پرش به محتوا

غیرت: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۷ ژوئن ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|'
جز (ویکی سازی)
جز (جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۹: خط ۹:
غیرت در فرهنگ اسلامی به عنوان یک فضیلت مهم اخلاقی به شمار آمده<ref>نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۲۶۶؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص۲۸۰.</ref> که انسان را به دفاع از آبرو و ناموس، دین و آیین، مال و سرزمین وامی‌دارد.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۸۰ش، ج۳، ص۴۳۱.</ref>
غیرت در فرهنگ اسلامی به عنوان یک فضیلت مهم اخلاقی به شمار آمده<ref>نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۲۶۶؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص۲۸۰.</ref> که انسان را به دفاع از آبرو و ناموس، دین و آیین، مال و سرزمین وامی‌دارد.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۸۰ش، ج۳، ص۴۳۱.</ref>


واژه غیرت در [[قرآن|قرآن کریم]] به صورت مستقیم به‌کار نرفته است، ولی [[ناصر مکارم شیرازی]] از [[مراجع تقلید شیعه]] و مفسر قرآن، [[آیه|آیات]] ۶۰ تا ۶۲ [[سوره احزاب]]{{یادداشت|لَئن لَم ینَتهِ المُنافِقُونَ و الّذین فی قلوبهم مَرَضٌ و الُمُرْجِفُونَ فی المدینة لَنغرینَّکَ بِهِم ثُمَّ لایجارونَکَ فیها اِلاّ قلیلاً مَلعُونینَ اَینَما ثَقفوا اُخِذُوا و قُتّلِوُا تقتیلاً سُنَّةَ اللهِ فی الّذین خَلَوا مِن قَبلُ و لَن تَجِدَ لِسُنَّةِ الله تبدیلاً.}} را بیان‌کنندهٔ مفهوم غیرت دانسته که در آن، «منافقان، بيماردلان و شایعه‌پراکنان درباره زنان پاکدامن»، به مجازاتِ شدید، تبعید و قتل تهدید می‌شوند.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۸۶ش، ص۴۳۳و۴۳۴.</ref>
واژه غیرت در [[قرآن|قرآن کریم]] به صورت مستقیم به‌کار نرفته است، ولی [[ناصر مکارم شیرازی]] از [[مراجع تقلید شیعه]] و مفسر قرآن، [[آیه|آیات]] ۶۰ تا ۶۲ [[سوره احزاب]]{{یاد|لَئن لَم ینَتهِ المُنافِقُونَ و الّذین فی قلوبهم مَرَضٌ و الُمُرْجِفُونَ فی المدینة لَنغرینَّکَ بِهِم ثُمَّ لایجارونَکَ فیها اِلاّ قلیلاً مَلعُونینَ اَینَما ثَقفوا اُخِذُوا و قُتّلِوُا تقتیلاً سُنَّةَ اللهِ فی الّذین خَلَوا مِن قَبلُ و لَن تَجِدَ لِسُنَّةِ الله تبدیلاً.}} را بیان‌کنندهٔ مفهوم غیرت دانسته که در آن، «منافقان، بيماردلان و شایعه‌پراکنان درباره زنان پاکدامن»، به مجازاتِ شدید، تبعید و قتل تهدید می‌شوند.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۸۶ش، ص۴۳۳و۴۳۴.</ref>
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[پیامبر(ص)]] : {{حدیث|اَلا وَ اِنَّ اللهَ حَرَّمَ الْحَرامَ وَ حَدَّ الحُدودَ وَ‌ ما اَحَدٌ اَغْیرَ مِنَ اللهِ وَ مِنْ غَیرَتِهِ حَرَّمَ الْفواحِشَ.|ترجمه=آگاه باشید که خداوند، محرمات را حرام و حدود را وضع کرد و هیچ کس غیورتر از خدا نیست که از روی غیرت، زشتی‌ها را حرام کرده است.}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[محمدتقی مجلسی|مجلسی]]، [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]]، ج۷۳، ص۳۳۲.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[پیامبر(ص)]] : {{حدیث|اَلا وَ اِنَّ اللهَ حَرَّمَ الْحَرامَ وَ حَدَّ الحُدودَ وَ‌ ما اَحَدٌ اَغْیرَ مِنَ اللهِ وَ مِنْ غَیرَتِهِ حَرَّمَ الْفواحِشَ.|ترجمه=آگاه باشید که خداوند، محرمات را حرام و حدود را وضع کرد و هیچ کس غیورتر از خدا نیست که از روی غیرت، زشتی‌ها را حرام کرده است.}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[محمدتقی مجلسی|مجلسی]]، [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]]، ج۷۳، ص۳۳۲.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}


