پرش به محتوا

استبراء: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ مهٔ ۲۰۲۰
جز
تمیزکاری
جز (افزایش برچسب)
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{احکام}}
{{احکام}}
'''اِسْتِبْراء'''، به معنای پاکی جستن، عمل مستحبی که پس از خروج [[ادرار]] یا [[منی|مَنی]] انجام می‌شود تا مجرای ادرار از باقیمانده آنها پاک شود. از نظر فقیهان، اگر پس از استبراء از ادرار یا منی، رطوبت مشکوکی از مجرای ادرار خارج شود، [[پاک]] است و [[وضو]] یا [[غسل]] را باطل نمی‌کند.  
'''اِسْتِبْراء'''، به معنای پاکی جستن، عمل مستحبی که پس از خروج [[ادرار]] یا [[منی|مَنی]] انجام می‌شود تا مجرای ادرار از باقیمانده آنها پاک شود. از نظر فقیهان، اگر پس از استبراء، رطوبت مشکوکی از مجرای ادرار خارج شود، [[پاک]] است و [[وضو]] یا [[غسل]] را باطل نمی‌کند.  


کاربردهای دیگر استبراء در فقه عبارتند از: استبراء حیوان نجاست خوار(نگهداری حیوان [[حلال‌گوشت|حلال‌گوشتی]] که به خوردن نجاست عادت کرده به منظور پاک شدن گوشت و شیرش)، استبراء رحم (ترک [[آمیزش]] با کنیز به هنگام خرید و فروش برای اطمینان از باردار نبودنش) و استبراء از حیض و (وارسی کردن فرج پس از قطع خون حیض)
استبراء کاربردهای دیگری هم در فقه دارد که عبارتند از: استبراء حیوان نجاست‌خوار(نگهداری حیوان [[حلال‌گوشت|حلال‌گوشتی]] که به خوردن مدفوع انسان عادت کرده به منظور پاک شدن گوشت و شیرش)؛ استبراء رحم (ترک [[آمیزش]] با کنیز به هنگام خرید و فروش برای اطمینان از باردار نبودنش)؛ و استبراء از [[حیض]] (وارسی کردن فرج پس از قطع خون حیض)
==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
استبراء پاکی جستن از نجاست و بیزاری جستن از عیب و نقص است که چگونگی آن نسبت به کاربردهایش متفاوت است.<ref>فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۸۰.</ref> استیرا در لغت به معنای درخواست پایان چیزی به منظور برطرف کردن شبهه از آن است.<ref> طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۵۰-۵۱(ذیل واژه برأ).</ref>برخی از کاردهای استبراء در فقه عبارتند از:
استبراء پاکی جستن از نجاست و بیزاری جستن از عیب و نقص است که چگونگی آن نسبت به کاربردهایش متفاوت است.<ref>فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۸۰.</ref> استیرا در لغت به معنای درخواست پایان چیزی به منظور برطرف کردن شبهه از آن است.<ref> طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۵۰-۵۱(ذیل واژه برأ).</ref>برخی از کاردهای استبراء در فقه عبارتند از:
خط ۱۹: خط ۱۹:
فقیهان درباره اینکه آیا استبراء درباره زنان هم وجود دارد یا خیر؟ اختلاف‌نظر دارند، بیشتر آنان معتقدند که مستحب بودن استبرا مختص مردان است.<ref> نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۵۷-۵۸، ج۳، ص۱۱۲.</ref> از این‌رو رطوبتی که پس از بول یا منی از مجرای ادرار زنان خارج می‌شود را در صورت عدم استبراء هم [[طهارت|پاک]] دانسته‌اند.<ref>حکیم، مستمسک العروة، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۲۲۸.</ref> هرچند که گفته‌اند بهتر است زنان پس از ادرار اندکی صبر کرده، سپس تنحنح نمایند و آلت خود را فشار دهند.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۳۲۳.</ref> [[علامه حلی]] معتقد است که استبراء درباره زنان نیز جاری است<ref>علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۵۶.</ref> اما چگونگی آن را بیان نکرده است.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۵۸.</ref>
فقیهان درباره اینکه آیا استبراء درباره زنان هم وجود دارد یا خیر؟ اختلاف‌نظر دارند، بیشتر آنان معتقدند که مستحب بودن استبرا مختص مردان است.<ref> نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۵۷-۵۸، ج۳، ص۱۱۲.</ref> از این‌رو رطوبتی که پس از بول یا منی از مجرای ادرار زنان خارج می‌شود را در صورت عدم استبراء هم [[طهارت|پاک]] دانسته‌اند.<ref>حکیم، مستمسک العروة، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۲۲۸.</ref> هرچند که گفته‌اند بهتر است زنان پس از ادرار اندکی صبر کرده، سپس تنحنح نمایند و آلت خود را فشار دهند.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۳۲۳.</ref> [[علامه حلی]] معتقد است که استبراء درباره زنان نیز جاری است<ref>علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۵۶.</ref> اما چگونگی آن را بیان نکرده است.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۵۸.</ref>


==استبراء حیوان نجاستخوار==
==استبراء حیوان نجاست‌خوار==
نگهداری و جلوگیری از خوردن مدفوع انسان توسط حیوان حلال‌گوشتی که به خوردن آن عادت کرده برای حلال شدن شیر و گوشت و نیز پاک شدن ادرار و مدفوع‌اش.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۲۷۸.</ref> مدت استبراء نسبت به حیواناتِ مختلف متفاوت است؛ بنابر گفته [[شیخ طوسی]] مدت استبراء شتر ۴۰، گاو ۲۰، گوسفند ۱۰ یا هفت و مرغ سه روز دانسته شده است.<ref>طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۸۵-۸۶.</ref>
نگهداری و جلوگیری از خوردن مدفوع انسان توسط حیوان حلال‌گوشتی که به خوردن آن عادت کرده برای حلال شدن شیر و گوشت و نیز پاک شدن ادرار و مدفوع‌اش.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۲۷۸.</ref> مدت استبراء نسبت به حیواناتِ مختلف متفاوت است؛ بنابر گفته [[شیخ طوسی]] مدت استبراء شتر ۴۰، گاو ۲۰، گوسفند ۱۰ یا هفت و مرغ سه روز دانسته شده است.<ref>طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۸۵-۸۶.</ref>
== استبراء از خون حیض ==
== استبراء از خون حیض ==