پرش به محتوا

اسلام‌هراسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۰۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۶ دسامبر ۲۰۲۳
جز
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[آبان]]|روز=[[۱۷]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=Salehi  }}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[آبان]]|روز=[[۱۷]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=Salehi  }}
[[پرونده:اسلام_هراسی.jpg|بندانگشتی|300px|کاریکاتوری درباره تلاش برای به تصویر کشیدن چهره‌ای منفی از اسلام]]
[[پرونده:اسلام_هراسی.jpg|بندانگشتی|300px|کاریکاتوری درباره تلاش برای به تصویر کشیدن چهره‌ای منفی از اسلام]]
'''اسلام‌ْهَراسی''' یا خصومت غیرمنطقی برخی گروه‌ها و جریانات با مسلمانان، پدیده‌ای سیاسی-فرهنگی است که باوجود داشتن زمینه‌های تاریخی، بیشتر در دوران معاصر رواج یافته است. این اصطلاح به‌معنای‌ ایجاد نوعی تصور ذهنیِ منفی نسبت به [[اسلام]] و مسلمانان در ذهن مردم جهان است.
'''اسلام‌ْهَراسی''' ایجاد هراس و نفرت برنامه‌ریزی‌شده از [[اسلام]] و مظاهر اسلامی و در نتیجه رواشمردن گونه‌های مختلف تبعیض، خشونت و إعمال محرومیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی علیه [[مسلمان|مسلمانان]] و نهادها و سازمان‌های اسلامی است. این پدیده، پدیده‌ای سیاسی-فرهنگی است که باوجود داشتن زمینه‌های تاریخی، بیشتر در دوران معاصر رواج یافته است.


==چیستی==
==چیستی==
امروزه پدیده اسلام‌هراسی از راهبردی‌ترین دغدغه‌های جهان غرب و مسیحیت در مقابله جهان اسلام تصویر شده است.<ref>ناصری طاهری، «مبانی و ریشه‌های تاریخی اسلام‌هراسی غرب؛بررسی موردی جنگ‌های صلیبی»، ص۱۲۳.</ref> ظهور این پدیده در جهان معاصر را به وجود اختلافات و برخوردهای جهان اسلام و جهان غرب در گذشته‌های دور و نزدیک بازگردانده‌اند که با وجود شکل‌گیری برخی از هم‌زیستی‌های میان مسلمانان و غربی‌ها، همچنان تعارض میان هر دو طرف مشهود است.<ref>قنبرلو، «۱۱ سپتامبر و گسترش پدیده اسلام‌هراسی در غرب»، ص۱۰۴-۱۰۵.</ref> واژه اسلام‌هراسی با وجود حضور مصادیق آن در تاریخ طولانی تحولات سیاسی - اجتماعی جامعه جهانی،<ref>افتخاری، «دو چهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی در تبلیغات غرب»، ص۳۱.</ref> از اصطلاحات تازه‌ای است که دهه ۱۹۸۰ میلادی شکل گرفت و با حملات ۱۱ سپتامبر رواج زیادی یافت.<ref>مرشدی‌زاده و غفاری، «اسلام‌هراسی در اروپا، ریشه‌ها و عوامل»، ص۱۱۴.</ref> در این دوران از اسلام به عنوان امپراتوری شیطانی به جای کمونیسم نام برده شد و آن را خطری برای صلح و امنیت جهانی به شمار آوردند.<ref>علی‌پور و همکاران، «راهبردهای پیشگیری و مقابله با اسلام‌هراسی»، ص۹۹.</ref>
امروزه پدیده اسلام‌هراسی را از مهم‌ترین و راهبردی‌ترین دغدغه‌های جهان غرب و مسیحیت در مقابل جهان اسلام می‌دانند.<ref>ناصری طاهری، «مبانی و ریشه‌های تاریخی اسلام‌هراسی غرب؛بررسی موردی جنگ‌های صلیبی»، ص۱۲۳.</ref> ظهور این پدیده در جهان معاصر را به وجود اختلافات و برخوردهای جهان اسلام و جهان غرب در گذشته‌های دور و نزدیک بازگردانده‌اند که با وجود شکل‌گیری گون‌هایی از هم‌زیستی‌ میان مسلمانان و غربی‌ها، همچنان تعارض میان هر دو طرف مشهود است.<ref>قنبرلو، «۱۱ سپتامبر و گسترش پدیده اسلام‌هراسی در غرب»، ص۱۰۴-۱۰۵.</ref>  
 
