احتضار: تفاوت میان نسخه‌ها

احتضار (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۵ مارس ۲۰۱۸، ساعت ۱۴:۴۲

۱۱۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۵ مارس ۲۰۱۸

تکمیل و تصحیح منابع.

دیداریویکی‌متن

کاربر ناشناس

imported>Mortezanazarzadeh

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 ==تعریف==
-احتضار مصدر باب افتعال از ماده حضر و به معنای حضور داشتن است و در اصطلاح، به معنای حضور مرگ و زمان خروج روح از بدن است.<ref>دهخدا، ماده «احتضار».</ref> به شخصی که در آستانه مرگ و خروج روح از بدن قرار گرفته، «مُحتَضر» می‌گویند. منظور از احتضار حضور اسباب مرگ است از جمله مشاهده ملائکه قبض روح و ناامید شدن فرد از زندگی.<ref>طبرسی، مجمع البیان، دارالمعرفه، ج۳، ص۳۷، ذیل سوره نساء آیه ۱۸</ref>
+احتضار مصدر باب افتعال از ماده حضر و به معنای حضور داشتن است و در اصطلاح، به معنای حضور مرگ و زمان خروج روح از بدن است.<ref>دهخدا، ماده «احتضار».</ref> به شخصی که در آستانه مرگ و خروج روح از بدن قرار گرفته، «مُحتَضر» می‌گویند. منظور از احتضار حضور اسباب مرگ است از جمله مشاهده ملائکه قبض روح و ناامید شدن فرد از زندگی.<ref>طبرسی، مجمع البیان، دارالمعرفه، ج۳، ص۳۷.</ref>
 ==در قرآن==
-در سوره نساء واقعه احتضار با عبارت حاضر شدن مرگ یاد شده و بیان داشته که از گناهکار محتضر توبه پذیرفته نمی‌شود.<ref>سوره نساء، آیه ۱۸</ref> در سوره انعام از افتادن ظالمان به شدت مرگ سخن گفته در حالی که ملائکه با آنان سخن می‌گویند<ref>سوره انعام، آیه ۹۳</ref> در سوره واقعه به منکران قرآن هنگام رسیدن جان به گلو را یاداوری می‌کند و از آن می‌خواهد که اگر می‌توانند محتضر را به زندگی برگردانند<ref>سوره واقعه، آیه ۸۳</ref>.
+در سوره نساء واقعه احتضار با عبارت حاضر شدن مرگ یاد شده و بیان داشته که از گناهکار محتضر توبه پذیرفته نمی‌شود.<ref>سوره نساء، آیه ۱۸.</ref> در سوره انعام از افتادن ظالمان به شدت مرگ سخن گفته در حالی که ملائکه با آنان سخن می‌گویند<ref>سوره انعام، آیه ۹۳.</ref> در سوره واقعه به منکران قرآن هنگام رسیدن جان به گلو را یاداوری می‌کند و از آن می‌خواهد که اگر می‌توانند محتضر را به زندگی برگردانند<ref>سوره واقعه، آیه ۸۳.</ref>.
 ==در روایات==
-طبق روایات پیامبر (ص) و حضرت علی (ع) بر بالین محتضر می‌آیند و به مومنین بشارت بهشت و به کافران خبر از غضب خدا می‌دهند. به مومن اختیار برگشت به دنیا داده می‌شود ولی او با دیدن جایگاهش در بهشت با اختیار خود آخرت را انتخاب می‌کند. برخی از مومنین پس از دیدن جایگاهشان در بهشت می‌خواهند به دنیا بازگردند تا به اطرافیانشان اطلاع دهند اما به آنان اجازه داده نمی‌شود.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۱۲۹-۱۳۲</ref>
+طبق روایات پیامبر (ص) و حضرت علی (ع) بر بالین محتضر می‌آیند و به مومنین بشارت بهشت و به کافران خبر از غضب خدا می‌دهند. به مومن اختیار برگشت به دنیا داده می‌شود ولی او با دیدن جایگاهش در بهشت با اختیار خود آخرت را انتخاب می‌کند. برخی از مومنین پس از دیدن جایگاهشان در بهشت می‌خواهند به دنیا بازگردند تا به اطرافیانشان اطلاع دهند اما به آنان اجازه داده نمی‌شود.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۱۲۹-۱۳۲.</ref>
 ==آداب احتضار==
 احتضار دارای احکام [[واجب]]، [[مستحب]] و [[مکروه]] است که به مجموع آن آداب احتضار نیز گفته شده است.
-* '''واجبات''' : بر همگان [[واجب کفایی]] است مسلمانی را که در حال جان دادن است؛ به گونه‌ای که کف پاهایش به سمت [[قبله]] باشد، بخوابانند.<ref>یزدی، عروه الوثقی، ج۱، ص۲۸۲.</ref>
+* '''واجبات''' : بر همگان [[واجب کفایی]] است مسلمانی را که در حال جان دادن است؛ به گونه‌ای که کف پاهایش به سمت [[قبله]] باشد، بخوابانند.<ref>یزدی، العروه الوثقی، دار المورخ العربی، ج۱، ص۲۸۲.</ref>
 * '''مستحبات''': مستحب است برای فردی که در آستانه جان دادن است [[شهادتین]] و اقرار به [[پیامبر(ص)]] و [[ائمه(ع)]] را تلقین کنند یعنی برای او بگویند تا او تکرار کند. اگر جان دادن محتضر سخت است، مستحب است او را به جایی که [[نماز]] می‌گزارده انتقال دهند. همین طور تلاوت قرآن، به ویژه سوره‌های «[[سوره یس|یس]]»، «[[سوره صافات|صافّات]]» و «[[سوره احزاب|احزاب]]» بر بالین محتضر مستحب است. خواندن [[دعای عدیله]] نیز از دیگر مستحبات حالت احتضار است. همچنین تلقین دعاهای: «اللهم اغفر لی الکثیر من معاصیک، واقبل منی الیسیر من طاعتک» و «یا من یقبل الیسیر ویعفو عن الکثیر، اقبل منی الیسیر واعف عنی الکثیر، إنک أنت العفو الغفور» نیز مستحب است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۴، ۱۸-۱۷.</ref>
-*'''مکروهات''': در مقابل، حضور [[جنابت|جُنُب]] و [[حائض]] نزد محتضر، تنها گذاشتن زنها نزد وی، نهادن شی‌ء آهنی بر شکمش، گریه کردن و سخن گفتن زیاد نزد او [[مکروه]] است.<ref>عروه الوثقی، ج۱، ص ۲۸۵ ۲۸۴.</ref>
+*'''مکروهات''': در مقابل، حضور [[جنابت|جُنُب]] و [[حائض]] نزد محتضر، تنها گذاشتن زنها نزد وی، نهادن شی‌ء آهنی بر شکمش، گریه کردن و سخن گفتن زیاد نزد او [[مکروه]] است.<ref>یزدی، العروه الوثقی، دار المورخ العربی، ج۱، ص۲۸۵-۲۸۴.</ref>
 == پانویس ==
@@ خط ۲۳: / خط ۲۳: @@
 == منابع ==
 {{منابع}}
-* دهخدا، لغت نامه.
+* دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۴۱.
 * نجفی، محمد حسن، جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام،‌ بیروت، دار احیاءالثراث العربی، ۱۴۰۴ق.
-* یزدی، محمد کاظم بن عبد العظیم، العروه الوثقی،‌ بیروت، دار المورخ العربی، .
+* یزدی، سید محمد کاظم، العروه الوثقی،‌ بیروت، دار المورخ العربی، بی تا.
 * طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرفه،  بی تا.
 * کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.