بیعت: تفاوت میان نسخه‌ها

===بیعت در زمان پیامبر===

[[بیعت رضوان]] یا شجره نیز در [[سال ششم هجری]] در [[حدیبیه]] صورت گرفت.<ref>ابن جریر، تاریخ طبری، ج۲، ص۶۳۲ - ۶۳۳</ref> در آیات ۱۰ و ۱۸ [[سوره فتح]]، از این بیعت سخن رفته و در [[آیه]] ۱۰ بیعت با پیامبر(ص)، بیعت با خداوند خوانده شده و ضمن نکوهش بیعت‌شکنی (نَکْث)، برای وفاکنندگان به عهد و بیعت، پاداش [[آخرت|اخروی]] مقرر شده است. در آیه ۱۸، با اعلام رضایت الهی از آن بیعت، به مؤمنانِ بیعت کننده وعده پیروزی نزدیک داده شده است.

دیگر بیعتِ مردان و زنان با پیامبر(ص)، در [[فتح مکه]] در سال ۸ [[هجرت]] بود که [[آیه]] ۱۲ [[سوره ممتحنه]] بدان اشاره می‌کند. در این آیه از پیامبر(ص) خواسته شده که از زنان [[مکه]] که [[ایمان]] آورده بودند، بیعت بگیرد. موضوعات این بیعت، که در کتب [[تفسیر]]، [[حدیث]] و تاریخ به بیعت زنان ([[بیعة النساء]]) شهرت دارد، بدین شرح است: دوری از [[شرک]]، پرهیز از دزدی و [[فحشا]]، نکشتن فرزندان خود، نسبت ندادن اولاد دیگران به همسران خود و مخالفت نکردن با پیامبر(ص) در کارهای نیک.<ref>حرعاملی، وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۱۵۲-۱۵۳</ref>

مشهورترین قول آن است که ابتدا پیامبر دست خود را در تشت آبی قرار می‌داد و مفاد بیعت را بیان می‌کرد و سپس زنان با قرار دادن دست خود در تشت آن را می‌پذیرفتند. <ref>تاریخ طبری، ج۳، ص۶۲؛ جامع البیان، ج۲۸، ص۵۱؛ تفسیر قمی، ج۲، ص۳۶۴؛ المغازی، ج۲، ص۸۵۱؛ روض الجنان، ج۱۹، ص۱۶۹</ref> در روایاتی دیگر آمده است که بیعت زنان با دست دادن از روی لباس انجام می‌شده است<ref>زمخشری، الکشاف، ذیل [[آیه]] ۱۲ سوره ممتحنه</ref>. همچنین بنابر برخی احادیث،‌گاه بیعت زنان با آن حضرت صرفاً به صورت کلامی و لفظی بوده است<ref>کتانی، نظام الحکومة النبّویةج ۱، ص۲۲۲</ref>. علاوه بر اینها، صورتهای دیگری نیز برای بیعت زنان در برخی احادیث ذکر شده است.<ref> مفید، الارشاد، ص۶۳</ref> به نوشته قاسمی<ref>قاسمی، نظام الحکم فی الشریعه و التاریخ الاسلامی، ج۱، ص۲۷۷- ۲۷۸</ref> جز چند بیعت زنان که در زمان پیامبر(ص) انجام گرفته از جمله [[بیعت دوم عقبه]]، [[بیعت رضوان]] و [[فتح مکه]]-،<ref>ابن جریر، تاریخ طبری، ج۲، ص۳۶۱-۳۶۶</ref> گزارشی درباره بیعت زنان با خلفا و حکّام وجود ندارد و ظاهراً در ادوار بعد بیعت به مردان اختصاص داشته است.

آخرین بیعت زمان پیامبر(ص)، بنابر برخی منابع،<ref>مجلسی، بحار، ج۳۷، ص۱۳۳، ۱۳۸، ۱۴۲، ۲۰۲،۲۰۳، ۲۱۷</ref> بیعت مسلمانان با [[حضرت علی(ع)]] در روز [[۱۸ ذی‌الحجه]] [[سال دهم هجری]] (حدود [[۲۹ اسفند]] سال دهم خورشیدی) در محلّی به نام [[غدیر خم]] بود؛ موضوع این بیعت، [[ولایت]] و جانشینی [[حضرت علی(ع)]] بعد از پیامبر(ص) بود.