کاربر ناشناس
مسجد شجره: تفاوت میان نسخهها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Pourrezaei جز (←منابع) |
imported>Mgolpayegani جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
این جایگاه از دیدگاههای مختلف به نامهای گوناگون مشهور شده است که عبارتاند از: | این جایگاه از دیدگاههای مختلف به نامهای گوناگون مشهور شده است که عبارتاند از: | ||
* مسجد شجره: وجه تسمیه آن به شجره این است که پیامبر اکرم در جریان سفر سال ششم هجرت که منتهی به امضای [[صلح حدیبیه|معاهده حدیبیه]] شد. در این مکان، کنار درختی (شجره) به نام ‹‹سَمَره›› فرود آمده و احرام بستند. همین طور در سال هفتم جهت [[عمرة القضاء]] و نیز درسال دهم برای [[حجة الوداع]] در این مسجد احرام پوشید.<ref>رسول جعفریان، | * مسجد شجره: وجه تسمیه آن به شجره این است که پیامبر اکرم در جریان سفر سال ششم هجرت که منتهی به امضای [[صلح حدیبیه|معاهده حدیبیه]] شد. در این مکان، کنار درختی (شجره) به نام ‹‹سَمَره›› فرود آمده و احرام بستند. همین طور در سال هفتم جهت [[عمرة القضاء]] و نیز درسال دهم برای [[حجة الوداع]] در این مسجد احرام پوشید.<ref>رسول جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۲۷۵</ref> | ||
*مسجد الاحرام: به علت اینکه این مکان، محل احرام حاجیان است به نام احرام نامیده شده است.{{مدرک}} | *مسجد الاحرام: به علت اینکه این مکان، محل احرام حاجیان است به نام احرام نامیده شده است.{{مدرک}} | ||
*مسجد المیقات: این نام هم بدین علت است که این جایگاه یکی از میقاتهای حج و عمره حاجیان به شمار میآید.{{مدرک}} | *مسجد المیقات: این نام هم بدین علت است که این جایگاه یکی از میقاتهای حج و عمره حاجیان به شمار میآید.{{مدرک}} | ||
*مسجد آبار علی یا مسجد چاههای [[علی(ع)]]: این نام از شهرت فراوانی برخوردار است. گفته میشود علت این نام گذاری آن است که پس از رحلت حضرت رسول(ص) و غصب خلافت، امام علی(ع) چاههای متعددی برای نخلستانهای خود در این منطقه حفر نمود و به آبیاری آنها پرداخت.<ref>اصغر | *مسجد آبار علی یا مسجد چاههای [[علی(ع)]]: این نام از شهرت فراوانی برخوردار است. گفته میشود علت این نام گذاری آن است که پس از رحلت حضرت رسول(ص) و غصب خلافت، امام علی(ع) چاههای متعددی برای نخلستانهای خود در این منطقه حفر نمود و به آبیاری آنها پرداخت.<ref>اصغر قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۴۰۹.</ref> | ||
بنا یر روایتی از [[امام صادق(ع)]] این ناحیه به [[اقطاع]]، به امام علی(ع) واگذار گردید. به همین جهت، چاههای آن نیز که متعلق به آن حضرت بود، به نام آبار علی شناخته شده است. | بنا یر روایتی از [[امام صادق(ع)]] این ناحیه به [[اقطاع]]، به امام علی (ع) واگذار گردید. به همین جهت، چاههای آن نیز که متعلق به آن حضرت بود، به نام آبار علی شناخته شده است. | ||
[[پرونده:ذوالحلیفه 3.jpg|بندانگشتی|نمایی دیگر از مسجد ذو الحلیفه]] | [[پرونده:ذوالحلیفه 3.jpg|بندانگشتی|نمایی دیگر از مسجد ذو الحلیفه]] | ||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
*در سال [[صلح حدیبیه]] که موفق به انجام عمره نشدند (ششم هجری). | *در سال [[صلح حدیبیه]] که موفق به انجام عمره نشدند (ششم هجری). | ||
*در سال هفتم هجری، در جریان [[عمرة القضا]]. | *در سال هفتم هجری، در جریان [[عمرة القضا]]. | ||