واژه اسلام‌هراسی با وجود حضور مصادیق آن در تاریخ طولانی تحولات سیاسی - اجتماعی جامعه جهانی،<ref>افتخاری، «دو چهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی در تبلیغات غرب»، ص۳۱.</ref> از اصطلاحات تازه‌ای است که دهه ۱۹۸۰ میلادی شکل گرفت و با حملات ۱۱ سپتامبر رواج زیادی یافت.<ref>مرشدی‌زاده و غفاری، «اسلام‌هراسی در اروپا، ریشه‌ها و عوامل»، ص۱۱۴.</ref> در این دوران از اسلام به عنوان امپراتوری شیطانی به جای کمونیسم نام برده شد و آن را خطری برای صلح و امنیت جهانی به شمار آوردند.<ref>علی‌پور و همکاران، «راهبردهای پیشگیری و مقابله با اسلام‌هراسی»، ص۹۹.</ref>


=== تعریف ===
=== تعریف ===
در تعریف اسلام‌هراسی (به انگلیسی: islamophobia)، آن را ترس، پیش‌داوری و تبعیض غیرعقلانی در قبال [[اسلام]] و [[مسلمان|مسلمانان]] دانسته‌اند.<ref>علی‌پور و همکاران، «راهبردهای پیشگیری و مقابله با اسلام‌هراسی»، ص۱۰۴؛ علیزاده و همکاران، «بررسی پدیده اسلام‌هراسی و راهکارهای قرآنی مقابله با آن»، ص۳۸۱.</ref> به نقل از موسسه رانیمد تراست انگلستان در گزارشی تحت عنوان «اسلام‌هراسی: چالشی علیه تمامی ما» آمده است که اسلام‌هراسی ترس و نفرت از اسلام و بنابراین ترس و نفرت از مسلمانان است که باعث طرد آنان از زندگی اقتصادی، اجتماعی و عمومی کشورهای غیراسلامی و تبعیض علیه آنها می‌شود.<ref>مسلمی، «گزارش رانیمد تراس/ اسلام هراسی: چالشی در برابر همه ما»، ص۳۹.</ref>  
در تعریف اسلام‌هراسی (به انگلیسی: islamophobia)، آن را ترس، پیش‌داوری و تبعیض غیرعقلانی در قبال [[اسلام]] و [[مسلمان|مسلمانان]] دانسته‌اند.<ref>علی‌پور و همکاران، «راهبردهای پیشگیری و مقابله با اسلام‌هراسی»، ص۱۰۴؛ علیزاده و همکاران، «بررسی پدیده اسلام‌هراسی و راهکارهای قرآنی مقابله با آن»، ص۳۸۱.</ref> به نقل از موسسه رانیمد تراست انگلستان در گزارشی تحت عنوان «اسلام‌هراسی: چالشی علیه تمامی ما» آمده است که اسلام‌هراسی ترس و نفرت از اسلام و بنابراین ترس و نفرت از مسلمانان است که باعث طرد آنان از زندگی اقتصادی، اجتماعی و عمومی کشورهای غیراسلامی و تبعیض علیه آنها می‌شود.<ref>مسلمی، «گزارش رانیمد تراس/ اسلام هراسی: چالشی در برابر همه ما»، ص۳۹.</ref>  


