کاربر ناشناس
تحف العقول (کتاب): تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Aghaie جز (←منابع) |
imported>Salvand بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==انگیزه تألیف == | ==انگیزه تألیف == | ||
به نوشته ابنشعبه،<ref> | به نوشته ابنشعبه،<ref>حرانی، تحف العقول، ص۲ـ۳.</ref> هدف وی از تألیف این کتاب در دسترس قراردادن دانشهای [[پیامبر اکرم]](ص) و [[امامان]](ع) است که دربردارنده کار دین و دنیا و صلاح امروز و فرداست و چون دانشمندان [[شیعه]] درباره حلال و حرام و فرائض و سنن از گفتار [[ائمه]](ع) کتاب فراهم کردهاند ولی درباره حکمتها و اندرزهای پیامبر(ص) و ائمه(ع)، خاصه کلمات قصار آنها، کتابی تألیف نکردهاند، وی دست به این کار زده است. | ||
خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
== جایگاه کتاب == | == جایگاه کتاب == | ||
تحفالعقول در قرون اخیر همواره مورد توجه علمای [[شیعه]] بوده تا آنجا که [[قطیفی]] آن را بینظیر خوانده است.<ref> | تحفالعقول در قرون اخیر همواره مورد توجه علمای [[شیعه]] بوده تا آنجا که [[قطیفی]] آن را بینظیر خوانده است.<ref>ر.ک: شوشتری، مجالس المؤمنین، ج۱، ص۳۸۳.</ref> در کتابهای حدیثی و فقهی از آن نقل قول کردهاند.<ref>ر.ک: مجلسی، بحار الانوار، ج ۱، ص۲۹؛ بحرانی، الحدائق النّاضرة، ج۲۵، ص۱۸۰؛ نوری، خاتمة مستدرک الوسائل، ج۱، ص۱۸۷.</ref> | ||
در عین حال، آنچه مایه خردهگیری و در برخی موارد نامعتبر دانستن مندرجات تحفالعقول از سوی علمای شیعه شده، [[حدیث مرسل|ارسال اسنادِ احادیث]] آن است. البته خودِ [[ابن شعبه حرانی|ابنشعبه]] به این موضوع توجه داشته و در مقدمه نوشته که سلسله سندِ بیشتر احادیث کتاب را سماع کرده، ولی در تألیف کتاب برای رعایت ایجاز و نیز به این سبب که بیشتر این کلمات و سخنان از زمره آموزشها و حکمتهایی است که خود گواه درستی خود هستند و به این دلیل که آنها را برای شیعیان فراهم کرده است که تسلیم اماماناند، از ذکر اسناد احادیث کتاب اجتناب کرده است. | در عین حال، آنچه مایه خردهگیری و در برخی موارد نامعتبر دانستن مندرجات تحفالعقول از سوی علمای شیعه شده، [[حدیث مرسل|ارسال اسنادِ احادیث]] آن است. البته خودِ [[ابن شعبه حرانی|ابنشعبه]] به این موضوع توجه داشته و در مقدمه نوشته که سلسله سندِ بیشتر احادیث کتاب را سماع کرده، ولی در تألیف کتاب برای رعایت ایجاز و نیز به این سبب که بیشتر این کلمات و سخنان از زمره آموزشها و حکمتهایی است که خود گواه درستی خود هستند و به این دلیل که آنها را برای شیعیان فراهم کرده است که تسلیم اماماناند، از ذکر اسناد احادیث کتاب اجتناب کرده است. | ||
[[آیت الله خوئی]] ضمن اعتراف به فضل و ورع و ممدوح بودن [[ابن شعبه حرانی|حرّانی]]، کتاب وی را به دلیل [[حدیث مرسل|مُرسل]] بودن احادیث آن، فاقد اعتبار دانسته و در هیچ یک از احکام شرعی، استناد به روایات تحفالعقول را جایز نشمرده است.<ref> | [[آیت الله خوئی]] ضمن اعتراف به فضل و ورع و ممدوح بودن [[ابن شعبه حرانی|حرّانی]]، کتاب وی را به دلیل [[حدیث مرسل|مُرسل]] بودن احادیث آن، فاقد اعتبار دانسته و در هیچ یک از احکام شرعی، استناد به روایات تحفالعقول را جایز نشمرده است.<ref>ر.ک: توحیدی، مصباح الفقاهة، ج۱، ص۵؛ ص۹؛ ر.ک: معلم، اصول علمالرجال، ص۲۷۴ـ۲۷۷.</ref> | ||
گفتنی است که تحفالعقول در میان [[نصیریه|نُصَیریه]] حرمتی خاص داشته و بسیاری از پیروان این مذهب آن را از بر دارند.<ref>ضیائی، | گفتنی است که تحفالعقول در میان [[نصیریه|نُصَیریه]] حرمتی خاص داشته و بسیاری از پیروان این مذهب آن را از بر دارند.<ref>ضیائی، فهرس مصادر الفرق الاسلامیه، ج۱، ص۸۱.</ref> | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{ستون-شروع|2}} | {{ستون-شروع|2}} | ||
* | * حرانی، ابنشعبه، تحف العقول عن آلالرسول صلیاللّه علیهم، چاپ علیاکبر غفاری، قم، ۱۳۶۳ش. | ||
* بحرانی، یوسفبن احمد، الحدائق النّاضرة فی احکام العترة الطاهرة، قم، ۱۳۶۳ـ۱۳۶۷ش. | |||
* بحرانی، یوسفبن احمد، الحدائق النّاضرة فی احکام العترة الطاهرة، قم، ۱۳۶۳ـ۱۳۶۷ش | * توحیدی، محمدعلی، مصباح الفقاهة، تقریرات درس آیةاللّه خوئی، قم، ۱۳۷۷ش. | ||
* توحیدی، محمدعلی، مصباح الفقاهة، تقریرات درس آیةاللّه خوئی، قم، ۱۳۷۷ش | * شوشتری، نوراللّهبن شریفالدین، مجالس المؤمنین، تهران، ۱۳۵۴ش. | ||
* شوشتری، نوراللّهبن شریفالدین، مجالس المؤمنین، تهران، ۱۳۵۴ش | * ضیائی، علیاکبر، فهرس مصادر الفرق الاسلامیة، ج ۱، بیروت، ۱۴۱۲/۱۹۹۲. | ||
* ضیائی، علیاکبر، فهرس | * مجلسی، بحار الانوار. | ||
* مجلسی، بحار الانوار | * معلم، محمدعلی، اصول علمالرجال بین النظریة و التطبیق، تقریرات درس آیةاللّه داوری، قم، ۱۴۱۶. | ||
* معلم، محمدعلی، اصول علمالرجال بین النظریة و التطبیق، تقریرات درس آیةاللّه داوری، قم، ۱۴۱۶ | * نوری، حسین بن محمدتقی، خاتمة مستدرک الوسائل، قم، ۱۴۱۵ـ۱۴۲۰. | ||
* نوری، | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
خط ۱۲۴: | خط ۱۲۳: | ||
{{کتاب های حدیثی شیعه}} | {{کتاب های حدیثی شیعه}} | ||
{{کتابشناسی شیعه (قرن چهارم)}} | |||
[[ar:تحف العقول (كتاب)]] | [[ar:تحف العقول (كتاب)]] |