صالح المؤمنین: تفاوت میان نسخه‌ها

درباره شأن نزول آیه صالح‌المؤمنین روایاتی نقل شده که از اذیت و آزار برخی [[زنان پیامبر]] نسبت به او حکایت دارد. طبق این روایات پیامبر نزدِ یکی از همسران خود که ماندنش نزد او به طول انجامیده بود، مقداری عسل خورده بود. عایشه با همراه کردن برخی دیگر از زنان پیامبر تصمیم گرفتند زمانی‌که پیامبر(ص) نزدشان رفت به بهانه بوی بد عسلی که خورده از او کناره گیری کنند. پس از این برخورد، پیامبر خوردن عسل را بر خود حرام کرد و در برخی روایات آمده که از همسران خود نیز کناره و تصمیم به [[طلاق]] آنان گرفت. بعد از مدتی آیات سوره تحریم نازل شد و پیامبر(ص) را از حرام کردن چیزهایی که بر او [[حلال]] شده، باز داشت.<ref> واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۴۵۹-۴۶۱.</ref> همچنین آیه از همسران پیامبر می‌خواهد به دلیل آزاری که به پیامبر(ص) رسانده‌اند [[توبه]] کنند و  به آنان هشدار می‌دهد اگر بر اذیت پیامبر اصرار ورزند بدانند که خداوند ولی، سرپرست و در هر خطری که او را تهدید کند پشتیبان او است و خدا، جبرئیل، بهترین مؤمنان و دیگر فرشتگان پشتیبان رسول خدا خواهند بود.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۳۱.</ref>

* '''امام علی(ع):''' علامه طباطبایی امام علی را تنها مصداق صالح‌المؤمنین دانسته است؛ مستند او روایاتی است که در منابع شیعه<ref>صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۳۱؛ حویزی، تفسیر نورالثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۷۰.</ref> و اهل‌سنت<ref>حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ۳۴۱-۳۵۲؛ ابوحیان اندلسی، البحر المحیط، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۳۳۲؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۴۴.</ref> امام علی را تنها مصداق آن معرفی کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۳۲.</ref> چراکه صالح‌المؤمنین باید اصلح و بهترین مؤمنان باشد<ref>شوشتری، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۳۱۴-۳۲۰.</ref> و چون این واژه همراه با [[جبرئیل]] و دیگر [[فرشتگان]] آمده باید دارای مقام [[عصمت]] باشد.<ref>سید بن طاووس، سعد السعود، قم، ص۱۸۱؛ صادقی تهرانی، الفرقان، ۱۴۰۶ق، ج۲۸، ص۴۳۸.</ref>  

* '''همه مسلمانان باتقوا:''' عده‌ای از مفسران اهل‌سنت و شیعه معتقدند صالح المومنین همه مؤمنان صالح و باتقوا و کامل‌الایمان را شامل می‌شود<ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۸، ص۱۰۵؛ آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۳۴۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۲۸۰.</ref> [[آیت‌الله مکارم شیرازی]] امام علی(ع) را مصداق اتم آن معرفی کرده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۲۸۰.</ref>

*'''ابوبکر و عمر''': آلوسی مفسر اهل‌سنت (درگذشت ۱۲۷۰ق) به ابن عساکر نسبت داده که ابوبکر و عمر را مصداق صالح‌المومنین دانسته است.<ref> آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۳۴۸-۳۴۹.</ref> گفته شده چون این دو دختران خود [[عایشه دختر ابوبکر|عایشه]] و [[حفصه دختر عمر|حفصه]] را که از [[همسران پیامبر]] بودند از اذیت و آزار پیامبر(ص) باز می‌داشتند.<ref> فراء، معانی القرآن، ۱۹۸۰م، ج۳، ص۱۶۷؛ طبرانی، التفسیر الکبیر، ۲۰۰۸م، ج۶، ص۳۰۳؛ ابن تیمیه، منهاج‌السنه النبویه، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۲۹۲.</ref> برپایه روایاتی که در منابع اهل سنت نقل شده، ابوبکر و عمر و یا عمر به تنهایی نیز از مصادیق صالح‌المؤمنین معرفی شده‌اند.<ref>آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۳۴۹.</ref> البته سند این روایات ضعیف شمرده شده است.<ref> خداپرست، «بررسی تطبیقی دیدگاه مفسران فریقین درباره مصداق صالح‌المؤمنین»، ص۹۲-۹۶.</ref>

* حلی، سیدعلی بن طاووس، سعد السعود للنفوس منضود، قم، محمدکاظم الکتبی.