پژوهشگران سیاسی مضمون اسلام‌هراسی آن دانسته‌اند که [[جهان اسلام|دنیای اسلام]] و به‌ویژه مسلمانان مقیم کشورهای غربی، منشأ تهدید و خطر برای مردم، فرهنگ و تمدن غربی تلقی شوند.<ref>سید امامی و حسینی فائق، «زمینه‌های رشد اسلام‌هراسی ساختمند در بریتانیا»، ص۱۰۱.</ref> همچنین گفته شده؛ اسلام‌هراسی در بر دارنده این برداشت است که اسلام ارزش مشترک با دیگر فرهنگ‌ها ندارد و در مقایسه با غرب در موقعیت فرودست قرار دارد.<ref>مرشدی‌زاده و غفاری، «اسلام‌هراسی در اروپا، ریشه‌ها و عوامل»، ص۱۱۴.</ref> از دیگر شاخص‌ها که در شناخت اسلام‌هراسی ارائه شده، می‌توان به مواردی چون: تلقی خشونت‌ورزی و تروریسم به‌عنوان ویژگی مسلمانان، شناخت اسلام به‌مثابه یک بلوک قدرت متصلب، تصور تمدن اسلامی به‌عنوان تمدنی ناسازگار با دنیای غرب و در نهایت عادی دانستن خصومت علیه مسلمانان اشاره کرد.<ref>مسلمی، «گزارش رانیمد تراس/ اسلام هراسی: چالشی در برابر همه ما»، ص۳۸-۴۱.</ref>
پژوهشگران سیاسی مضمون اسلام‌هراسی آن دانسته‌اند که [[جهان اسلام|دنیای اسلام]] و به‌ویژه مسلمانان مقیم کشورهای غربی، منشأ تهدید و خطر برای مردم، فرهنگ و تمدن غربی تلقی شوند.<ref>سید امامی و حسینی فائق، «زمینه‌های رشد اسلام‌هراسی ساختمند در بریتانیا»، ص۱۰۱.</ref> همچنین گفته شده؛ اسلام‌هراسی در بر دارنده این برداشت است که اسلام ارزش مشترک با دیگر فرهنگ‌ها ندارد و در مقایسه با غرب در موقعیت فرودست قرار دارد.<ref>مرشدی‌زاده و غفاری، «اسلام‌هراسی در اروپا، ریشه‌ها و عوامل»، ص۱۱۴.</ref> از دیگر شاخص‌ها که در شناخت اسلام‌هراسی ارائه شده، می‌توان به مواردی چون: تلقی تحجر و عقب‌ماندگی و خشونت‌ورزی و تروریسم به‌عنوان ویژگی مسلمانان، شناخت اسلام به‌مثابه یک بلوک قدرت متصلب، تصور تمدن اسلامی به‌عنوان تمدنی ناسازگار با دنیای غرب و در نهایت عادی دانستن خصومت علیه مسلمانان اشاره کرد.<ref>مسلمی، «گزارش رانیمد تراس/ اسلام هراسی: چالشی در برابر همه ما»، ص۳۸-۴۱؛ عیسی‌زاده و همکاران، «راهبردهای فهم پدیده اسلام‌هراسی بر پایه شرق‌شناسی»، ص۱۳۴.</ref>


