تقیه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←اقسام تقیه
(←منابع) |
جز (←اقسام تقیه) |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
==اقسام تقیه== | ==اقسام تقیه== | ||
تقیه از لحاظ انگیزه و هدف تقیه‌کننده به دو نوع است:<ref>مکارم شیرازی، القواعد الفقهیه، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۱۰.</ref> | تقیه از لحاظ انگیزه و هدف تقیه‌کننده به دو نوع است:<ref>مکارم شیرازی، القواعد الفقهیه، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۱۰.</ref> | ||
*'''تقیه خوفی:''' تقیه کردن در برابر مخالفان، در جایی که بیم وارد آمدن ضرر جانی، مالی یا آبرویی وجود دارد.<ref>امام خمینی، المکاسب المحرمه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۳۶؛ مکارم شیرازی، القواعد الفقهیة، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۳۷۷.</ref> تقیه خوفی نیز یا اکراهی است که در آن شخص را با تهدید اکراه می‌کنند که چیزی برخلاف اعتقاداتش مانند کفر، بر زبان جاری کند<ref>روحانی، فقه الصادق، ۱۴۱۳ق، ج۱۱، ص۳۹۴.</ref> و یا کتمانی است که در آن شخص برای حفظ جان خودش یا اطرافیانش مجبور می‌شود، اعتقادش را پنهان کند.<ref>امام خمینی، المکاسب المحرمه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۳۶؛ مکارم شیرازی، القواعد الفقهیة، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۹۲.</ref> تقیه [[عمار یاسر]] در برابر مشرکان قریش برای نجات جانش را از نوع تقیه اکراهی<ref>روحانی، فقه الصادق، ۱۴۱۳ق، ج۱۱، ۳۹۵.</ref> و تقیه [[مؤمن آل فرعون]] در برابر فرعونیان و تقیه [[اصحاب کهف]] که برای نجات جانشان، عقایدشان را پنهان کردند را از نمونه‌های تقیه کتمانی بر شمرده‌اند.<ref>مکارم شیرازی، داستان یاران (مجموعه بحث‌های تفسیری آیت‌الله مکارم شیرازی)، ۱۳۹۰ش، ص۶۱-۶۵. | *'''تقیه خوفی:''' تقیه کردن در برابر مخالفان، در جایی که بیم وارد آمدن ضرر جانی، مالی یا آبرویی وجود دارد.<ref>امام خمینی، المکاسب المحرمه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۳۶؛ مکارم شیرازی، القواعد الفقهیة، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۳۷۷.</ref> {{{یادداشت|ترس از ضرر مالی یا آبرویی و یا مانند آن حتی نسبت به دیگران و یا حتی جامعه اسلامی و مسلمانان می‌تواند دلیلی بر رعایت تقیه خوفی باشد. خمینی، الرسائل العشرة، ۱۴۲۰ق، ص۷.}}تقیه خوفی نیز یا اکراهی است که در آن شخص را با تهدید اکراه می‌کنند که چیزی برخلاف اعتقاداتش مانند کفر، بر زبان جاری کند<ref>روحانی، فقه الصادق، ۱۴۱۳ق، ج۱۱، ص۳۹۴.</ref> و یا کتمانی است که در آن شخص برای حفظ جان خودش یا اطرافیانش مجبور می‌شود، اعتقادش را پنهان کند.<ref>امام خمینی، المکاسب المحرمه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۳۶؛ مکارم شیرازی، القواعد الفقهیة، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۹۲.</ref> تقیه [[عمار یاسر]] در برابر مشرکان قریش برای نجات جانش را از نوع تقیه اکراهی<ref>روحانی، فقه الصادق، ۱۴۱۳ق، ج۱۱، ۳۹۵.</ref> و تقیه [[مؤمن آل فرعون]] در برابر فرعونیان و تقیه [[اصحاب کهف]] که برای نجات جانشان، عقایدشان را پنهان کردند را از نمونه‌های تقیه کتمانی بر شمرده‌اند.<ref>مکارم شیرازی، داستان یاران (مجموعه بحث‌های تفسیری آیت‌الله مکارم شیرازی)، ۱۳۹۰ش، ص۶۱-۶۵. | ||
</ref> | </ref> | ||
*'''تقیه مداراتی:''' این نوع تقیه که به آن تقیه تحبیبی نیز گفته می‌شود،<ref>مکارم شیرازی، القواعد الفقهیه، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۱۰.</ref> به معنای پنهان نمودن عقاید برای مصالحی همچون حفظ وحدت، جلب محبت و دوستی و دفع کینه و دشمنی و به طور کلی اموری که اهمیت آن‌ها بیشتر از اظهار عقاید است.<ref>امام خمینی، المکاسب المحرمه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۳۶؛ مکارم شیرازی، القواعد الفقهیه، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۱۰.</ref> برخی فقیهان شیعه، با استناد به روایاتی از امامان معصوم(ع)<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۵۵۵؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۴۳۰.</ref> شرکت کردن در مجالس [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] (نه به جهت حفظ جان) مانند شرکت در نماز جماعت با آنان (به ویژه در موسم حج)، عیادت کردن از بیماران‌شان، شرکت جستن در مراسم تشییع جنازه آنان و امور اجتماعی از این قبیل را که موجب حفظ وحدت، حفظ شوکت و عزت مسلمانان، رفع کدورت‌ها و سوء ظن‌ها می‌شود را نمونه‌هایی از تقیه مداراتی یا تحبیبی دانسته‌اند.<ref>امام خمینی، الرسائل العشرة، ۱۴۲۰ق، ص۵۶-۵۷؛ مکارم شیرازی، القواعد الفقهیة، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۵۳؛ مکارم شیرازی، داستان یاران (مجموعه بحث‌های تفسیری آیت‌الله مکارم شیرازی)، ۱۳۹۰ش، ص۵۶-۵۷.</ref> | *'''تقیه مداراتی:''' این نوع تقیه که به آن تقیه تحبیبی نیز گفته می‌شود،<ref>مکارم شیرازی، القواعد الفقهیه، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۱۰.</ref> به معنای پنهان نمودن عقاید برای مصالحی همچون حفظ وحدت، جلب محبت و دوستی و دفع کینه و دشمنی و به طور کلی اموری که اهمیت آن‌ها بیشتر از اظهار عقاید است.<ref>امام خمینی، المکاسب المحرمه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۳۶؛ مکارم شیرازی، القواعد الفقهیه، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۱۰.</ref> برخی فقیهان شیعه، با استناد به روایاتی از امامان معصوم(ع)<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۵۵۵؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۴۳۰.</ref> شرکت کردن در مجالس [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] (نه به جهت حفظ جان) مانند شرکت در نماز جماعت با آنان (به ویژه در موسم حج)، عیادت کردن از بیماران‌شان، شرکت جستن در مراسم تشییع جنازه آنان و امور اجتماعی از این قبیل را که موجب حفظ وحدت، حفظ شوکت و عزت مسلمانان، رفع کدورت‌ها و سوء ظن‌ها می‌شود را نمونه‌هایی از تقیه مداراتی یا تحبیبی دانسته‌اند.<ref>امام خمینی، الرسائل العشرة، ۱۴۲۰ق، ص۵۶-۵۷؛ مکارم شیرازی، القواعد الفقهیة، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۵۳؛ مکارم شیرازی، داستان یاران (مجموعه بحث‌های تفسیری آیت‌الله مکارم شیرازی)، ۱۳۹۰ش، ص۵۶-۵۷.</ref> | ||