۱۷٬۱۸۷
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (←سایر احکام: پانویس) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (افزایش شناسه) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{احکام}} | {{احکام}} | ||
{{مقاله توصیفی فقهی}} | {{مقاله توصیفی فقهی}} | ||
'''نماز آیات'''، از [[نمازهای واجب]] است که به هنگام رخ دادن حوادث طبیعی مانند زلزله، خورشیدگرفتگی و ماهگرفتگی [[واجب]] میشود. نماز آیات | '''نماز آیات'''، از [[نمازهای واجب]] است که به هنگام رخ دادن حوادث طبیعی مانند زلزله، خورشیدگرفتگی و ماهگرفتگی [[واجب]] میشود. همچنین نماز آیات در حوادثی مانند بادهای سرخ و زرد در صورتی که موجب ترس بیشتر مردم شود نیز واجب است. | ||
نماز آیات دو [[رکعت]] است و هر رکعت آن پنج [[رکوع]] دارد و به دو شیوه خوانده میشود. در شوه نخست قبل از هر رکوع یک حمد و سوره خوانده میشود. در شیوه دوم سوره به پنج قسمت تقسیم میشود و قبل از هر رکوع یک قسمت از آن خوانده میشود در این صورت در هر رکعت فقط قبل از رکوع اول سوره حمد خوانده میشود و قبل از رکوعهای دیگری فقط یک قسمت از پنج قسمت سوره دیگر. | |||
نماز آیات اگر به سببی غیر از خورشیدگرفتگی و ماهگرفتگی باشد، هر زمان که به جای آورده شود به نیت ادا است. | |||
==نامگذاری== | ==نامگذاری== | ||
نماز آیات نمازی است که به هنگام رخ دادن حوادث طبیعیای مانند خورشیدگرفتگی، ماهگرفتگی و زمینلرزه<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸؛ نجفی، مجمع الرسائل (المحشَّی)، ص۴۱۰.</ref> و نیز هر رخدادی که موجب ترس بیشتر مردم شود<ref>امام خمینی، تحریرالوسیله، مؤسسه مطبوعات دارالعلم، ج۱، ص۱۹۱.</ref> مانند بادهای زرد و سرخ واجب میگردد.<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸؛ نجفی، مجمع الرسائل (المحشَّی)، ص۴۱۰.</ref> آیات جمع «آیه» یا «آیت» به معنای علامت و نشانه است<ref>.فراهیدی، العین، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۴۴۱(ذیل واژه ایا).</ref>و چون این نماز به هنگام رخ دادن این آیات واجب میشود به این نام خوانده شده است البته در منابع فقهی از آن با عنوان صلاة الکسوف(نماز خورشیدگرفتگی) نیز یاد شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸؛ نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۴۰۰.</ref> | نماز آیات نمازی است که به هنگام رخ دادن حوادث طبیعیای مانند خورشیدگرفتگی، ماهگرفتگی و زمینلرزه<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸؛ نجفی، مجمع الرسائل (المحشَّی)، ص۴۱۰.</ref> و نیز هر رخدادی که موجب ترس بیشتر مردم شود<ref>امام خمینی، تحریرالوسیله، مؤسسه مطبوعات دارالعلم، ج۱، ص۱۹۱.</ref> مانند بادهای زرد و سرخ واجب میگردد.<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸؛ نجفی، مجمع الرسائل (المحشَّی)، ص۴۱۰.</ref> آیات جمع «آیه» یا «آیت» به معنای علامت و نشانه است<ref>.فراهیدی، العین، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۴۴۱(ذیل واژه ایا).</ref>و چون این نماز به هنگام رخ دادن این آیات واجب میشود به این نام خوانده شده است البته در منابع فقهی از آن با عنوان صلاة الکسوف(نماز خورشیدگرفتگی) نیز یاد شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸؛ نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۴۰۰.</ref> | ||
خط ۲۳: | خط ۲۶: | ||
برخی از احکام نماز آیات عبارتند از: | برخی از احکام نماز آیات عبارتند از: | ||
=== وقت و قضا=== | === وقت و قضا=== | ||