*[[حجة الوداع]] در سال دهم هجری.<ref>رسول جعفریان، | *[[حجة الوداع]] در سال دهم هجری.<ref>رسول جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۲۷۵</ref> | ||
پیامبر اکرم(ص) پس از اقامه دو رکعت نماز در مسجد شجره، احرام بسته و میفرمود: ‹‹ لبیک،اللهم لبیک، لبیک لا شریک لک لبیک، ان الحمد و النعمة لک و الملک، لاشریک لک لبیک››. {{مدرک}}روایت شده، که رسول خدا نخستین بار، هنگام انجام حج، زیر درختی در این مکان فرود آمد که در سالهای بعد در آن محل مسجدی ساخته شد. | پیامبر اکرم(ص) پس از اقامه دو رکعت نماز در مسجد شجره، احرام بسته و میفرمود: ‹‹ لبیک،اللهم لبیک، لبیک لا شریک لک لبیک، ان الحمد و النعمة لک و الملک، لاشریک لک لبیک››. {{مدرک}}روایت شده، که رسول خدا نخستین بار، هنگام انجام حج، زیر درختی در این مکان فرود آمد که در سالهای بعد در آن محل مسجدی ساخته شد. | ||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
اگرچه این مسجد در قرن هشتم دچار خرابی شد، اما همچنان مورد استفاده بوده است. گویا در بنای اولیه، شبستان و صحن داشته، اما در قرون هشتم و نهم تنها دیواری گرد آن بوده است. | اگرچه این مسجد در قرن هشتم دچار خرابی شد، اما همچنان مورد استفاده بوده است. گویا در بنای اولیه، شبستان و صحن داشته، اما در قرون هشتم و نهم تنها دیواری گرد آن بوده است. | ||
===در قرن دهم=== | ===در قرن دهم=== | ||
زین الدین الاستدار» در سال ۹۶۱ ه.ق بنای مسجد را بازسازی کرد و اطراف آن دیواری بزرگ کشید که تا پایان [[دوره عثمانی]] همچنان پا برجا بود. وی مأذنه گوشه شمال غربی آن را نیز بازسازی نمود و سبب این که مکان محراب اصلی مشخص نبود، محراب دیگری در وسط دیوار قبله قرار داد که شاید مکان اصلی محراب باشد. همچنین پلههایی نیز در سه جهت برای مسجد ساخت تا از ورود چهارپایان به داخل جلوگیری شود.<ref>محمد باقر | زین الدین الاستدار» در سال ۹۶۱ ه.ق بنای مسجد را بازسازی کرد و اطراف آن دیواری بزرگ کشید که تا پایان [[دوره عثمانی]] همچنان پا برجا بود. وی مأذنه گوشه شمال غربی آن را نیز بازسازی نمود و سبب این که مکان محراب اصلی مشخص نبود، محراب دیگری در وسط دیوار قبله قرار داد که شاید مکان اصلی محراب باشد. همچنین پلههایی نیز در سه جهت برای مسجد ساخت تا از ورود چهارپایان به داخل جلوگیری شود.<ref>محمد باقر نجفی، مدینه شناسی، ج۱، ص ۱۶۷و۱۶۸/اصغر قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۴۱۰</ref> | ||
===در دوره عثمانی=== | ===در دوره عثمانی=== | ||
مسجد شجره در دوره عثمانی در سال ۱۰۵۸ ق.، به دست یکی از هندیان مسلمان بازسازی و منارهای برای آن ساخته شد.<ref>محمد باقر نجفی،مدینه شناسی،ج۱، ص۲۶۸/رسول جعفریان، | مسجد شجره در دوره عثمانی در سال ۱۰۵۸ ق.، به دست یکی از هندیان مسلمان بازسازی و منارهای برای آن ساخته شد.<ref>محمد باقر نجفی،مدینه شناسی،ج۱، ص۲۶۸/رسول جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۲۷۶</ref> | ||
===دوره معاصر=== | ===دوره معاصر=== | ||
طول این مسجد از جنوب تا شمال ۲۵ متر از شرق به غرب نیز به همین مقدار بوده است. در سالهای اخیر این مسجد به گونه زیبایی بازسازی شده، مساحت آن به ۸۸۰۰۰ متر مربع رسیده است.<ref>اصغر | طول این مسجد از جنوب تا شمال ۲۵ متر از شرق به غرب نیز به همین مقدار بوده است. در سالهای اخیر این مسجد به گونه زیبایی بازسازی شده، مساحت آن به ۸۸۰۰۰ متر مربع رسیده است.<ref>اصغر قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۴۱۰</ref> | ||
