پرش به محتوا

سوره زمر: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۱ دسامبر ۲۰۲۳
ویکی سازی
(ویکی سازی)
خط ۱: خط ۱:
{{سوره||نام = زمر |کتابت = ۳۹|جزء = ۲۳ و ۲۴|آیه = ۷۵|مکی/مدنی = مکی|شماره نزول = ۵۹|بعدی = [[سوره غافر|غافر]] |قبلی = [[سوره ص|ص]] |کلمه = ۱۱۸۰|حرف = ۴۸۷۱|تصویر=سوره زمر.jpg}}
{{سوره||نام = زمر |کتابت = ۳۹|جزء = ۲۳ و ۲۴|آیه = ۷۵|مکی/مدنی = مکی|شماره نزول = ۵۹|بعدی = [[سوره غافر|غافر]] |قبلی = [[سوره ص|ص]] |کلمه = ۱۱۸۰|حرف = ۴۸۷۱|تصویر=سوره زمر.jpg}}
'''سوره زُمَرْ''' سی و نهمین [[سوره]] و از [[سوره‌های مکی|سوره‌های مکی قرآن]] که در [[جزء]] ۲۳ و ۲۴ جای گرفته است. نام‌گذاری این سوره به نام «زمر» به دلیل وجود این واژه در آیات ۷۱ و ۷۳ سوره است که به تقسیم انسان‌ها به دو گروه [[بهشت|بهشتیان]] و [[دوزخ|دوزخیان]] در روز [[قیامت]] و بررسی احوال آنان می‌پردازد.<br />
'''سوره زُمَرْ''' سی و نهمین [[سوره]] و از [[سوره‌های مکی|سوره‌های مکی قرآن]] که در [[جزء]] ۲۳ و ۲۴ جای گرفته است. نام‌گذاری این سوره به نام «زمر» به دلیل وجود این واژه در آیات ۷۱ و ۷۳ سوره است که به تقسیم انسان‌ها به دو گروه [[بهشت|بهشتیان]] و [[دوزخ|دوزخیان]] در روز [[قیامت]] و بررسی احوال آنان می‌پردازد.<br />
در این سوره به مسئله [[معاد]]، آثار [[توحید]]، تنزیه خداوند و ذکر این نکته که انسان معمولا در مواقع اضطرار و درماندگی به خدا روی می‌آورد؛ ولی بعد از گشایش و راحتی دچار غفلت می‌شود، پرداخته است.<br />
در این سوره به مسئله [[معاد]]، آثار [[توحید]]، تنزیه [[خدا|خداوند]] و ذکر این نکته که انسان معمولا در مواقع اضطرار و درماندگی به خدا روی می‌آورد؛ ولی بعد از گشایش و راحتی دچار [[غفلت]] می‌شود، پرداخته است.<br />
از [[آیه|آیات]] مشهور این سوره آیه ۵۳ است که به بندگان توصیه می‌کند هرگز از رحمت خدا ناامید نشوند. این سوره در حدود نیم [[جزء (قرآن)|جزءِ]] قرآن است. در فضیلت [[تلاوت]] این سوره آمده است هر کس سوره زمر را قرائت کند خداوند امید او را در [[روز قیامت]] قطع نمی‌کند و به او پاداش خائفان از خود را عطا می‌کند.
از [[آیه|آیات]] مشهور این سوره آیه ۵۳ است که به بندگان توصیه می‌کند هرگز از رحمت خدا ناامید نشوند. این سوره در حدود نیم [[جزء (قرآن)|جزءِ]] قرآن است. در فضیلت [[تلاوت]] این سوره آمده است هر کس سوره زمر را قرائت کند خداوند امید او را در [[روز قیامت]] قطع نمی‌کند و به او پاداش خائفان از خود را عطا می‌کند.


