خودکشی: تفاوت میان نسخه‌ها

خودکشی (suicide) یا انتحار را به عمل آگاهانه شخص در سلب ارادی حیات به دست خود<ref>انوری، فرهنگ بزرگ سخن، ذیل واژه؛ عمید، فرهنگ فارسی عمید، ذیل واژه.</ref> یا اقدام به آزار خود که به مرگ منتهی شود، تعریف کرده‌اند؛<ref>رضائیان، اپیدمیولوژی خودکشی، ۱۳۸۵ش، ص۱۹۷۰؛ جعفری لنگرودی، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، ۱۳۷۸ش، ج۳، ص۱۸۳۸.</ref> در حالی که اختیار مرگ و زندگی در حیطه قدرت اوست و از لحاظ اخلاقی موظف به انجام این عمل نیست.<ref>اسلامی نسب، بحران خودکشی، ۱۳۷۱ش، ص۷۳-۷۴.</ref> خودکشی گاه به صورت کنایی بر تلاش بسیار زیاد برای به دست آوردن چیزی یا سخت خواهان چیزی بودن به کار برده می‌شود.<ref>دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه خودکشی کردن؛ انوری، فرهنگ بزرگ سخن، ذیل واژه خودکشی کردن.</ref> بر اساس تعاریف [[فقه|فقهی]] و حقوقی، خودکشی عملی اختیاری دانسته شده که فرد عاقل برای سلب حیات از خود انجام می‌دهد و در آن بر خلاف [[قتل]]، عنوان جانی و مجنی علیه (مورد جنایت واقع شده) در یک فرد جمع می‌شود.<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، ۱۴۱۹ق، ص۹۱؛ آقایی نیا، حقوق کیفری اختصاصی‌: جرایم علیه اشخاص، ۱۳۸۹ش، ص۲۶-۲۸؛ نوری، «خودکشی»، ص۸۲-۸۳؛ گلاب بخش و کاظمی، «خودکشی»، ص۴۰۲-۴۰۳.</ref>  

اقدام به خودکشی یا سایر رفتارهای خودتخریبی به انگیزه فشار بر دیگران، قدرت‌نمایی و یا جلب توجه و کمک دیگران و همچنین بیان احساسات بدون قصد جدی در کشتن خود و به عبارتی اقدام آگاهانه صدمه به خود بدون اینکه خواهان [[مرگ]] باشد را شبه خودکشی یا تظاهر به خودکشی نامیده‌اند.<ref>رضائیان، اپیدمیولوژی خودکشی، ۱۳۸۵ش، ص۱۹۷۱-۱۹۷۲؛ واژه‌های مصوب فرهنگستان؛ گلاب بخش و کاظمی، «خودکشی»، ص۴۰۳.</ref>

خودکشی را به لحاظ سبب آن به دو قسم ایجابی و سلبی تقسیم کرده‌اند؛ خودکشی ایجابی مانند زدن خود با شمشیر، چاقو و اسلحه یا خوردن سم و خودکشی سلبی مانند خودداری از خوردن غذا و آب و ترک مداوا و درمان.<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، ۱۴۱۹ق، ص۹۱.</ref> خودکشی را همچنین مانند قتل به لحاظ قصد عامدانه یا غیرعامدانه به دو گونه تقسیم کرده‌اند؛ خودکشی عمدی که همراه با قصد و اراده جدی مرتکب صورت می‌گیرد و خودکشی خطایی که فردی در حال انجام کاری بدون قصد جدی سبب سلب حیات از خود می‌شود.<ref>محقق داماد، فقه پزشکی، ۱۳۹۱ش، ص۱۹۷-۱۹۸؛.</ref>