برتری اهل‌بیت(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

'''برتری اهل بیت(ع)''' یا افضلیت اهل بیت(ع)، از آموزه‌های [[شیعی]] به این معنا که [[اهل بیت|اهل بیت پیامبر اکرم(ص)]] به دلیل برخورداری از کمالات و ویژگی‌های منحصر به فردی نظیر [[علم امام|علم]]، [[عصمت]] و... نسبت به دیگران افضلیت و برتری دارند و بدین رو است که سزاوار تصدی مقام [[امامت]] و ریاست عامه‌اند و با وجود آنان، مقدم‌داشتن دیگران در این امور، عقلاً قبیح و ناروا است.

بنابر استدلال‌های [[کلام امامیه|متکلمان]] [[شیعه]] امامت اهل بیت(ع) دلیلی بر افضلیت آنان است؛ زیرا افضلیت از لوازم امامت و پیشوایی آنان است. فلسفه امامت اقتضا می‌کند که امام به دلیل رسالت سنگینی که در هدایت و رهبری دینی و دنیوی مردم برعهده دارد، از همه افضل و شایسته‌تر باشد تا مردم او را در همه کمالات الگو بدانند و از او تبعیت کنند. لازمه چنین امری، پاکی و آراستگی شخص امام به عالی‌ترین آداب و صفات انسانی است. از این نظر هر کدام از امامان دوازده‌گانه شیعه، کامل‌ترین شخص زمان خود بوده‌اند، به گونه‌ای که عظمت شخصیت آنان مورد اعتراف همگان بوده و حتی کسانی که با آنان به مناظره و محاجه می‌پرداختند نیز در مقابل عظمت علمی و معنوی آنان، اظهار خضوع می‌کردند.{{مدرک}}

{{اصلی|حدیث ثقلین}}

[[حدیث ثقلین]] از ادله نقلی متلکمان بر افضلیت اهل بیت پیامبر(ص) است. بنابر این حدیث، پیامبر(ص) آنان را در کنار قرآن قرار داده است، قرآن را ثقل اکبر و اهل بیت را ثقل اصغر نامیده است، و فرد دیگری را در ردیف قرآن قرار نداده است. بنابراین همان گونه که قرآن کریم بر مسلمانان برتری دارد، اهل بیت نیز از دیگران برترند.

سعدالدین تفتازانی در این باره گفته است: «مفاد [[آیه تطهیر]] و [[حدیث ثقلین]] برتری اهل بیت بر دیگران است، و ملاک برتری آنان، صرف انتساب آنها به پیامبر نیست، زیرا بر اساس قرآن و سنت و [[اجماع]]، ملاک برتری علم و تقواست، این ملاک در اهل بیت وجود دارد، این مطلب از قرار گرفتن آنان در کنار قرآن و وجوب تمسک به آنان به دست می‌آید، زیرا تمسک به قرآن جز عمل به علم و هدایت قرآن نیست، همین گونه است تمسک به عترت.<ref> شرح المقاصد، ج۵، ص۳۰۱ ۳۰۳</ref>.

{{اصلی|آیه مباهله}}

[[آیه مباهله]] نیز بر برتری [[اهل کساء]] بر دیگر [[صحابه]] پیامبر دلالت می‌کند، زیرا بر اساس این [[آیه]]، پیامبر(ص) از جانب خداوند مأموریت یافته است تا از میان کودکان، مردان و زنان مسلمان افرادی را برای [[مباهله]] با نصرانی‌های [[نجران]] با خود همراه نماید. و پیامبر(ص) از مردان، [[حضرت علی]](ع) و از زنان، [[حضرت زهرا]](س) و از کودکان، [[امام حسن|حسن]] و [[امام حسین|حسین]](ع) را برگزید.

ابوریاح، خدمت کار [[امّ سلمه]] از پیامبر(ص) روایت کرده که اگر در روی زمین افرادی گرامی‌تر از علی، فاطمه، حسن و حسین(ع) وجود داشت خداوند به من دستور می‌داد که به واسطه آنان مباهله کنم، لکن خداوند به من دستور داد که به کمک آنان مباهله کنم، آنان برترین افرادند.<ref> ینابیع المودة، ص۲۸۷</ref>

برتری اهل بیت از آیات و روایات دیگری مانند [[آیه مودت]] (شوری:۲۳) [[حدیث سفینه]]، [[حدیث باب الحطة]]، [[حدیث نجوم]] و مانند آنها نیز به دست می‌آید.

{{نیازمند گسترش-بخش}}

{{بخش بدون منبع}}

{{نیازمند گسترش-بخش}}

عبداللّه بن‌محمد شبراوی از فقهای [[اهل‌ سنت]] می‌گوید: اهل‌بیت رسول اللّه(ص) تمامی فضائل را یکجا داشتند. هر کس بخواهد فضائل آنان را بپوشاند، گو اینکه می‌خواهد نور آفتاب را بپوشاند! هیچ‌کس از آنان سؤالی نکرد، مگر اینکه جواب کافی و معقول شنید و کسی با آنان معارضه و محاجه ننمود، مگر اینکه مغلوب گردید.<ref>شافعی شبراوی، ''الاتحاف''، ص۱۷.</ref>

محمدحسین ذهبی، استاد دانشگاه الأزهر و صاحب کتاب معروف ''التفسیر والمفسرون''، در خصوص شخصیت ممتاز امیرمؤمنان علی(ع) می‌گوید: علی دریای بی‌پایان علم و دانش بود، از استدلال قوی و فصاحت و بلاغت بی‌نظیری برخوردار بود. او دارای عقل کامل و بصیرت نافذ بود که در بسیاری موارد صحابه برای حل مشکلات و فهم مسائل علمی و دینی به او مراجعه می‌کردند و از آن پناهگاه و مرجع در حل مشکلات کمک می‌گرفتند.<ref>ذهبی، ''التفسیر والمفسرون''، ج۱، ص۸۹.</ref>

* ذهبی، شمس‌الدین محمدبن‌احمد بن‌عثمان (۷۴۸ق)، تذکرة الحفاظ، دارالاحیاء التراث العربی، بیروت.

* ابن‌عساکر، علی‌بن‌الحسن (۵۷۱ق)، تاریخ مدینه دمشق، تحقیق: علی شبیری، دارالفکر، بیروت، ۱۴۱۵ق.

* ذهبی، شمس‌الدین محمدبن‌احمد بن‌عثمان، سیر اعلام النبلاء، مؤسسة الرسالة، بیروت،۱۴۱۳ق/ ۱۹۹۳م.

{{فضائل اهل بیت}}