خط ۱۲: خط ۱۲:


* '''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
* '''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
سوره زمر ۷۵ آیه، ۱۱۸۰ کلمه، ۴۸۷۱ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی جزو [[سوره‌های مثانی|سوره‌های مَثانی]] و در حدود نیم [[جزء (قرآن)|جزءِ]] قرآن است.<ref>خرمشاهی، «سوره زمر»، ج۲، ص۱۲۴۸.</ref>
سوره زمر ۷۵ [[آیه]]، ۱۱۸۰ کلمه، ۴۸۷۱ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی جزو [[سوره‌های مثانی|سوره‌های مَثانی]] و در حدود نیم [[جزء (قرآن)|جزءِ]] قرآن است.<ref>خرمشاهی، «سوره زمر»، ج۲، ص۱۲۴۸.</ref>


==محتوا==
==محتوا==
خط ۲۴: خط ۲۴:
نزول آیات ۱۷ و ۱۸ سوره زمر «وَالَّذِينَ اجْتَنَبُوا الطَّاغُوتَ أَن يَعْبُدُوهَا...» را درباره زید بن عمرو بن نُفیل، [[اباذر غفاری]] و [[سلمان فارسی]] دانسته‌اند که در [[زمان جاهلیت]] همواره جمله «[[لا اله الا الله]]» را بر زبان جاری کرده و استقامت می‌ورزیدند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۷۷۰؛ واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۳۸۲.</ref>
نزول آیات ۱۷ و ۱۸ سوره زمر «وَالَّذِينَ اجْتَنَبُوا الطَّاغُوتَ أَن يَعْبُدُوهَا...» را درباره زید بن عمرو بن نُفیل، [[اباذر غفاری]] و [[سلمان فارسی]] دانسته‌اند که در [[زمان جاهلیت]] همواره جمله «[[لا اله الا الله]]» را بر زبان جاری کرده و استقامت می‌ورزیدند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۷۷۰؛ واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۳۸۲.</ref>
* '''شرح صدر'''
* '''شرح صدر'''
قسمت اول آیه ۲۲ سوره زمر را «أَفَمَن شَرَ‌حَ اللَّـهُ صَدْرَ‌هُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَىٰ نُورٍ‌ مِّن رَّ‌بِّهِ ۚ فَوَيْلٌ لِّلْقَاسِيَةِ قُلُوبُهُم مِّن ذِكْرِ‌ اللَّـهِ...» درباره [[حمزه سید الشهداء]] و [[امام علی(ع)]] دانسته‌اند که خداوند سینه‌ای گشاده برای پذیرش [[اسلام]] به آنان اعطا کرده بود و قسمت دوم آیه را درباره [[ابولهب]] و فرزندانش می‌دانند که به خاطر سنگ‌دلی از [[ذکر خدا]] سرباز می‌زدند.<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۳۸۳.</ref>
قسمت اول آیه ۲۲ سوره زمر را «أَفَمَن شَرَ‌حَ اللَّـهُ صَدْرَ‌هُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَىٰ نُورٍ‌ مِّن رَّ‌بِّهِ ۚ فَوَيْلٌ لِّلْقَاسِيَةِ قُلُوبُهُم مِّن ذِكْرِ‌ اللَّـهِ...» درباره [[حمزه سید الشهداء]] و [[امام علی(ع)]] دانسته‌اند که خداوند سینه‌ای گشاده برای پذیرش [[اسلام]] به آنان اعطا کرده بود و قسمت دوم آیه را درباره [[ابولهب]] و فرزندانش می‌دانند که به خاطر [[قساوت قلب|سنگ‌دلی]] از [[ذکر خدا]] سرباز می‌زدند.<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۳۸۳.</ref>
* '''امید به رحمت خدا'''
* '''امید به رحمت خدا'''
چند [[شأن نزول]] برای آیه ۵۳ این سوره «قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَ‌فُوا عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّ‌حْمَةِ اللَّـهِ ۚ...»  ذکر شده است:
چند [[شأن نزول]] برای آیه ۵۳ این سوره «قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَ‌فُوا عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّ‌حْمَةِ اللَّـهِ ۚ...»  ذکر شده است:
#وحشی (غلام [[جبیر بن مطعم]])که در [[جنگ احد]]، [[حمزه]] عموی پیامبر را [[شهید]] کرد.<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۶۳۷؛ حویزی، نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۹۱.</ref>
#وحشی (غلام [[جبیر بن مطعم]])که در [[جنگ احد]]، [[حمزه]] عموی پیامبر را [[شهید]] کرد.<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۶۳۷؛ حویزی، نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۹۱.</ref>
#جوانی{{یاد| [[شیخ عباس قمی]]  او را بهلول نبّاش معرفی کرده است.[[سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار (کتاب) |سفینة البحار]] ، ج۸، ص۱۷۵. }} که کفن دزدی می‌کرد و روزی جسد دختری از [[انصار]] را برهنه کرد و عمل منافی [[عفت]] با آن انجام داد.<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان و روح الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۶، ص۳۳۸-۳۳۹.</ref>
#جوانی{{یاد| [[شیخ عباس قمی]]  او را بهلول نبّاش معرفی کرده است.[[سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار (کتاب) |سفینة البحار]] ، ج۸، ص۱۷۵. }} که [[کفن]] دزدی می‌کرد و روزی جسد دختری از [[انصار]] را برهنه کرد و عمل منافی [[عفت]] با آن انجام داد.<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان و روح الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۶، ص۳۳۸-۳۳۹.</ref>
#اهل [[مکه]] که بت پرستیده و خون بی‌گناهان را ریخته بودند.<ref>فخر رازی، تفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۷، ص۴.</ref>
#اهل [[مکه]] که بت پرستیده و خون بی‌گناهان را ریخته بودند.<ref>فخر رازی، تفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۷، ص۴.</ref>