==احکام فقهی میقات ذوالحُلَیفَه== | ==احکام فقهی میقات ذوالحُلَیفَه== | ||
[[پرونده:ذوالحلیفه 4.jpg|بندانگشتی|مسجد ذوالحلیفه محل احرام حاجیان]] | [[پرونده:ذوالحلیفه 4.jpg|بندانگشتی|مسجد ذوالحلیفه محل احرام حاجیان]] | ||
[[فقها|فقهای]] [[امامیه]] در کتابهای فقهی خود احکام شرعی مربوط به این مسجد را به عنوان یکی از میقاتهای [[حج]] به تفصیل آوردهاند، برخی احکام متعلق به این مسجد وموقعیت آن | [[فقها|فقهای]] [[امامیه]] در کتابهای فقهی خود احکام شرعی مربوط به این مسجد را به عنوان یکی از میقاتهای [[حج]] به تفصیل آوردهاند، برخی احکام متعلق به این مسجد وموقعیت آن عبارتاند از: | ||
* ذوالحلیفه در حال اختیار (بدون ضرورت) میقات عمره تمتّع و عمره مفرده برای مردم مدینه و کسانی است که از مدینه به مکه میروند.<ref>محمد کاظم طباطبایی | * ذوالحلیفه در حال اختیار (بدون ضرورت) میقات عمره تمتّع و عمره مفرده برای مردم مدینه و کسانی است که از مدینه به مکه میروند.<ref>محمد کاظم طباطبایی یزدی، عروة الوثقی، ج۲، ص۵۵۱؛ خمینی، روح الله، تحریر الوسیله، ج۱، ص۱۰۹</ref> در اینکه میقات، خصوص مسجدِ واقع در این محل است که معروف به «مسجد شجره» است یا اعم از مسجد و اطراف آن، اختلاف است.<ref>محمد کاظم طباطبایی یزدی، عروة الوثقی، ج۲، ص۵۵۱</ref> | ||
*بنابر قول نخست، جنب و حائض، بنابر تصریح گروهی از فقها باید در حال عبور از مسجد محرم شوند و در صورت عدم امکان، از بیرون مسجد محرم میگردند.<ref>خمینی، روح الله، تحریر الوسیله، ج۱، ص۱۰۹</ref> | *بنابر قول نخست، جنب و حائض، بنابر تصریح گروهی از فقها باید در حال عبور از مسجد محرم شوند و در صورت عدم امکان، از بیرون مسجد محرم میگردند.<ref>خمینی، روح الله، تحریر الوسیله، ج۱، ص۱۰۹</ref> | ||
برخی احتیاط را در جمع بین آن دو (احرام از بیرون مسجد و تجدید آن در [[جحفه|جُحفَه]]) دانستهاند.<ref>مناسک حج (محشی)، ص۱۵۸</ref> | برخی احتیاط را در جمع بین آن دو (احرام از بیرون مسجد و تجدید آن در [[جحفه|جُحفَه]]) دانستهاند.<ref>مناسک حج (محشی)، ص۱۵۸</ref> | ||
*میقات مردم مدینه در حال ضرورت، مانند بیماری و ناتوانی، جحفه است.<ref>محمد کاظم طباطبایی | *میقات مردم مدینه در حال ضرورت، مانند بیماری و ناتوانی، جحفه است.<ref>محمد کاظم طباطبایی یزدی، عروة الوثقی، ج۲، ص۵۵۲</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{ستون-شروع|۲}} | {{ستون-شروع|۲}} | ||
* خمینی، روح الله، تحریر الوسیله، قم، موسسه | * خمینی، روح الله، تحریر الوسیله، قم، موسسه مطبوعات دار العلم، اول، بیتا. | ||
* جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکه و مدینه، تهران، | * جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکه و مدینه، تهران، نشر مشعر، سوم، ۱۳۸۴ش. | ||
* قائدان،اصغر،تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، نشر مشعر، چهارم، ۱۳۸۱ش. | * قائدان،اصغر،تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، نشر مشعر، چهارم، ۱۳۸۱ش. | ||
* طباطبایی یزدی، محمد کاظم، | * طباطبایی یزدی، محمد کاظم، عروة الوثقی، تهران، المکتبة العلمیة الاسلامیه، سوق شیرازی. | ||
* نجفی، محمد باقر، مدینه شناسی، تهران، نشر مشعر، دوم، ۱۳۸۷ش. | * نجفی، محمد باقر، مدینه شناسی، تهران، نشر مشعر، دوم، ۱۳۸۷ش. | ||
* محمودی، محمدرضا، مناسک حج (محشی)، تهران، مشعر، ۱۴۲۹ق. | * محمودی، محمدرضا، مناسک حج (محشی)، تهران، مشعر، ۱۴۲۹ق. |