خط ۱۹: خط ۱۹:
[[حسین مظاهری]]، از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید شیعه]]، علاوه بر غیرت شخصی، با تکیه بر روایات، موارد دیگری را برای غیرت ذکر کرده است؛ از جمله غیرت عمومی و اجتماعی، به معنای غیرت‌ورزی مردان جامعه درباره همه زنان،<ref>مظاهری، معرفت نفس، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۳۵.</ref> غیرت وطن و سرزمین، به معنای دوست داشتن وطن و تلاش برای رشد آن،<ref>مظاهری، معرفت نفس، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۳۷.</ref> و غیرت دینی به معنای دفاع از حریم اسلام.<ref>مظاهری، معرفت نفس، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۳۸.</ref>
[[حسین مظاهری]]، از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید شیعه]]، علاوه بر غیرت شخصی، با تکیه بر روایات، موارد دیگری را برای غیرت ذکر کرده است؛ از جمله غیرت عمومی و اجتماعی، به معنای غیرت‌ورزی مردان جامعه درباره همه زنان،<ref>مظاهری، معرفت نفس، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۳۵.</ref> غیرت وطن و سرزمین، به معنای دوست داشتن وطن و تلاش برای رشد آن،<ref>مظاهری، معرفت نفس، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۳۷.</ref> و غیرت دینی به معنای دفاع از حریم اسلام.<ref>مظاهری، معرفت نفس، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۳۸.</ref>


