ثنویت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
در آثار مورخان مسلمان سه فرقه عمده [[مانویه]]، [[دیصانیه]] و [[مرقیونیه]] مورد توجه بودند. | در آثار مورخان مسلمان سه فرقه عمده [[مانویه]]، [[دیصانیه]] و [[مرقیونیه]] مورد توجه بودند. | ||
====مانویه==== | ====مانویه==== | ||
پیروان [[مانی]] (درگذشت ۲۲۶ میلادی). این فرقه با | پیروان [[مانی]] (درگذشت ۲۲۶ میلادی). این فرقه با نامهای دیگر، مانند مانیه و منانیه یا مانانیه، نیز ذکر شده است.<ref>رجوع کنید بهقاضی عبدالجباربن احمد، ۱۹۶۵ ب، ج ۵، ص ۱۰ ۱۵؛ شهرستانی، الملل و النحل، ج ۲، ص ۷۲۸۲</ref> | ||
====دیصانیه==== | ====دیصانیه==== | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
گفته‌اند شاعرانی چون [[بشار بن برد|بَشّار بن بُرْد]] (متوفی۱۶۷ق)، [[اسحاق بن خلف]] (متوفی ق۳۱۸)، [[ابن سیابه|ابن سَیابَه]] (از شاگردان [[امام صادق(ع)]])، [[علی بن خلیل]]، [[علی بن ثابت]] و [[بحتری|بُحتُری]] نیز به مذاهب ثنویه گرایش داشته‌اند<ref>رجوع کنید به ابن ندیم، همانجا؛ علم الهدی، ج ۴، ص ۱۳۴؛ ابن خلّکان، ج ۱، ص ۲۷۱۲۷۳</ref> | گفته‌اند شاعرانی چون [[بشار بن برد|بَشّار بن بُرْد]] (متوفی۱۶۷ق)، [[اسحاق بن خلف]] (متوفی ق۳۱۸)، [[ابن سیابه|ابن سَیابَه]] (از شاگردان [[امام صادق(ع)]])، [[علی بن خلیل]]، [[علی بن ثابت]] و [[بحتری|بُحتُری]] نیز به مذاهب ثنویه گرایش داشته‌اند<ref>رجوع کنید به ابن ندیم، همانجا؛ علم الهدی، ج ۴، ص ۱۳۴؛ ابن خلّکان، ج ۱، ص ۲۷۱۲۷۳</ref> | ||
در منابع | در منابع گزارشهایی متعارض از ثنوی بودن برخی اشخاص وجود دارد؛ این تعارضات گاهی ناشی از اشتباهات و گاهی از روی اتهام و به تبع آن نفی اتهام است. مثلاً، نام کسانی چون [[هشام بن حکم]](از اصحاب امام صادق(ع</ref>، [[ابوعیسی وراق]] و [[نظام معتزلی|نَظّام معتزلی]] را در زمره قائلان به ثنویت آورده‌اند<ref>رجوع کنید بهخیاط، ص ۴۰۴۱، ۱۴۹؛ شهرستانی، الملل و النحل، ج ۲، ص ۷۴؛ سمعانی، ج ۵، ص ۵۰۷</ref> در صورتی که چنانکه گزارش شده است این اشخاص خود از پیشگامان [[ردیه نویسی]] بر ثنویان بوده‌اند.<ref>رجوع کنید به ابن ندیم، ص ۲۰۵۲۰۶، ۲۱۶، ۲۲۳۲۲۴، درباره هشام بن حکم نیز رجوع کنید به نجاشی، ص ۴۳۳۴۳۴؛ احمدبن علی طبرسی، ج ۲، ص ۱۲۳</ref> | ||
==ثنویت در قرآن و تفسیر== | ==ثنویت در قرآن و تفسیر== | ||