روحانی کاروان: تفاوت میان نسخه‌ها

بر اساس شواهد تاریخی و روایات دینی [[جبرئیل]] از جانب [[خدا|خداوند]] اولین راهنمای مناسک [[حج]] برای حضرت آدم معرفی شده است؛ به گونه‌ای که وی مکان [[کعبه]] را به حضرت آدم نشان داد و مناسک حج را مرحله به مرحله به وی آموخت.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۹۶.</ref> [[حدیث|روایاتی]] درباره تعلیم جبرئیل به دیگر [[پیامبران|انبیا]] نیز وجود دارد. بر اساس روایات، در طول تاریخ فرزندان [[اسماعیل (پیامبر)|حضرت اسماعیل]] سرپرستی و هدایت امور حج و مناسک دینی را بر عهده داشتند.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۵، ص۱۷۰.</ref>

جایگاه روحانی کاروان پس از وفات پیامبر از اهمیت فراوانی برخوردار شد، به گونه‌ای که شخصی از جانب حکومت با عنوان [[امیر الحاج|امیر حج]] مسئولیت پیشوایی و سرپرستی حاجیان را در طول مسیر و نیز در موسم حج به عهده می‌گرفت و او نیز از مشورت و همراهی [[مجتهد|فقیهان]] که همان نقش روحانی کاروان را داشتند، استفاده می‌کرد. بخش عمده‌ای از راهنمایی حاجیان در مکه به عهده مُطوِّفان و در مدینه به عهده مزوران بود که زائران را در انجام مناسک حج و آداب زیارت راهنمایی می‌کردند.<ref>احمدی میراقا، «روحانی کاروان»، ج۸، ص۱۹۹-۲۰۵.</ref> در روایات شیعه نیز از امیرالحاج به امام تعبیر شده است چنانچه در روایتی امام صادق(ع) به اسماعیل بن علی که در سال ۱۴۰ق در حج امیرالحاج بود و به احترام [[امام صادق(ع)]] برای حادثه‌ای که برای امام رخ داده بود ایستاد؛ فرمود: سِر فإنّ الامام لا یقف.<ref>وسائل الشیعه، عاملی، شیح حر، ج۱۰، ص۷.

رعایت شئون [[روحانیت]]، مردمداری، معاشرت خوب، همکاری با زائران، مدیریت فرهنگی کاروان، نظم و انضباط همراه با سازماندهی در کاروان، همکاری با رابطین روحانیون و کوشش در ایجاد روحیه معنوی در کاروان از دیگر وظایف روحانی کاروان دانسته شده است.<ref>[https://www.labbayk.ir/?l=news/4922 «روحانیون عمره حتما باید آموزش بدو خدمت را بگذرانند»، ستاد عمره و عتبات دانشگاهیان.]</ref>

 

توصیه شده است که روحانی کاروان، علاوه بر آشنایی با تعالیم [[فقه|فقهی]] و معارف مذهبی، به برخی از مهارت‌های روان‌شناختی و ارتباطی، که نقش مهمی در انتقال پیام دارند، مجهز باشد.<ref>عارفی مسکونی، «از نگاهی دیگر: راه کارهای انتقال معرفت»، میقات حج.</ref>

 

روحانی کاروان در سفر [[عمره]] نیز وظایفی مشابه دارد؛ هرچند سفر عمره کوتاه‌تر از [[حج تمتع]] است.<ref>احمدی میراقا، روحانی کاروان، ج۸، ص۱۹۹-۲۰۵.</ref>