Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۶۸۹
ویرایش
کتب ضاله: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
==معیار در ضاله بودن== | ==معیار در ضاله بودن== | ||
در تعیین معیار ضاله بودن اختلاف نظر است. برخی از احتمالات درباره ضاله بودن، عبارتند از: | در تعیین معیار ضاله بودن اختلاف نظر است. برخی از احتمالات درباره ضاله بودن، عبارتند از: | ||
#'''ایجاد کردن شبهه''': [[ابن براج]] در کتاب «المهذب» کتاب و نوشته‌هایی که شبهه ایجاد می‌کنند را در زمره «کتب ضلال» قرار داده است.<ref>ابن براج، الهمذب، ص۳۴۵؛ سلطانی، «حکم فقهی کتب ضاله در گذر زمان»، ص۳۶.</ref> | #'''ایجاد کردن شبهه''': [[ابن براج]] در کتاب «المهذب» کتاب و نوشته‌هایی که شبهه ایجاد می‌کنند را در زمره «کتب ضلال» قرار داده است.<ref>ابن براج، الهمذب، ۱۴۰۶ق، ص۳۴۵؛ سلطانی، «حکم فقهی کتب ضاله در گذر زمان»، ص۳۶.</ref> | ||
#'''استدلال برای تقویت ضلال''': [[سید محمدجواد عاملی]] در کتاب [[مفتاح الکرامة]]<ref>حسینی عاملی، مفتاح الکرامة، ج۴، ص۶۳.</ref> و [[شیخ جعفر کاشف الغطاء]] در کتاب [[شرح القواعد]]<ref>کاشف الغطاء، شرح القواعد، ج۱، ص۴۷.</ref> استدلال آوردن برای تقویت اهل ضلال را معیار «ضاله بودن» دانسته‌اند. | #'''استدلال برای تقویت ضلال''': [[سید محمدجواد عاملی]] در کتاب [[مفتاح الکرامة]]<ref>حسینی عاملی، مفتاح الکرامة، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۶۳.</ref> و [[شیخ جعفر کاشف الغطاء]] در کتاب [[شرح القواعد]]<ref>کاشف الغطاء، شرح القواعد، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۷.</ref> استدلال آوردن برای تقویت اهل ضلال را معیار «ضاله بودن» دانسته‌اند. | ||
#'''مخالف بودن با حق''': بنا به نظر [[ملااحمد نراقی]]، منظور از «ضلال» چیزی است که مخالف با حق یا امور ضروری باشد.<ref>نراقی، مستندالشیعة، ج۱۴، ص۱۵۸.</ref> | #'''مخالف بودن با حق''': بنا به نظر [[ملااحمد نراقی]]، منظور از «ضلال» چیزی است که مخالف با حق یا امور ضروری باشد.<ref>نراقی، مستندالشیعة، مؤسسة آل البيت عليهم السلام لإحياء التراث، ج۱۴، ص۱۵۸.</ref> | ||
#'''مشتمل بودن بر مطالب باطل و گمراه‌کننده''': برخی مانند: شیخ انصاری، کتاب‌هایی را که دارای مطالب باطل، [[دروغ]] و مخالف حق باشد و موجب گمراهی جامعه شود؛ هر چند انگیزه گمراه کردن در نگارش آنها دخیل نباشد را در زمره «کتب ضلال» قرار داده‌اند.<ref>شیخ انصاری، المکاسب، ج۱، ص۲۳۴؛ سبحانی، المواهب، ص۴۴۴.</ref> | #'''مشتمل بودن بر مطالب باطل و گمراه‌کننده''': برخی مانند: شیخ انصاری، کتاب‌هایی را که دارای مطالب باطل، [[دروغ]] و مخالف حق باشد و موجب گمراهی جامعه شود؛ هر چند انگیزه گمراه کردن در نگارش آنها دخیل نباشد را در زمره «کتب ضلال» قرار داده‌اند.<ref>شیخ انصاری، المکاسب، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۴؛ سبحانی، المواهب، ۱۴۱۶ق، ص۴۴۴.</ref> | ||
