برد. همچنین در زمان اقامت سید جمال الدین اسد آبادی در نجف، با او همفكری و ارتباط نزدیك داشت.

ولادت، نسب

حبوبی در ۱۲۶۶ق در نجف به‌ دنیا آمد. نسب پدرش، سیدمحمود، به امام حسن (ع) می‌رسد.[۱] خاندان حبوبی در اصل، اهل حجاز و بیشترشان تاجر بودند.

تحصیلات علمی ـ ادبی

من قصیدة: خطرت

الگو:بالگو:بالگو:بالگو:بالگو:بالگو:بالگو:بالگو:بالگو:بالگو:بالگو:پایان شعر

معجم البابطین لشعراء العربیه فی القرنین التاسع عشر و العشرین

محمدسعید علوم مقدماتی را در نجف خواند.[۲] ادبیات را نیز نزد شیخ‌جعفر شرقی/ شروقی و دایی خود شیخ عباس اعسم فراگرفت.

حبوبی پس از آنكه مدتی در حجاز به تجارت پرداخت، به نجف بازگشت. وی با شركت فعال در انجمنهای ادبی، كه با حضور شاعران بزرگ نجف، مانند سید موسی طالقانی و سید جعفر حلّی، برگزار می‌شد، استعداد ادبی خود را نشان داد.[۳]

اساتید

محمدسعید حبوبی اخلاق و عرفان را نزد ملا حسینقلی همدانی آموخت و از او بسیار تأثیر پذیرفت.

استادان وی در فقه واصول، میرزا حبیب‌اللّه رشتی، محمدحسین كاظمی، شیخ‌ محمد شرابیانی و حاج‌آقا رضا همدانی بودند.

او بیشتر تحصیلات فقهی خود را نزد شیخ محمد طه نجف گذراند و پس از فوت این استادش در ۱۳۲۳ق، در درس دیگری شركت نكرد و به تألیف و تدریس فقه و اصول پرداخت.

وی از محمد طه نجف، ملاحسینقلی همدانی و سید مرتضی رضوی كشمیری اجازه روایت گرفت و سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، از او اجازه روایت داشت.[۴]

تدریس و شاگردان

شیوه تدریس او مشابه آخوند خراسانی بود و عالمان بسیاری در درس وی شركت می‌كردند.[۵]

برخی شاگردان حبوبی در ادبیات و علوم دیگر، سید محسن حکیم، سید محمود حكیم، سید هاشم حكیم، عدنان غریفی، جواد شبیبی و صالح حریری بودند.[۶]

رهبری جهاد

مجسمه محمدسعید حبوبی در میدان شهر ناصریه

حبوبی پس از اشغال لیبی از سوی ایتالیا در ۱۳۲۹ق، به‌همراه آخوند خراسانی و جمعی دیگر از فقها، با صدور فتوا، مسلمانان را به دفاع از اسلام و جنگ با دشمنان فراخواند.[۷]

وی همچنین نقش مهمی در قیام جهادی مردم عراق در برابر نیروهای اشغالگر انگلستان در ۱۳۳۲/۱۹۱۴ق داشت و در اجتماع بزرگ مردم نجف در مسجد جامع هندی، آنان را به جهاد دعوت نمود و بر وجوب دفع كفار از سرزمینهای اسلامی تأكید كرد.[۸]

حبوبی، علاوه بر صدور فتوایی به همراه سید مصطفی كاشانی مبنی بر وجوب حفظ تمامیت ارضی عراق،[۹] اولین كسی بود كه با پذیرش رهبری مجاهدان، آنان را به جبهه گسیل داشت[۱۰] و سپس همراه با چند تن از علما در ذیحجه ۱۳۳۲ق به سوی ناصریه حركت كرد و برای تشویق عشایر به جهاد، تا محرّم ۱۳۳۳ق در میان آنان ماند.[۱۱]

وی در ربیع‌الآخر ۱۳۳۳ق، همراه با هزاران تن از عشایری كه در ناصریه به او پیوسته بودند، به طرف جبهه شعیبه (ناحیه‌ای در حدود پانزده كیلومتری جنوب‌شرقی بصره) حركت كرد.[۱۲] وی كمكهای مالی حكومت عثمانی را نپذیرفت و عواید حاصل از رهن املاكش را صرف جهاد نمود.[۱۳]

در نبرد شدیدی كه در شعیبه میان مجاهدان عراقی و ارتش عثمانی از یک‌سو و نیروهای انگلیسی از سوی دیگر روی داد، بسیاری از مجاهدان شهید شدند و سپاه آنان به ناصریه عقب‌نشینی كرد.[۱۴] به همین مناسبت مجسمه وی در میدان اصلی شهر ناصریه نصب شده است.