علت‌هایی برای بی‌غیرتی، در روایات ذکر شده است؛ از جمله اختلاط [[محارم|محرم]] و نامحرم،<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۱۷۴</ref>{{یادداشت|امام علی(ع): نبّئت انّ نسائکم یدافعن الرّجال فی الطّریق، اما تستحیون؟ لعن اللّه من لایغار؛ به من خبر رسیده که زنان شما در مسیر راه‌ها به مردان تنه می‌زنند، آیا حیاء نمی‌کنید، خداوند لعنت کند کسی را که غیرت نمی‌ورزد.(حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۱۷۴).}} [[موسیقی حرام]]،<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، کتاب تجارت، باب۱۰۰، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۲۳۲، ح۱؛ کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۱ق، ج۶، ص۶۵۵، ح۱۴.</ref>{{یادداشت|إنّ شَیطاناً یقال له القَفَندَرُ إذا ضَربَ فی مَنزل الرَّجلِ أَربعینَ صباحاً بالبَربَطِ و دَخلَ الرّجالُ وَضع ذلک... فلا یغار بعدَها؛ کسی که چهل روز در خانه‌اش بربط نوازند و مردمان بر او وارد شوند... پس غیرت از آن مرد برداشته می‌شود (حر عاملی، وسائل الشیعه، کتاب تجارت، باب۱۰۰، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۲۳۲، ح۱؛ کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۱ق، ج۶، ص۶۵۵، ح۱۴).}} نگاه به نامحرم،<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۱۴، ص۲۶۸.</ref> [[خمر|شراب‌خواری]]،<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۴ق، ج۱۷، ص۲۵۳.</ref> {{یادداشت|مفضل از امام صادق(ع) پرسید: چرا خداوند، شراب را حرام کرده است؟ امام فرمود: چون شراب معتاد به آن را به ارتعاش مبتلا می‌سازد. روشنی و بینش را از او می‌گیرد، شرف و غیرت و جوانمردی‌اش را زایل می‌کند و او را به گناهکاری و به کشتن بی‌گناهان و ارتکاب زنا، دلیر می‌سازد.(حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۴ق، ج۱۷، ص۲۵۳).}} و خوردن گوشت خوک.<ref>بروجردی، تفسیر جامع، ۱۳۶۶ش، ج۲، ص۱۵۶. </ref>{{یادداشت|مردی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] پرسید چرا خداوند گوشت خوک [[حرام]] نموده است؟ امام فرمودند: خداوند تبارک و تعالی چیزی را حلال ننموده و چیزی را حرام نکرده، مگر برای حفظ مصالح خود مردم. گوشت خوک را حرام نموده، زیرا سبب بی‌غیرتی و بی‌تعصبی و فساد اخلاق می‌شود(بروجردی، تفسیر جامع، ۱۳۶۶ش، ج۲، ص۱۵۶).}}
علت‌هایی برای بی‌غیرتی، در روایات ذکر شده است؛ از جمله اختلاط [[محارم|محرم]] و نامحرم،<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۱۷۴</ref>{{یاد|امام علی(ع): نبّئت انّ نسائکم یدافعن الرّجال فی الطّریق، اما تستحیون؟ لعن اللّه من لایغار؛ به من خبر رسیده که زنان شما در مسیر راه‌ها به مردان تنه می‌زنند، آیا حیاء نمی‌کنید، خداوند لعنت کند کسی را که غیرت نمی‌ورزد.(حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۱۷۴).}} [[موسیقی حرام]]،<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، کتاب تجارت، باب۱۰۰، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۲۳۲، ح۱؛ کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۱ق، ج۶، ص۶۵۵، ح۱۴.</ref>{{یاد|إنّ شَیطاناً یقال له القَفَندَرُ إذا ضَربَ فی مَنزل الرَّجلِ أَربعینَ صباحاً بالبَربَطِ و دَخلَ الرّجالُ وَضع ذلک... فلا یغار بعدَها؛ کسی که چهل روز در خانه‌اش بربط نوازند و مردمان بر او وارد شوند... پس غیرت از آن مرد برداشته می‌شود (حر عاملی، وسائل الشیعه، کتاب تجارت، باب۱۰۰، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۲۳۲، ح۱؛ کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۱ق، ج۶، ص۶۵۵، ح۱۴).}} نگاه به نامحرم،<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۱۴، ص۲۶۸.</ref> [[خمر|شراب‌خواری]]،<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۴ق، ج۱۷، ص۲۵۳.</ref> {{یاد|مفضل از امام صادق(ع) پرسید: چرا خداوند، شراب را حرام کرده است؟ امام فرمود: چون شراب معتاد به آن را به ارتعاش مبتلا می‌سازد. روشنی و بینش را از او می‌گیرد، شرف و غیرت و جوانمردی‌اش را زایل می‌کند و او را به گناهکاری و به کشتن بی‌گناهان و ارتکاب زنا، دلیر می‌سازد.(حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۴ق، ج۱۷، ص۲۵۳).}} و خوردن گوشت خوک.<ref>بروجردی، تفسیر جامع، ۱۳۶۶ش، ج۲، ص۱۵۶. </ref>{{یاد|مردی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] پرسید چرا خداوند گوشت خوک [[حرام]] نموده است؟ امام فرمودند: خداوند تبارک و تعالی چیزی را حلال ننموده و چیزی را حرام نکرده، مگر برای حفظ مصالح خود مردم. گوشت خوک را حرام نموده، زیرا سبب بی‌غیرتی و بی‌تعصبی و فساد اخلاق می‌شود(بروجردی، تفسیر جامع، ۱۳۶۶ش، ج۲، ص۱۵۶).}}