وقت نماز آیات کُسوف (خورشیدگرفتگی) و خُسوف (ماهگرفتگی) از اوّل گرفتگی قرص تا آغاز ظاهر شدن آن<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸؛ امام خمینی، تحریرالوسیله، مؤسسه مطبوعات دارالعلم، ج۱، ص۱۹۲.</ref> و یا تا پایان ظاهرشدنش<ref> نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۴۰۹.</ref> است. به گفته صاحب جواهر احتیاط آن است که خواندن نماز را از زمان شروع قرص به ظاهرشدن به تأخیر نیندازد.<ref>نجفی، مجمع الرسائل (المحشَّی)، ۱۳۷۳ش، ص۴۱۱، م۱۳۰۷.</ref> | وقت نماز آیات کُسوف (خورشیدگرفتگی) و خُسوف (ماهگرفتگی) از اوّل گرفتگی قرص تا آغاز ظاهر شدن آن<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸؛ امام خمینی، تحریرالوسیله، مؤسسه مطبوعات دارالعلم، ج۱، ص۱۹۲.</ref> و یا تا پایان ظاهرشدنش<ref> نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۴۰۹.</ref> است. به گفته [[صاحب جواهر]]، احتیاط آن است که خواندن نماز را از زمان شروع قرص به ظاهرشدن به تأخیر نیندازد.<ref>نجفی، مجمع الرسائل (المحشَّی)، ۱۳۷۳ش، ص۴۱۱، م۱۳۰۷.</ref> در صورتی که نماز آیات در وقتش خوانده نشود، قضای آن واجب است.<ref> علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸.</ref> در خصوص خسوف و کسوف گفته شده هرگاه تمام قرص نگرفته باشد و تا بیرون رفتن قرص از آن مطّلع نشده باشد و بعد از آن بفهمد قضای آن بر او واجب نیست.<ref> نجفی، مجمع الرسائل (المحشَّی)، ۱۳۷۳ش، ص۴۱۱، م۱۳۱۰.</ref> | ||
نماز آیات زلزله قضا ندارد و هر زمان به جا آورده شود به نیت اداء است.<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸؛ نجفی، مجمع الرسائل (المحشَّی)، ۱۳۷۳ش، ص۴۱۱، م۱۳۰۸.</ref> همچنین زمان خواندن نماز را در دیگر اسباب(به جزء کسوف و خسوف) مانند زلزله تا پایان عمر به نیت ادا | نماز آیات زلزله قضا ندارد و هر زمان به جا آورده شود به نیت اداء است.<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸؛ نجفی، مجمع الرسائل (المحشَّی)، ۱۳۷۳ش، ص۴۱۱، م۱۳۰۸.</ref> همچنین زمان خواندن نماز را در دیگر اسباب(به جزء کسوف و خسوف) مانند زلزله تا پایان عمر به نیت ادا دانستهاند.<ref> نجفی، مجمع الرسائل (المحشَّی)، ۱۳۷۳ش، ص۴۱۱، م۱۳۰۸؛ امام خمینی، نجاة العباد، ۱۴۲۲ق، ص۱۱۹.</ref> هرچند [[علامه حلی]] در اسباب دیگر به جز زلزله وقت نماز آیات تا پایان زمان حادثه دانسته است.<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸.</ref> | ||
=== غسل کُسوف=== | === غسل کُسوف=== | ||
به گفته [[علامه حلی]]، فقیهان شیعه درباره واجب بودن [[غسل]] بر کسی که نماز آیاتی که بر اثر خورشید یا ماهگرفتگی واجب شده را در وقتش به جای نیاورده واجب است یا مستحب اختلافنظر دارند برخی از آنان مانند [[سید مرتضی]]، [[حمزة بن عبدالعزیز سلار دیلمی|سلار دیلمی]] و [[ابوصلاح حلبی]] آن را در صورت گرفتگی کامل و ترک عمدی [[واجب]] دانستهاند و برخی مانند [[شیخ مفید]]، [[عبدالعزیز حلبی|ابن براج]] و [[ابن ادریس حلی]] نیز آن را [[مستحب]] میدانند.<ref>علامه حلی، مختلف الشیعه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۱۶.</ref> علامه حلی نیز آن را [[مستحب]] میداند.<ref>علامه حلی، مختلف الشیعه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۱۷.</ref> در روایات از این غسل به غسل کُسوف یاد شده است.<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۱۵.</ref> | به گفته [[علامه حلی]]، فقیهان شیعه درباره واجب بودن [[غسل]] بر کسی که نماز آیاتی که بر اثر خورشید یا ماهگرفتگی واجب شده را در وقتش به جای نیاورده واجب است یا مستحب اختلافنظر دارند برخی از آنان مانند [[سید مرتضی]]، [[حمزة بن عبدالعزیز سلار دیلمی|سلار دیلمی]] و [[ابوصلاح حلبی]] آن را در صورت گرفتگی کامل و ترک عمدی [[واجب]] دانستهاند و برخی مانند [[شیخ مفید]]، [[عبدالعزیز حلبی|ابن براج]] و [[ابن ادریس حلی]] نیز آن را [[مستحب]] میدانند.<ref>علامه حلی، مختلف الشیعه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۱۶.</ref> علامه حلی نیز آن را [[مستحب]] میداند.<ref>علامه حلی، مختلف الشیعه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۱۷.</ref> در روایات از این غسل به غسل کُسوف یاد شده است.<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۱۵.</ref> |
ویرایش