پرش به محتوا

سربداران: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۴۲۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ ژوئن ۲۰۱۹
جز
درج جعبه اطلاعات حکومت
جز (←‏عبدالرزاق: اصلاح تاریخ)
جز (درج جعبه اطلاعات حکومت)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:میدان سربداران در سبزوار.jpg|بندانگشتی|210px|نماد سربداران در میدان سربداران [[سبزوار]]]]
{{جعبه اطلاعات حکومت
| عنوان          =سربداران
| تصویر          =میدان سربداران در سبزوار.jpg
| اندازه تصویر  =300px
| توضیح_تصویر    =نماد سربداران در میدان سربداران [[سبزوار]]
| نام‌های دیگر    =
| بنیانگذار      =[[شیخ خلیفه]]، [[شیخ حسن جوری]]
| سال تأسیس      =۷۳۶ق
| گستره جغرافیایی= [[خراسان]]، جرجان (گرگان)، قومس (کومش )، [[مازندران]]، جوین و اسفراین
| مذهب          =[[تشیع]]
| ویژگی          =
| نوع حکومت      =محلی
| اقدامات مهم    =ترویج مذهب شیعه و مناقب [[اهل بیت (ع)]] و ضرب سکه به نام [[دوازده امام]]
| حوادث مهم      =
| پایتخت‌ها      =
| جنگ‌ها          = جنگ با ارغونشاه حاکم نیشابور، جنگ با حاکم هرات، لشکر کشی به مازندران
| انقراض        =۷۸۸ق
| علت انقراض    = به دست امیرتیمور گورکانی منقرض شدند.
| پیش از        =
| پس از          =
| حاکمان مشهور  =عبدالرزاق باشتنی، وجیه الدین مسعود، شمس الدین علی، علی مؤید
| شاهان مشهور    =
| کارگزاران      =
| وزیران مهم    =
| شخصیت‌های مهم  =[[شیخ خلیفه مازندرانی]]، [[حسن جوری]]، عبدالرزاق باشتنی، علی مؤید
 