#'''انحراف مطالعه‌کنندگان''': [[آیت الله فاضل لنکرانی]] در پاسخ به استفتائی، ملاک ضاله بودن را انحراف غالب مطالعه‌کنندگان در نظر گرفته است.<ref>فاضل لنکرانی، جامع المسائل، ج۱، ص۵۹۲.</ref> [[حسینعلی منتظری|آیت الله منتظری]] در کتاب [[دراسات فی المکاسب المحرمة]] ملاک ضاله بودن یک نوشته را مشتمل بودن آن بر مطالب باطل شبیه به حق و نیز گمراه کردن غالب مطالعه‌کنندگان خالی‌الذهنی که در سطح متوسط علمی باشند، دانسته است.<ref>منتظری، دراسات فی المکاسب المحرمة، ج۳، ص۹۹. </ref> | #'''انحراف مطالعه‌کنندگان''': [[آیت الله فاضل لنکرانی]] در پاسخ به استفتائی، ملاک ضاله بودن را انحراف غالب مطالعه‌کنندگان در نظر گرفته است.<ref>فاضل لنکرانی، جامع المسائل، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۵۹۲.</ref> [[حسینعلی منتظری|آیت الله منتظری]] در کتاب [[دراسات فی المکاسب المحرمة]] ملاک ضاله بودن یک نوشته را مشتمل بودن آن بر مطالب باطل شبیه به حق و نیز گمراه کردن غالب مطالعه‌کنندگان خالی‌الذهنی که در سطح متوسط علمی باشند، دانسته است.<ref>منتظری، دراسات فی المکاسب المحرمة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۹۹. </ref> | ||
#'''انگیزه گمراه کردن''': بنا به نظر [[آیت الله خویی]]، هر چیزی که به انگیزه انحراف و اغوای مردم نوشته شود و موجب گمراهی آنان در اعتقادات و احکام شرعی شود، ضاله است.<ref>خویی، مصباح الفقاهة، ج۱، ص۴۰۱.</ref> [[سید محمدصادق روحانی]] بر این باور است، هر کتابی که صرفا به انگیزه گمراه کردن نوشته شده باشد، ضاله است؛ اگرچه مطالب آن حق باشد.<ref>روحانی، منهاج الفقاهه، ج۱، ص۳۴۳.</ref> | #'''انگیزه گمراه کردن''': بنا به نظر [[آیت الله خویی]]، هر چیزی که به انگیزه انحراف و اغوای مردم نوشته شود و موجب گمراهی آنان در اعتقادات و احکام شرعی شود، ضاله است.<ref>خویی، مصباح الفقاهة، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۰۱.</ref> [[سید محمدصادق روحانی]] بر این باور است، هر کتابی که صرفا به انگیزه گمراه کردن نوشته شده باشد، ضاله است؛ اگرچه مطالب آن حق باشد.<ref>روحانی، منهاج الفقاهه، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۴۳.</ref> | ||
#'''انکار یا شک در معارف دین''': [[محمدتقی شیرازی]] در کتاب [[حاشیة المکاسب]] معیار ضاله بودن چیزی را ایجاد انحراف در دین به سبب انکار و شک در معارف پنج‌گانه آن (اصول دین)، در نظر گرفته است.<ref>شیرازی، حاشیة المکاسب، ج۱، ص۷۲.</ref> | #'''انکار یا شک در معارف دین''': [[محمدتقی شیرازی]] در کتاب [[حاشیة المکاسب]] معیار ضاله بودن چیزی را ایجاد انحراف در دین به سبب انکار و شک در معارف پنج‌گانه آن (اصول دین)، در نظر گرفته است.<ref>شیرازی، حاشیة المکاسب، ۱۳۳۸ق، ج۱، ص۷۲.</ref> | ||
==مصادیق ضاله بودن== | ==مصادیق ضاله بودن== | ||