نجمه مادر امام رضا(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

نجمه کنیزی بود که حمیده همسر امام‌ صادق(ع) او را خرید و به امام کاظم(ع) بخشید. او  برای امام کاظم(ع) امام رضا(ع) را به دنیا آورد.<ref>صدوق، عیون اخبارالرضا، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۱۴.</ref> بعضی وی را اهل شهر نوبه در شمال [[آفریقا]] و برخی دیگر اهل جزیره مارسی در جنوب [[فرانسه]] می‌دانند.<ref>قائمی، در مکتب عالم آل محمد، ۱۳۷۸ش، ص۳۰.</ref>از این‌رو وی به خَیزُران مَرسِیه و شَقْرَاء نُوبِیه نیز شناخته می‌شد.<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۲۵۹.</ref>

معروف‌ترین اسم وی نجمه‌خاتون است. از وی به نام‌های سَکَن نُوبیه<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۷ش، ج۱، ص۴۸۶؛ مجمل التواریخ والقصص، تهران، ص۴۵۷.</ref> اَرویٰ، سمانه، تَکتَم و خَیزُران<ref>مجمل التواریخ والقصص، تهران، ص۴۵۷.</ref> نیز یاد شده است. طبق روایتی از [[شیخ صدوق]]، وقتی نجمه به [[امام موسی کاظم(ع)]] بخشیده شد او را تُکتَم،<ref>صدوق، عیون أخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۴.</ref> و هنگامی که [[امام رضا(ع)]] از وی متولد شد، طاهره نامیدند.<ref>صدوق، عیون أخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۵.</ref>  لقب وی شَقْراء و کنیه‌اش ام‌البنین بود.<ref>قمی، تاریخ قم، ۱۳۶۱ش، ص۱۹۹.</ref>

[[حمیده همسر امام صادق|حمیده همسر امام صادق(ع)]] خطاب به امام کاظم می‌گوید: «کنیزی با فضیلت‌تر از او ندیده‌ام و شکی نیست که به زودی خداوند متعال نسل وی را آشکار خواهد کرد».<ref>صدوق، الأمالی، ۱۳۶۲ش، ص۲۴.</ref> نقل است، کسی که نجمه را از او خریدند می‌گوید زنی از [[اهل کتاب]] از تولد فرزند بزرگی از این کنیز خبر داده بود.<ref>صدوق، عیون أخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۸.</ref>

[[شیخ صدوق]] همچنین روایتی از [[علی بن میثم]] نقل می‌کند و در آن به خوابی اشاره می‌کند که حمیده [[حضرت محمد(ص)]] را در خواب دیده و حضرت به او می‌گوید: «ای حمیده نجمه را به فرزندت موسی هدیه ببخش، زیرا وی بهترین خلق روی زمین را به دنیا خواهد آورد». از این‌رو حمیده نجمه را به [[موسی بن جعفر(ع)|فرزندش]] بخشید و نجمه در آن هنگام دوشیزه بود.<ref>صدوق، الأمالی، ۱۳۶۲ش، ص۲۶؛ صدوق، عیون أخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج ۲، ص۲۴. </ref>امام کاظم(ع) نیز خریداری نجمه را به دستور پیامبر(ص) بیان کرده‌است.<ref>مسعودی، إثبات الوصیة، ۱۴۲۶ق، ص۲۰۲.</ref>

در گزارش دیگری آمده: «نجمه درخواست دایه برای امام رضا(ع) می‌کند و علت این درخواست را پرداختن به [[نماز]] و [[عبادت]] عنوان می‌کند».<ref>صدوق، عیون أخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۵.</ref>

* صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، تحقیق حسین اعلمی، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۴ق.

* مجمل التواریخ و القصص، مؤلف مجهول (نوشته در ۵۲۰)، تحقیق ملک الشعراء بهار، تهران، کلاله خاور، بی‌تا.