}}
{{سربداران}}
{{سربداران}}
'''سربداران''' سلسله‌ای از حاکمان [[شیعه]] در منطقه [[باشتین| باشتین سبزوار]] (۷۸۸-۷۳۶ قمری).
'''سربداران''' سلسله‌ای از حاکمان [[شیعه]] در منطقه [[باشتین| باشتین سبزوار]] (۷۸۸-۷۳۶ قمری).
خط ۱۵: خط ۴۱:
==حاکمان سربداران==
==حاکمان سربداران==
===عبدالرزاق===
===عبدالرزاق===
[[عبدالرزاق باشتنی]](۷۳۸-۷۳۶قمری) فرزند خواجه فضل الله از خواجگان متمول قریه [[باشتین| باشتین سبزوار]] بود که نسبش از طرف پدر به امام سوم شیعیان، [[امام حسین (ع)]] و از طرف مادر به [[یحیی بن خالد برمکی]] می‌رسد. عبدالرزاق در زمان حیات سلطان [[ابوسعید ایلخان|ابوسعید]] (آخرین سلطان ایلخان مغول) در دربار او کار می‌کرد و ابوسعید پیش از مرگش او را مامور دریافت مالیات [[کرمان]] کرد. <ref>آژند، قیام شیعی سربداران، ۱۳۶۳ش، ص۱۱۲.</ref> عبدالرزاق پس از گردآوری مالیات آن را حیف و میل کرد. درست در همین هنگام خبر مرگ سلطان ابو سعید به او رسید، از این رو عازم [[سبزوار]] شد. پیش از ورود او به سبزوار مردم این منطقه که تحت تاثیر تعالیم شیعیانه- صوفیانه [[شیخ خلیفه]] و جانشین او [[شیخ حسن جوری]] قرار گرفته بودند، ماموران مالیاتی خواجه علاالدین محمد وزیر خراسان را به سبب رفتارها و خواسته‌های نامطلوبشان به قتل رسانده بودند و منطقه و به خصوص زادگاه عبدالرزاق ([[باشتین]]) در تب و تاب بود. هنگامی که عبدالرزاق وارد زادگاه خود شد و از ماجرا آگاهی یافت، او نیز به شورش‌گران پیوست و در رأس آنها قرار گرفت و جماعتی از جوانان منطقه را دور خود گرد آورد. آنها تصمیم گرفتند که بنیاد ظلم و ستم را براندازند و در این راه از هیچ کوشش و سردادنی امتناع نکنند و به این ترتیب سنت سربداری بنیان گذاشته شد.<ref>آژند، قیام شیعی سربداران، ۱۳۶۳ش، ص۱۱۳و۱۱۴.</ref>
[[عبدالرزاق باشتنی]](۸۳۸-۷۳۶قمری) فرزند خواجه فضل الله از خواجگان متمول قریه [[باشتین| باشتین سبزوار]] بود که نسبش از طرف پدر به امام سوم شیعیان، [[امام حسین (ع)]] و از طرف مادر به [[یحیی بن خالد برمکی]] می‌رسد. عبدالرزاق در زمان حیات سلطان [[ابوسعید ایلخان|ابوسعید]] (آخرین سلطان ایلخان مغول) در دربار او کار می‌کرد و ابوسعید پیش از مرگش او را مامور دریافت مالیات [[کرمان]] کرد. <ref>آژند، قیام شیعی سربداران، ۱۳۶۳ش، ص۱۱۲.</ref> عبدالرزاق پس از گردآوری مالیات آن را حیف و میل کرد. درست در همین هنگام خبر مرگ سلطان ابو سعید به او رسید، از این رو عازم [[سبزوار]] شد. پیش از ورود او به سبزوار مردم این منطقه که تحت تاثیر تعالیم شیعیانه- صوفیانه [[شیخ خلیفه]] و جانشین او [[شیخ حسن جوری]] قرار گرفته بودند، ماموران مالیاتی خواجه علاالدین محمد وزیر خراسان را به سبب رفتارها و خواسته‌های نامطلوبشان به قتل رسانده بودند و منطقه و به خصوص زادگاه عبدالرزاق ([[باشتین]]) در تب و تاب بود. هنگامی که عبدالرزاق وارد زادگاه خود شد و از ماجرا آگاهی یافت، او نیز به شورش‌گران پیوست و در رأس آنها قرار گرفت و جماعتی از جوانان منطقه را دور خود گرد آورد. آنها تصمیم گرفتند که بنیاد ظلم و ستم را براندازند و در این راه از هیچ کوشش و سردادنی امتناع نکنند و به این ترتیب سنت سربداری بنیان گذاشته شد.<ref>آژند، قیام شیعی سربداران، ۱۳۶۳ش، ص۱۱۳و۱۱۴.</ref>


آنها با کشتن خواجه علاالدین محمد وزیر خراسان در سال ۷۳۸ قمری بر [[سبزوار]] دست یافتند و آن را به پایتختی برگزیدند. عبدالرزاق با اختلافی که بر سر دختر یکی از اعیان منطقه با برادرش [[وجیه الدین مسعود]] پیدا کرد، در یک درگیری به دست او در ۱۲ ذی حجه ۷۳۸ قمری کشته شد و وجیه الدین مسعود رهبری سربداران را به عهده گرفت.
آنها با کشتن خواجه علاالدین محمد وزیر خراسان در سال ۷۳۸ قمری بر [[سبزوار]] دست یافتند و آن را به پایتختی برگزیدند. عبدالرزاق با اختلافی که بر سر دختر یکی از اعیان منطقه با برادرش [[وجیه الدین مسعود]] پیدا کرد، در یک درگیری به دست او در ۱۲ ذی حجه ۷۳۸ قمری کشته شد و وجیه الدین مسعود رهبری سربداران را به عهده گرفت.
۶٬۱۲۱

ویرایش