خصوصیات

حبوبی به تقوا، حسن خلق، خوشرویی، تواضع، هوشمندی و بردباری مشهور بود.[۱۵]

او در صحن حرم امام علی (ع) نماز جماعت اقامه می‌كرد.[۱۶]

محمدسعید حبوبی اولین كسی بود كه به جواز تأسیس مدارس جدید در بغداد، برای آموزش زبانهای خارجی، فتوا داد.[۱۷]

وی در زمان اقامت سید جمال‌الدین اسدآبادی در نجف، با او همفكری و ارتباط نزدیك داشت.[۱۸]

وفات

سید محمدسعید حبوبی به سبب فشارهای روحی ناشی از شكست در شعیبه، در ناصریه بیمار شد و در ۱۳۳۳ق درگذشت. جنازه او، پس از تشییع تا نجف، در صحن حرم امام علی (ع) دفن شد. حكومت عثمانی نیز در مراسمی از او تجلیل كرد.[۱۹] شیخ جواد شبیبی نجفی در رحلت وی قصیده‌ای با این مطلع سروده؛ خطای لوآ در mw.text.lua در خط 25: bad argument #1 to 'match' (string expected, got nil). الگو:پایان شعر

پانویس

  1. حبوبی، مقدمه جواهری، ص ۸.
  2. آقابزرگ طهرانی، طبقات، قسم۲، ص ۸۱۴ـ ۸۱۵.
  3. حرزالدین، ج ۲، ص ۲۹۲؛ آقابزرگ طهرانی، طبقات، قسم۲، ص ۸۱۵ ـ ۸۱۶؛ خاقانی، ج ۲، ص ۵۶.
  4. مرعشی‌ نجفی، ص ۱۸۹ ـ ۱۹۰.
  5. آقابزرگ طهرانی، طبقات، قسم ۲، ص ۸۱۶ ـ ۸۱۸؛ خاقانی، ج ۹، ص ۱۴۸؛ حبوبی، ص ۱۰.
  6. امین، ج ۴، ص ۲۸۳، ج ۹، ص ۵۶؛ آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۹، قسم ۳، ص ۷۰۸ـ ۷۰۹؛ امینی، ج ۱، ص ۴۰۸.
  7. جهادیه، ص ۴۵ ـ۴۶؛ رسایل و فتاوای جهادی، ص ۲۳۸ ـ ۲۳۹.
  8. وردی، ج ۴، ص ۱۲۷ـ۱۲۸؛ رهیمی، ص ۱۶۵، ۱۷۳؛ جبوری، ص ۹.
  9. جهادیه، ص۶۶؛ رسایل و فتاوای جهادی، ص ۲۸۵.
  10. رهیمی، ص ۱۶۵؛ جبوری، ص ۱۴.
  11. وردی، ج ۴، ص ۱۲۹ـ۱۳۰.
  12. وردی، ج ۴، ص۱۳۰؛ جبوری، ص ۱۴ـ۱۶.
  13. وردی، ج ۴، ص ۱۳۴؛ خاقانی، ج ۹، ص۱۵۰؛ جبوری، ص ۵۲.
  14. رهیمی، ص ۱۷۰ ـ ۱۷۱؛ جبوری، ص ۲۰۲ ـ ۲۰۳.
  15. سماوی، ج ۲، ص ۲۴۲؛ امینی، ج ۱، ص ۳۸۷ ـ ۳۸۸.
  16. حرزالدین، ج ۲، ص ۲۹۲ ـ ۲۹۳.
  17. رهیمی، ص ۱۶۵، پانویس ۷.
  18. وردی، ج ۳، ص ۲۹۷ ـ ۲۹۸؛ رهیمی، ص ۱۳۱.
  19. جبوری، ص ۲۱۶.

نگارخانه

منابع

  • آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت، ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
  • آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة: نقباء البشر فی القرن الرابع عشر، مشهد، ۱۴۰۴.
  • امین، مستدركات اعیان الشیعة، بیروت، ۱۴۰۸ـ۱۴۱۶/ ۱۹۸۷ـ۱۹۹۶.
  • امینی، محمدهادی، معجم رجال الفكر و الادب فی النجف خلال الف عام، نجف، ۱۴۱۳/۱۹۹۲.
  • جبوری، کامل سلمان، النجف الاشرف و حركة الجهاد: عام ۱۳۳۲ـ۱۳۳۳ه / ۱۹۱۴م، بیروت، ۱۴۲۲/۲۰۰۲.
  • جهادیه، فتاوی جهادیه علما و مراجع عظام در جنگ جهانی اول، به كوشش محمدحسن كاووسی عراقی و نصراللّه صالحی، تهران: وزارت امورخارجه، مؤسسه چاپ و انتشارات، ۱۳۷۵ش.
  • حبوبی، محمدسعید، دیوان، چاپ عبدالعزیز جواهری، بیروت ۱۳۳۱، چاپ افست قم، ۱۳۶۹ش.
  • حرزالدین، محمد، معارف الرجال فی تراجم العلماء و الادباء، قم، ۱۴۰۵.
  • خاقانی، علی، شعراء الغری، نجف ۱۳۷۳/۱۹۵۴، چاپ افست قمف ۱۴۰۸.
  • رسائل و فتاوای جهادی، تدوین، تحقیق و تحشیه از محمدحسن رجبی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت پژوهشی و آموزشی، ۱۳۷۸ش
  • رهیمی، عبدالحلیم، تاریخ الحركة الاسلامیة فی العراق: الجذور الفكریة و الواقع التاریخی (۱۹۰۰ـ ۱۹۲۴) ، بیروت ۱۹۸۵.
  • سماوی، محمد، الطَّلیعة من شعراء الشیعة، چاپ كامل سلمان جبوری، بیروت، ۱۴۲۲/۲۰۰۱.
  • علی‌وردی، لمحات اجتماعیة من تاریخ العراق الحدیث، بغداد ۱۹۶۹ـ۱۹۷۹، چاپ افست قم، ۱۳۷۱ش.
  • مرعشی نجفی، شهاب الدین، الاجازه الكبیرة، اعداد و تنظیم محمد سمامی حائری، قم، ۱۴۱۴.

پیوند به بیرون