عده‌ای از پژوهشگران، اسلام‌هراسی را مجموعه‌ای از تصورات دانسته‌اند که توسط تکنولوژی‌های خاص ارتباطی مانند روزنامه‌ها و شبکه‌های ماهواره‌ای ایجاد شده و تقویت می‌شود.<ref>نظری، «فرایندهای هویتی در غرب و بازنمایی سیاست‌گذاری مبتنی بر هراس: درک زمینه‌های اسلام‌هراسی»، ص۱۲۴.</ref> به گفته اصغر افتخاری از پژوهشگران سیاسی، اسلام‌هراسی ایجاد نوعی تصویر ذهنیِ منفی نسبت به اسلام توسط رسانه‌ها در جهان غرب است به گونه‌ای که مخاطب آن در مقابل استقرار و توسعه نظام اسلامی از خود واکنش منفی (نظری یا عملی) بروز می‌دهد.<ref>افتخاری، «دو چهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی در تبلیغات غرب»، ص۳۱-۳۲.</ref>
عده‌ای از پژوهشگران، اسلام‌هراسی را مجموعه‌ای از تصورات دانسته‌اند که توسط تکنولوژی‌های خاص ارتباطی مانند روزنامه‌ها و شبکه‌های ماهواره‌ای ایجاد شده و تقویت می‌شود.<ref>نظری، «فرایندهای هویتی در غرب و بازنمایی سیاست‌گذاری مبتنی بر هراس: درک زمینه‌های اسلام‌هراسی»، ص۱۲۴.</ref> به گفته اصغر افتخاری از پژوهشگران سیاسی، اسلام‌هراسی ایجاد نوعی تصویر ذهنیِ منفی نسبت به اسلام توسط رسانه‌ها در جهان غرب است به گونه‌ای که مخاطب آن در مقابل استقرار و توسعه نظام اسلامی از خود واکنش منفی (نظری یا عملی) بروز می‌دهد.<ref>افتخاری، «دو چهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی در تبلیغات غرب»، ص۳۱-۳۲.</ref>
خط ۳۷: خط ۳۹:
=== جهل نسبت به ماهیت اسلام ===
=== جهل نسبت به ماهیت اسلام ===
{{جعبه نقل قول|آنچه سرانجام پیچیدگی بیشتری پیدا می‌کند{{سخ}} همان جهل و عدم اطلاع مغرب‌زمین نسبت{{سخ}} به اسلام است و نه مجموعه‌ای از معرفت مثبت{{سخ}} که بر حجم و دقت آن افزوده شود.<ref>سعید، شرق‌شناسی، ۱۳۸۲ش، ص۱۱۲.</ref>|رنگ پس‌زمینه=#d3f2f2|منبع=|عنوان=ادوارد سعید:}}
{{جعبه نقل قول|آنچه سرانجام پیچیدگی بیشتری پیدا می‌کند{{سخ}} همان جهل و عدم اطلاع مغرب‌زمین نسبت{{سخ}} به اسلام است و نه مجموعه‌ای از معرفت مثبت{{سخ}} که بر حجم و دقت آن افزوده شود.<ref>سعید، شرق‌شناسی، ۱۳۸۲ش، ص۱۱۲.</ref>|رنگ پس‌زمینه=#d3f2f2|منبع=|عنوان=ادوارد سعید:}}
جهل و ناآگاهی نسبت به ماهیت اسلام و مسلمانان را از مهم‌ترین دلایل اسلام‌هراسی معرفی کرده‌اند.<ref>شیرغلامی، «اسلام‌هراسی و اسلام‌ستیزی: ده سال پس از حادثه ۱۱ سپتامبر»، ص۹۹۹.</ref> به گفته پژوهشگران این ناآگاهی از ماهیت مسلمانان تا جایی است که بسیاری از غربیان گمان می‌کنند همه مسلمانان عرب هستند این در حالی‌ است که فقط ۱۲ درصد از مسلمانان، عرب هستند. همچنین گفته شده در باور غربیان هیچ واژه‌ای بیش از واژه جهاد با نام اسلام گره نخورده است؛ واژه‌ای که در باور آنها نماد خشونت و ترور است. پژوهشگران این جهل و ناآگاهی نسبت به ماهیت اسلام، احکام آن و مسلمانان را با نقش رسانه‌ها مرتبط می‌دانند.<ref>عیسی‌زاده و همکاران، «ریشه‌های تاریخی و علل اسلام‌هراسی معاصر»، ص۱۰۹-۱۱۲.</ref>
جهل و ناآگاهی نسبت به ماهیت اسلام و مسلمانان را از مهم‌ترین دلایل اسلام‌هراسی معرفی کرده‌اند.<ref>شیرغلامی، «اسلام‌هراسی و اسلام‌ستیزی: ده سال پس از حادثه ۱۱ سپتامبر»، ص۹۹۹.</ref> به گفته پژوهشگران این ناآگاهی تا جایی است که بسیاری از غربیان گمان می‌کنند همه مسلمانان عرب هستند. همچنین گفته شده در باور غربیان هیچ واژه‌ای بیش از واژه جهاد با نام اسلام گره نخورده است؛ واژه‌ای که در باور آنها، نماد خشونت و ترور است. پژوهشگران این جهل و ناآگاهی نسبت به ماهیت اسلام، احکام آن و مسلمانان را با نقش رسانه‌ها مرتبط می‌دانند.<ref>عیسی‌زاده و همکاران، «ریشه‌های تاریخی و علل اسلام‌هراسی معاصر»، ص۱۰۹-۱۱۲.</ref>


=== ترس ===
=== ترس ===
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۰۷۲

ویرایش