آیه ابتلای ابراهیم: تفاوت میان نسخه‌ها

==متن و ترجمه آیه==

{{گفت و گو

==برداشت‌های مختلف از «کلمات»==

طبق آیه ابتلای ابراهیم، خدا [[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم]] را با «کلمات» آزموده است. مفسران درباره واژه «کلمات» چند نظر ارائه داده‌اند:<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۳۷۷-۳۷۸؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۴۳۶-۴۴۵.</ref>

عالمان شیعه با استناد به عبارت «لاینالُ عَهدی الظّالِمینَ» (عهد من به ظالمان نمی‌رسد) لزوم [[عصمت امامان|عصمت امام]] را نتیجه گرفته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۳۸۰.</ref> آنها معتقدند بر اساس این آیه [[امام]] حتماً باید معصوم باشد و هیچ [[گناه]] و ظلمی نداشته باشد و چون فرزندان ابراهیم این‌گونه نبوده‌اند، خداوند با این جمله، درخواست او برای امامت فرزندانش را قبول نکرده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۳۸۰؛ فاضل مقداد، اللوامع الالهیه، ۱۴۰۵ق، ص۳۳۲-۳۳۳؛ سید مرتضی، الشافی فی الامامة، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۱۴۱.</ref>

برخی در اشکال به این تفسیر گفته‌اند ظالم کسی است که اوّلاً، مرتکب [[گناهان کبیره|گناه کبیره]] شود و ثانیاً، از گناه خود [[توبه]] نکند. بنابراین عنوان ظالم بر گناهکاری که توبه کرده است، صدق نمی‌کند. در نتیجه آیه بر عصمت امام دلالت ندارد.<ref>جرجانی، شرح‌المواقف، ۱۴۱۲ق، ج۸، ص۳۵۱؛ فخر رازی، مفاتیح‌الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۴۲.</ref>

[[شیخ طوسی]] و [[فضل بن حسن طبرسی]] در پاسخ به این اشکال گفته‌اند نفی در «لاینالُ عَهدی الظالمین» مطلق است؛ یعنی شامل هر ظلمی در هر زمانی می‌شود. بنابراین نمی‌توان گفت حکم آیه شامل کسی نمی‌شود که ظالم بوده، اما توبه کرده است. به گفته او، با توجه به این مسئله، برای خارج‌‌کردن چنین فردی، به دلیل دیگری نیاز داریم، حال آنکه چنین دلیلی مطرح نشده است.<ref>شیخ طوسی، التبیان، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۴۴۹؛ طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۲۰۲.</ref>