پرش به محتوا

محله بنی‌هاشم: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
imported>Shakeri
imported>Shakeri
خط ۸: خط ۸:
آخرین توسعه‌ای که به تخریب کامل خانه‌های محله بنی‌هاشم انجامید، مربوط به سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۶ش است. تا قبل از تخریب اخیر، خانه [[امام سجاد]](ع) و خانه [[امام صادق]](ع) معروف بوده است.<ref>فیض گیلانی، شنیدنی های سفر حج، مجله میقات حج، شماره ۴۸، ص۱۵۸</ref>
آخرین توسعه‌ای که به تخریب کامل خانه‌های محله بنی‌هاشم انجامید، مربوط به سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۶ش است. تا قبل از تخریب اخیر، خانه [[امام سجاد]](ع) و خانه [[امام صادق]](ع) معروف بوده است.<ref>فیض گیلانی، شنیدنی های سفر حج، مجله میقات حج، شماره ۴۸، ص۱۵۸</ref>


==سوگواری ایام فاطمیه==
==واقعه کوچه بنی هاشم==
در مراسم‌های سوگواری [[ایام فاطمیه]] از محله بنی‌هاشم یا کوچه بنی‌هاشم یاد می‌شود. آن‌گونه که در کتاب [[الاختصاص]] آمده است پس از غصب [[فدک]]، [[فاطمه زهرا]] (س) نزد [[ابوبکر]] رفت و پس از گفتگوهایی، ابوبکر حکم بازگرداندن فدک را نوشت و به فاطمه (س) داد. [[عمر بن خطاب]] وقتی از ماجرا آگاه شد در بین راه <small>(کوچه بنی هاشم)</small> از فاطمه(س) خواست تا آن حکم را بازگرداند و چون فاطمه (س) خودداری کرد، عمر او را کتک زد و نامه را از او گرفت و پاره کرد. به نقل «الاختصاص»، ضربات عمر در کوچه موجب سقط شدن جنین فاطمه (س)، ([[محسن بن علی]]) گردیده است.<ref>مفید(منسوب)، الاختصاص(۱۴۱۳ق)، ص۱۸۵</ref>
{{اصلی|واقعه کوچه بنی هاشم}}
[[شیخ مفید]] ره در کتاب [[الاختصاص]] در باب [[غصب فدک]] از [[امام صادق علیه السلام]] اینگونه روایت می کند که بعد از مناظره [[ابوبکر]] و [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها]]؛ فاطمه (ع) دوباره نزد ابوبکر رفت و ابوبکر در کاغذی رد فدک را برای فاطمه (ع) نوشت. بعد از خروج فاطمه (ع) از نزد ابوبکر، [[عمر]] ایشان را در کوچه دید و بعد از امتناع فاطمه (ع) از رد قباله فدک به عمر، عمر حضرت فاطمه (ع) را مورد ضرب و شتم قرار داد و قباله فدک را از ایشان به زور گرفت و پاره کرد. به دنبال این اتفاق حضرت زهرا (ع) بستری شده و بعد 75 روز به شهادت رسید.  
<ref>مفید(منسوب)، الاختصاص(۱۴۱۳ق)، ص۱۸۵</ref>


در سال‌های اخیر همزمان با ایام فاطمیه، در برخی شهرهای ایران به‌ویژه در [[قم]] و [[تهران]] ماکت‌هایی از محله بنی هاشم و خانه حضرت زهرا ساخته می‌شود و مورد بازدید عمومی قرار می‌گیرد.<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2257579/%D8%B3%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%DA%A9%D9%88%DA%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D9%86%DB%8C-%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%BE%D8%A7-%D8%B4%D8%AF-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%AA-%D8%A8%D9%82%DB%8C%D8%B9 خبرگزاری مهر]</ref>
در سال‌های اخیر همزمان با ایام فاطمیه، در برخی شهرهای ایران به‌ویژه در [[قم]] و [[تهران]] ماکت‌هایی از محله بنی هاشم و خانه حضرت زهرا ساخته می‌شود و مورد بازدید عمومی قرار می‌گیرد.<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2257579/%D8%B3%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%DA%A9%D9%88%DA%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D9%86%DB%8C-%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%BE%D8%A7-%D8%B4%D8%AF-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%AA-%D8%A8%D9%82%DB%8C%D8%B9 خبرگزاری مهر]</ref>

نسخهٔ ‏۱۸ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۱۱:۲۶

تصویری از خانه منسوب به امام صادق(ع) در محله بنی‌هاشم[۱]

مَحلّه بَنی‌هاشم محل سکونت بنی هاشم در مدینه. آثار این محله تا سال ۱۳۶۴ش باقی بوده است. در آیین سوگواری حضرت فاطمه زهرا(س) از این محله و کوچه‌های آن یاد می‌شود.

