آیه روزه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''آیه صوم''' [[آیه]] ۱۸۳ [[سوره بقره]]  است. در این آیه وجوب [[روزه]] بر مومنین مورد توجه قرار گرفته است اما [[مفسران]] معتقدند وجوب روزه تنها به مومنین اختصاص ندارد و همه کسانی که [[اسلام]] را پذیرفته‌اند شامل می‌شود هرچند که از [[ایمان]] قوی برخوردار نباشند. در آیه به وجوب روزه در شریعت‌های قبل از اسلام نیز اشاره شده است. پایان آیه می‌فرماید فایده روزه [[تقوا]] است و آن سودی است که به روزه‌داران باز می‌گردد.  

==وجوب روزه بر مومنین==

[[شیخ طوسی]] روزه را در معنای شرعی آن خودداری از کارهای مخصوصی با آداب و شرایط خاص خود تعریف می‌کند که در زمان‌ معینی و با نیت [[روزه]] انجام می‌پذیرد.<ref>شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۱۱۵.</ref>

[[علامه طباطبایی]] این آیه را به همراه دو آیه بعدی که از لحاظ معنا به هم ارتباط دارند در صدد [[تشریع]] وجوب روزه در [[ماه رمضان]] می‌داند.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷، ج۲، ص۵.</ref>  

در این آیه وجوب روزه بر [[مومن|مومنین]] مورد توجه قرار گرفته‌است. اما [[مفسران]] حکم روزه در این آیه را شامل همه کسانی می‌دانند که دین اسلام را پذیرفته‌اند هرچند که از [[ایمان]] قوی برخوردار نباشند.<ref>رک: شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۱۱۵، طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۴۹۰، بحرانی، البرهان، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۳۸۵.</ref> در روایتی از [[امام صادق (ع)]] نقل شده که این حکم شامل همه‌ی گمراهان، [[منافقان]] و هرکسی که اسلام را پذیرفته باشد نیز می‌شود.<ref>عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۷۸.</ref> علامه طباطبایی معتقد است این که در این آیه عبارت (ای کسانی که ایمان آورده‌اید) آمده و عباراتی مثل (ای مردم) به کار نرفته برای این بوده که مردم را به صفت ایمانشان توجه دهد تا هر حکمی را که از جانب پروردگارشان می‌آید بپذیرند.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷، ج۲، ص۶.</ref>

[[آیت الله مکارم شیرازی]] می‌گوید با توجه به این که روزه با مشقت و سختی همراه است در این آیه تعبیراتی به کار رفته که روح انسان را برای پذیرش آن آماده سازد و بر همین اساس است که [[امام صادق (ع)]] می‌فرماید: لذت خطاب (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ) به گونه‌ای است که سختی این [[عبادت]] را از بین می‌برد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۶۲۴.</ref>

در آیه اشاره شده است که روزه قبل از [[اسلام]] بر دیگران نیز مقرر شده بود. در این که منظور از آن کسان چیست و روزه به چه شکلی بر آنها مقرر شده بود اقوال مختلفی مطرح شده است. [[شیخ طوسی]] به سه قول اشاره می‌کند: برخی گفته‌اند روزه در چند روز بر آنها مقرر شده بود هم‌چنان که برای مسلمانان در چند روز مقرر گردیده است. برخی نیز بر این باورند که مراد از امت قبلی [[نصارا]] هستند که روزه [[ماه رمضان]] بر آنها هم مقرر شده بود. عده‌ای نیز به تفاوت در مدت زمان روزه داری بین مسلمانان و امت‌های پیشین پرداخته‌اند.<ref>شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۱۱۵.</ref>

اما [[علامه طباطبایی]] معتقد است آیه در صدد آن نیست که بگوید همه‌ی امت‌های پیشین روزه داشته‌اند یا روزه آنها مانند روزه [[مسلمانان]] بوده است بلکه تنها می‌خواهد بگوید که امت‌های پیشین هم روزه داشته‌اند و مسلمانان نباید تشریع روزه را گران بشمارند، زیرا این حکم در امت‌های پیشین بی سابقه نبوده است.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷، ج۲، ص۵.</ref> وی ادامه می‌دهد که وجوب روزه در [[تورات]] و [[انجیل|انجیل‌های]] موجود یافت نمی‌شود هر چند که روزه در این کتاب‌ها مدح شده است. اما برخی از [[یهودیان]] و [[مسیحیان]] به شکل‌های متفاوتی با مسلمانان روزه می‌گیرند. دیگر این که در قرآن داستان روزه [[زکریا]] و روزه [[مریم]] از سخن گفتن مورد اشاره قرار گرفته است که متفاوت با روزه مسلمانان است.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷، ج۲، ص۷.</ref>

[[علامه طباطبایی]] می‌گوید طبق تعلیمات [[قرآن]] آثار اطاعت‌ها و نافرمانی‌ها به خود انسان برمی‌گردد. در خصوص [[روزه]] نیز بازگشت آثار [[عبادت]] در جمله (باشد كه پرهيزگارى كنيد) بیان گردیده است. [[آیه]] می‌فرماید فایده روزه تقوا است و آن سودی است که به روزه‌داران باز می‌گردد.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷، ج۲، ص۸.</ref>