استبراء: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اِسْتِبْراء'''، به معنای پاکی جستن، عمل مستحبی که پس از خروج [[ادرار]] یا [[منی|مَنی]] انجام می‌شود تا مجرای ادرار از باقیمانده آنها پاک شود. استبرا کاربردهای دیگری نیز دارد، از جمله حیوان نجاست‌خوار

از نظر فقیهان، اگر پس از استبراء از ادرار یا منی، رطوبت مشکوکی از مجرای ادرار خارج شود، [[پاک]] است و [[وضو]] یا [[غسل]] را باطل نمی‌کند.  

استبراء پاکی جستن از نجاست و بیزاری جستن از عیب و نقص است که چگونگی آن نسبت به کاربردهایش متفاوت است.<ref>فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۸۰.</ref>

استبراء از بول و منی: عمل مستحبی است که مردها پس از خروج ادرار یا منی انجام می‌دهند تا باقیمانده این نجاسات در مجرای ادرارشان باقی نماند و فایده آن حکم به پاک بودن رطوبت مشکوکی است که پس از استبراء از مجرا خارج می‌شود.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۳۲۳.</ref>  مردان پس از ادرار، سه بار با انگشت میانه دست چپ از مخرج غایط تا بیخ آلت می‌کشند سپس انگشت شصت دست چپ را روی آلت و یکی دیگر از انگشتان را روی آلت قرار داده و از آنجا تا [[ختنه‌گاه]] می‌کشند سپس سه مرتبه سر آلت را فشار می‌دهند.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۳۲۲.</ref>  

استبراء از منی همانند استبراء از بول است البته پیش از استبراء باید ادرار کند. هرچند برخی در استبرا از منی ادرار کردن را کافی دانسته و گفته‌اند در صورتی که نتوانست ادرار کند همان شیوه استبراء از بول کافی است.<ref>حکیم، مستمسک العروة، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۱۰۹.</ref>

به فتوای فقیهان اگر پس از استبراء رطوبت مشکوکی از مجرای ادرار مردان خارج شود این رطوبت [[پاک]] است و [[وضو]] یا [[غسل]] را باطل نمی‌کند؛<ref>علامه حلی، منتهی المطلب، ج۱، ص۲۵۵.</ref> اما اگر کسی پس از ادرار استبراء نکند و رطوبت مشکوکی از او خارج شود، فقها به نجاست این رطوبت فتوا داده و وضو را باطل می‌کند؛<ref>علامه حلی، منتهی المطلب، ج۱، ص۲۵۵.</ref> همچنین اگر مردی پس از خروج منی بدون استبراء [[غسل]] کند و پس از آن، رطوبتی از مجرای ادرار او خارج شود که نداند منی است یا چیز دیگر، این رطوبت نجس است و باید دوباره [[غسل جنابت]] کند.<ref>نجفی، جواهرالکلام، داراحیاء التراث العربی، ج۳، ص۱۲۲.</ref>

فقیهان درباره اینکه آیا استبراء درباره زنان هم وجود دارد یا خیر؟ اختلاف‌نظر دارند، بیشتر آنان معتقدند که استبرا مختص مردان است. از این‌رو رطوبتی که پس از بول یا منی از مجرای ادرار زنان خارج می‌شود را در صورت عدم استبراء هم [[طهارت|پاک]] دانسته‌اند.<ref>حکیم، مستمسک العروة، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۲۲۸.</ref> هرچند که گفته‌اند بهتر است زنان پس از ادرار اندکی صبر کرده، سپس تنحنح نمایند و آلت خود را فشار دهند.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۳۲۳.</ref> علامه حلی معتقد است که استبراء درباره زنان نیز جاری است اما درباره چگونگی استبرائشان چیزی نگفته است.<ref>علامه حلی، منتهی المطلب، ج۱، ص۲۵۶.</ref>

استبراء حیض، وارسی کردن شرمگاه پس از قطع خون در [[عادت ماهانه]]<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۹۶.</ref> به فتوای فقیهان اگر خون حیض قبل از ده روز قطع شود و زن احتمال بدهد که در شرمگاهش خون باقی مانده است باید پنبه‌ای داخل شرمگاه خود کند و پس ازاندکی مکث آن را بیرون بیاورد در صورتى كه پنبه به خون يا لكّه زردرنگ آلوده نشده باشد، زن از حیض پاك است و غسل مى‌كند و در غير اين صورت، بايد صبر كند تا پاك شود.

ترک [[آمیزش]] با کنیز به منظور اطمینان از باردار نبودن او به هنگام خرید و فروش؛ فروشنده قبل از فروش کنیز و خریدار پس از خرید آن باید به مدت یک حیض آمیزش با کنیز را ترک کنند البته اگر کنیز از زنانی است که خون حیض نمی‌بیند مدت استبراء او ۴۵ روز است.