حدیث قاروره‌: تفاوت میان نسخه‌ها

'''حدیث قاروره،''' [[حدیث|حدیثی]] از [[ حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] که موضوع اصلی آن پیش‌گویی [[واقعه کربلا]] و شهادت امام حسین(ع) است و در کتاب‌های حدیثی شیعه و اهل سنت نقل شده است. این حدیث خطاب به [[ام‌سلمه (همسر پیامبر)|ام‌سلمه]] همسر پیامبر است و بر اساس آن پیامبر مقداری از [[تربت|خاک کربلا]] را به [[ام‌المؤمنین|ام‌سلمه]] داده و گفته است که هر‌گاه دیدی که این خاک، به خون تبدیل شد، بدان که فرزندم [[امام حسین(ع)|حسین(ع)]] به [[شهادت]] رسیده است. ام‌سلمه نیز آن را در ظرفی (قاروره) نگهداری می‌کرد. روزی ام‌سلمه در خواب، رسول خدا را با چهره‌ای غمگین و لباسی خاک‌آلود دید، که حضرت به او فرمود: از [[کربلا]] و از دفن شهدا می‌آیم. ناگهان از خواب برخاست، نگاه به آن ظرف کرد، خاک را خونین یافت، دانست که حسین(ع) شهید شده است.

حدیث قاروره که مضمون اصلی آن خبردادن از وقوع واقعه کربلا و شهادت امام حسین(ع) است یکی از نشانه‌های آگاهی پیامبر به از آینده و نیز از نشانه‌های درستی قیام امام حسین(ع) است و شیعیان با تکیه بر این حدیث معتقدند که عزاداری بر امام حسین(ع) عملی شرعی و مستحب است زیرا طبق این حدیث پیامبر خود برای امام حسین(ع) گریسته است.

در منابع شیعی این حدیث در [[تاریخ یعقوبی (کتاب)|تاریخ یعقوبی]]<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۲۴۶.</ref> در قرن سوم و [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|ارشاد]] شیخ مفید<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۳۰.</ref> در آغاز قرن پنجم و سپس در منابع دیگر نقل شده است. [[محمدباقر مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۵، ص۲۳۰.</ref> آن را از [[الامالی (شیخ طوسی)|امالی شیخ طوسی]] مربوط به میانه قرن پنجم نقل کرده است. این حدیث در منابع متعددی از شیعه و اهل سنت نقل شده است و [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری]] روایت‌های مختلف حدیث قاروره و خواب‌های امّ‌سلمه و ابن عباس را از منابع [[شیعه]] و اهل سنت، در کتاب الصحیح من مقتل سید الشهداء گرد آورده است.<ref>ری شهری، الصحیح من مقتل سید الشهداء، ۱۳۹۰ش، ص۹۴۳ـ۹۴۹.</ref>  

بر اساس این حدیث [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، مقداری از [[تربت|خاک کربلا]] را به [[ام‌المؤمنین| ام‌سلمه]] داده بود و او نیز آن را در شیشه‌ای نگهداری می‌کرد. حضرت فرموده بود هر‌گاه دیدی که این خاک، به خون تبدیل شد، بدان که فرزندم [[امام حسین(ع)|حسین(ع)]] به [[شهادت]] رسیده است. روزی ام‌سلمه در خواب، رسول خدا را با چهره‌ای غمگین و لباسی خاک‌آلود دید، که حضرت به او فرمود: از [[کربلا]] و از دفن شهدا می‌آیم. ناگهان از خواب برخاست، نگاه به آن شیشه کرد، خاک را خونین یافت، دانست که حسین(ع) شهید شده است. آنگاه شیون و زاری نمود و وقتی همسایه‌ها آمدند، ماجرا را برای آنان بیان کرد.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۵، ص۸۹، ۲۲۷ و ۲۳۲؛ ج۴۴، ص۲۲۵، ۲۳۱، ۲۳۶ و ۲۳۹.</ref>

صدای همسایه‌ها به شیون و غوغا برخاست به طوری که گریه و زاری شهر [[مدینه]] را چنان در بر گرفت که تا آن زمان دیده نشده بود.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۲۴۶.</ref> این ماجرا در روایات، به حدیث قاروره معروف است.

منبع دیگری از قول ام‌سلمه نقل کرده‌ است که امام حسین(ع) بر پیامبر(ص) وارد شد. من در این هنگام کنار درب ورودی بودم، ناگاه در دست پیامبر(ص) شیئی دیدم که می‌بوسد در حالی که امام حسین(ع) بر روی زانوی پیامبر(ص) در خواب بود، پرسیدم این چیست که می‌بوسی و اشک می‌ریزی؟ پیامبر(ص) فرمود: [[جبرئیل]] خاکی آورد که در آن خاک فرزندم به دست امتم به [[شهادت]] می‌رسد.<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱۲، ص۲۳۸.</ref> سپس آن خاک را به دست من داد و فرمود:‌ ای ام‌سلمه اگر دیدی این خاک به خون تبدیل شد بدان که فرزندم به شهادت رسیده است. ام‌سلمه آن را در ظرفی (قاروره) قرار داد و هر روز به آن نگاه می‌کرد و می‌گفت: در روزی بزرگ به خون تبدیل خواهی شد.<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱۲، ص۲۳۸.</ref> بر اساس این نقل حتی پیامبر(ص) به نام سرزمین [[کربلا]] نیز اشاره کرده و گفته‌اند این تربت بوی کرب و بلا می‌دهد.{{یاد|فنزل جبريل فقال: يا محمد، إن أمتك تقتل ابنك هذا من بعدك، و أومأ بيده إلى الحسين، فبكى رسول اللَّه (صلّى اللَّه عليه و سلّم)، و ضمه إلى صدره، ثم قال: وديعة عندك هذه التربة، فَشَمّها رسول اللَّه (صلّى اللَّه عليه و سلّم) و قال: ريح كرب و بلاء}}<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱۴، ص۱۴۶.</ref>