خط ۷۵: خط ۷۵:
</noinclude>
</noinclude>
{{پایان}}
{{پایان}}
اگرچه خطاب آیه به [[پیامبر اسلام(ص)]] است؛ عمومیت قانون [[مرگ]] را نسبت به همه انسان‌ها روشن ساخته و مسئله مرگ را از مسائلی می‌داند که همه انسان‌ها در آن یک‌سانند و هیچگونه استثنا و تفاوتی در آن وجود ندارد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۹، ص۴۴۶</ref>
اگرچه خطاب آیه به [[پیامبر اکرم(ص)]] است؛ عمومیت قانون [[مرگ]] را نسبت به همه انسان‌ها روشن ساخته و مسئله مرگ را از مسائلی می‌داند که همه انسان‌ها در آن یک‌سانند و هیچگونه استثنا و تفاوتی در آن وجود ندارد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۹، ص۴۴۶</ref>


=== آیه ۳۲ ===
=== آیه ۳۲ ===
خط ۸۳: خط ۸۳:
به تو و همه پیامبران پیشین وحی شده که اگر مشرک شوی، تمام اعمالت تباه می‌شود و از زیانکاران خواهی بود!
به تو و همه پیامبران پیشین وحی شده که اگر مشرک شوی، تمام اعمالت تباه می‌شود و از زیانکاران خواهی بود!


خطاب آیه به پیامبر و دیگر پیامبران خطابی حقیقی است زیرا پیامبران مانند همه مردم مأمور به آوردن ایمان هستند و صرف اینکه انبیاء معصوم به عصمت الهى هستند و با داشتن آن دیگر ممکن نیست معصیت از ایشان سربزند، باعث نمى‌شود که تکلیف از ایشان ساقط باشد چون در این صورت  دیگر معصیت در حقشان تصور نمى‌شد و عصمت آنان بی معنی بود پس [[عصمت پیامبران]] منافات با داشتن اختیار ندارد، و در حقیقت [[عصمت]] از شؤون مقام علم است و اختیار از شؤون مقام عمل است  به این معنا که هم صدور فعل از جوارح و اعضا صحیح باشد و هم ترک فعل (معصوم به کسى گفته مى شود که بتواند گناه کند، ولى نکند.)<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۷، ص۲۹۰- ۲۹۱ . موسوی همدانی، ترجمه المیزان، ج۱۷، ص۴۴۰.</ref>
خطاب آیه به پیامبر و دیگر [[پیامبران]] خطابی حقیقی است زیرا پیامبران مانند همه مردم مأمور به آوردن ایمان هستند و صرف اینکه انبیاء معصوم به عصمت الهى هستند و با داشتن آن دیگر ممکن نیست معصیت از ایشان سربزند، باعث نمى‌شود که تکلیف از ایشان ساقط باشد چون در این صورت  دیگر معصیت در حقشان تصور نمى‌شد و عصمت آنان بی معنی بود پس [[عصمت پیامبران]] منافات با داشتن اختیار ندارد، و در حقیقت [[عصمت]] از شؤون مقام علم است و اختیار از شؤون مقام عمل است  به این معنا که هم صدور فعل از جوارح و اعضا صحیح باشد و هم ترک فعل (معصوم به کسى گفته مى شود که بتواند گناه کند، ولى نکند.)<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۷، ص۲۹۰- ۲۹۱ . موسوی همدانی، ترجمه المیزان، ج۱۷، ص۴۴۰.</ref>


=== آیه ۴۲ ===
=== آیه ۴۲ ===
confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۵۷

ویرایش