==آثار غیرت==
==آثار غیرت==
خط ۲۸: خط ۲۸:


==زیاده‌روی در غیرت==
==زیاده‌روی در غیرت==
در روایات نقل شده از معصومان، از غیرت بی‌جا، سوءظن و بهانه‌جویی مرد درباره زن، نهی شده؛ چرا که نتیجه معکوس دارد و خود موجب فساد می‌شود.<ref>آمدی، غرر الحکم و درر الکلم، ۱۴۱۰ق، ح۲۷۰۴، ص۱۶۹؛ جزایری، دروس اخلاق اسلامی، ۱۳۸۸ش، ص۱۶۳.</ref> در این باره به عبارتی از نامه [[امام علی]] به فرزندش امام حسن استناد شده است: بپرهیز از اینکه در غیر موضع درست، غیرت بورزی، چرا که غیرت بی‌جا، زنان پاک را به ناپاکی و بی‌گناهان را به آلودگی سوق می‌دهد.<ref>آمدی، غرر الحکم، ۱۴۱۰ق، ح۲۷۰۴، ص۱۶۹.</ref> {{یادداشت|إِيَّاكَ وَ التَّغَايُرَ فِي غَيْرِ مَوْضِعِهِ فَإِنَّ ذَلِكَ يَدْعُو الصَّحِيحَةَ إِلَى السُّقْمِ وَ الْبَرِيئَةَ إِلَى الرَّيْبِ (آمدی، غرر الحکم، ۱۴۱۰ق، ح۲۷۰۴، ص۱۶۹.}}
در روایات نقل شده از معصومان، از غیرت بی‌جا، سوءظن و بهانه‌جویی مرد درباره زن، نهی شده؛ چرا که نتیجه معکوس دارد و خود موجب فساد می‌شود.<ref>آمدی، غرر الحکم و درر الکلم، ۱۴۱۰ق، ح۲۷۰۴، ص۱۶۹؛ جزایری، دروس اخلاق اسلامی، ۱۳۸۸ش، ص۱۶۳.</ref> در این باره به عبارتی از نامه [[امام علی]] به فرزندش امام حسن استناد شده است: بپرهیز از اینکه در غیر موضع درست، غیرت بورزی، چرا که غیرت بی‌جا، زنان پاک را به ناپاکی و بی‌گناهان را به آلودگی سوق می‌دهد.<ref>آمدی، غرر الحکم، ۱۴۱۰ق، ح۲۷۰۴، ص۱۶۹.</ref> {{یاد|إِيَّاكَ وَ التَّغَايُرَ فِي غَيْرِ مَوْضِعِهِ فَإِنَّ ذَلِكَ يَدْعُو الصَّحِيحَةَ إِلَى السُّقْمِ وَ الْبَرِيئَةَ إِلَى الرَّيْبِ (آمدی، غرر الحکم، ۱۴۱۰ق، ح۲۷۰۴، ص۱۶۹.}}


همچنین در روایتی از [[امام صادق(ع)]]، غیرت‌ورزی در امر حلال، نفی شده است: لا غیرة فی الحلال.<ref>عبدوس، بیست و پنج اصل از اصول اخلاقی امامان، ۱۳۷۷ش، ص۳۱۳.</ref>
همچنین در روایتی از [[امام صادق(ع)]]، غیرت‌ورزی در امر حلال، نفی شده است: لا غیرة فی الحلال.<ref>عبدوس، بیست و پنج اصل از اصول اخلاقی امامان، ۱۳۷۷ش، ص۳۱۳.</ref>
Image-reviewer، abusefilter، autopatrolled، botadmin، دیوان‌سالاران، eliminator، import، مدیران رابط کاربری، ipblock-exempt، movedable، oversight، patroller، reviewer، rollbacker، مدیران، translationadmin
۹٬۴۳۸

ویرایش