قوم ثمود: تفاوت میان نسخه‌ها

برخی ثمود را واژه‌ای عربی و به معنای آب اندک<ref> فراهیدی، العین، ۱۴۱۰ق، ج۷، ۳۵.</ref> و برخی دیگر، آن را غیر عربی دانسته‌اند. ثمود نام قبیله <ref> راغب اصفهانی، مفردات، ۱۴۱۲ق، ص۱۷۵.</ref>یا نام جد قبیله ثمود<ref>ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۰ق، ص۱۱۲.</ref> بوده است. این واژه ۲۶ بار در قرآن آمده است<ref> عبدالباقی، المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم، ذیل واژه، دانشنامه جهان اسلام، ج۹، ص۱۲۵.</ref> همچنین برخی مفسران منظور از اصحاب الحجر در آیه ۸۰ [[سوره حجر]] را قوم ثمود دانسته‌اند و حجر نام سرزمینی بوده که در آن می‌زیستند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۲، ص۱۸۵-۱۸۶؛ طبرسی، مجمع البیان،۱۳۷۲ش، ج۶، ص۵۲۹.</ref>

در قرآن به زمان زندگی قوم ثمود اشاره نشده، اما آنان جانشینان قوم عاد معرفی شده<ref>اعراف، ۷۴</ref> و در یادکرد اقوام و پیامبران پیشین داستان آنان پس از [[قوم عاد]] آمده است.<ref>سوره اعراف، ۶۵-۷۳؛ سوره هود، ۵۹-۶۱؛ سوره شعرا، ۱۲۳-۱۴۱؛ سوره ذاریات، ۴۱-۴۳؛ سوره قمر، ۱۸-۲۳؛ سوره فجر، ۶-۹.</ref> برخی گفته‌اند این ترتیب قرآنی، ترتیب تاریخی آن‌ها را نیز می‌رساند.<ref>خالدی، القصص القرآنی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۲۷۰-۲۷۱.</ref> به گزارش آذرنوش، یادکرد از ثمودیان در منابع باستانی، عمدتا مربوط به فاصله زمانی بین قرن هشتم پیش از میلاد تا قرن دوم میلادی است.<ref>آذرنوش، نگاهی به تاریخ قوم ثمود، ص۳۶-۳۴.</ref> اما بر اساس منابع تاریخی مسلمانان، زمان [[نبوت]] صالح، مقدم بر پیامبری [[حضرت ابراهیم]] بوده<ref>طبری، تاریخ الامم و الملکوک، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۲۱۶؛ مسعودی، التنبیه و الاشراف، بی‌تا، ص۷۰؛ ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۵۶.</ref> و همچنین میان قوم عاد و ثمود حدود ۵۰۰ سال فاصله بوده است.<ref> سعد زغلول، فی التاریخ العرب قبل الاسلام، ۱۹۷۶م، ص۱۱۳.</ref> در برخی از منابع از نوادگان سام بن نوح معرفی شده‌اند.<ref> مقدسی، البدء و التاریخ، ۱۸۹۹-۱۹۱۹م، ج۳، ص۳۷.</ref>