موقعیت و تاریخچه

محله بنی هاشم در جنوب شرقی مسجد النبی (ص) (ساختمان فعلی) قرار داشته که از باب جبرئیل تا بقیع امتداد داشته است.[۲] در این محله دو منزل وجود داشته که به دار علی بن الحسین (خانه امام سجاد علیه السلام)[۳] و دار جعفر بن محمد (خانه امام صادق علیه السلام) مشهور بوده است.[۴] در منابع شیعه توصیه به خواندن نماز در این دو خانه شده است.[۵] سمهودی می نویسد: خانه امام صادق علیه السلام در مجاورت خانه ابوایوب انصاری قرار داشته است. در این منزل چاه آبی بوده است که امام صادق علیه السلام آب آن را صدقه می داده است.[۶] قبر اسماعیل فرزند امام صادق علیه السلام در منزل امام سجاد علیه السلام قرار داشته که بعدا به بقیع منتقل شده است.[۷]

در توسعه‌های متعدد مسجد پیامبر(ص) در دوره‌های مختلف اسلامی، بخش‌هایی از بافت تاریخی شهر مدینه، تخریب و به محدوده مسجد افزوده شده است. یکی از نخستین تغییراتی که در محله بنی هاشم رخ داده، مربوط به سال 91 هجری است که به دستور ولید بن عبدالملک خلیفه اموی مسجد از طرف شرق که حجره‌های پیامبر(ص) در آنجا قرار داشت، نیز توسعه یافت. به دستور وی قرار شد گرد مرقد پیامبر دیواری بکشند و از آن ناحیه نیز بر مسجد افزوده شود. مردم مدینه از شنیدن خبر تخریب، شروع به شیون و زاری کردند. در این زمان خانه حضرت فاطمه(س) در اختیار فاطمه صغری دختر امام حسین(ع) بود. علت ناراحتى آنان اين بود كه می ‏خواستند آثار پيامبر (ص) در ميان آنان محفوظ بماند، تا نسل‏هاى آينده بدانند آن حضرت تا چه اندازه زندگى ساده و بی آلايش داشته است. سعيدبن مسيب می ‏گفت: اى كاش اين خانه ‏ها را به همان صورت باقى گذاشته بودند تا وقتى كسى از اطراف به مدينه می آمد، می ‏ديد كه پيامبر (ص) در زندگى خود به چه چيزى اكتفا كرده و مردم را در تفاخر و تكاثر تعديل كرده، به زهدگرايى سوق می ‏داد.[۸]

آخرین توسعه‌ای که به تخریب کامل خانه‌های محله بنی‌هاشم انجامید، مربوط به سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۶ش است. تا قبل از تخریب اخیر، خانه امام سجاد(ع) و خانه امام صادق(ع) معروف بوده است.[۹]

واقعه کوچه بنی هاشم

شیخ مفید ره در کتاب الاختصاص در باب غصب فدک از امام صادق علیه السلام اینگونه روایت می کند که بعد از مناظره ابوبکر و حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها؛ فاطمه (ع) دوباره نزد ابوبکر رفت و ابوبکر در کاغذی رد فدک را برای فاطمه (ع) نوشت. بعد از خروج فاطمه (ع) از نزد ابوبکر، عمر ایشان را در کوچه دید و بعد از امتناع فاطمه (ع) از رد قباله فدک به عمر، عمر حضرت فاطمه (ع) را مورد ضرب و شتم قرار داد و قباله فدک را از ایشان به زور گرفت و پاره کرد. به دنبال این اتفاق حضرت زهرا (ع) بستری شده و بعد 75 روز به شهادت رسید. [۱۰]

در سال‌های اخیر همزمان با ایام فاطمیه، در برخی شهرهای ایران به‌ویژه در قم و تهران ماکت‌هایی از محله بنی هاشم و خانه حضرت زهرا ساخته می‌شود و مورد بازدید عمومی قرار می‌گیرد.[۱۱] [۱۲]

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

  • جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکه و مدینه، نشر مشعر - تهران، هشتم، ۱۳۸۶ش.
  • شيخ مفيد(منسوب)، الإختصاص‏، قم، كنگره شيخ مفيد، ۱۴۱۳ق
  • طبرى‏، محمد بن جرير بن رستم، دلائل الإمامة، قم، بعثت‏، ۱۴۱۳ق
  • فیض گیلانی، محمدعلی، شنیدنی های سفر حج، مجله میقات حج، تابستان ۱۳۸۳ش، شماره ۴۸
  • قائدان، اصغر، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، نشر مشعر - تهران، ۱۳۸۶ش.
  • سمهودی، خلاصة الوفا باخبار دار المصطفی.
  • مطری، التعریف، به نقل از جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکه و مدینه، نشر مشعر - تهران، هشتم، ۱۳۸۶ش.
  • مجلسی، بحار الانوار، دار احیاء التراث العربی، بیروت، 1403ق
  1. خبرگزاری ابنا
  2. قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 234
  3. المطری، التعریف، ص 44
  4. السمهودی، خلاصة الوفا باخبار دار المصطفی، ج 2 ص 233
  5. مجلسی، بحارالانوار، ج 97 ص 225
  6. خلاصة الوفا باخبار دار المصطفی، ج 2 ص 233
  7. التعریف، ص 44
  8. جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 298.
  9. فیض گیلانی، شنیدنی های سفر حج، مجله میقات حج، شماره ۴۸، ص۱۵۸
  10. مفید(منسوب)، الاختصاص(۱۴۱۳ق)، ص۱۸۵
  11. خبرگزاری مهر
  12. خبرگزاری جمهوری اسلامی