بلوغ: تفاوت میان نسخه‌ها

بنابر فتوای مشهور فقهای شیعه، سن بلوغ دختر پایان نه سالگی است (تقریباً پایان هشت سال و هشت ماه و بیست روز شمسی) <ref> حر عاملی، همانجاها؛ بروجردی، ج ۱، ص۳۵۰ـ۳۵۵؛ محقق حلی، ج ۲، ص۸۵؛ نجفی، ج ۹، ص۲۵۸؛ بحرانی، ج ۲۰، ص۳۴۸؛ امام خمینی، همانجا؛ خوئی، ۱۳۹۷، ج ۲، ص۱۹۷؛ انصاری، ۱۴۱۳، ص۲۱۲ </ref> <ref> سبحانی، ص۴۳ـ۵۶ </ref>.

فتوای به ده سالگی و سیزده سالگی نیز در میان معدودی از فقها مطرح بوده است <ref> از جمله طوسی، ۱۳۸۷، ج ۱، ص۲۶۶؛ بحرانی، ج ۲۰، ص۳۴۹؛ نجفی، همانجا </ref> <ref> سبحانی، ص۶۴ـ۷۱؛ مهریزی، ص۱۶۵ـ۱۷۳، ۳۴۲ـ۳۵۳؛ نجفی، ج ۹، ص۲۵۸ـ۲۵۹؛ انصاری ؛ بحرانی، همانجاها </ref>. با توجه به احتمال پایین تحقّق بلوغ طبیعی و عقلی دختر در نه سالگی و ضعف او بر انجام عبادات و معاملات <ref> مهریزی، ص۱۰۰، ۱۱۴ـ ۱۱۸، ۱۷۴ـ ۱۷۵ </ref>، برخی فقها و معدودی از نویسندگان معاصر نسبت به بلوغ دختر در نه سالگی مناقشه کرده‌اند. فیض کاشانی <ref> ج ۱، ص۱۶ </ref> و برخی دیگر <ref> سبحانی، ص۷۹ـ۸۰ </ref>، به منظور رفع تعارض روایات، گفته‌اند که سن بلوغ دختر در ابواب مختلف فقهی متفاوت است، مثلاً سن وجوب روزه برای او سیزده سال است.

با وجود اختلاف نظر نسبت به سن بلوغ، همه فقها در اینکه سن بلوغ در ابواب مختلفِ عبادات و معاملات یگانه است اتفاق نظر دارند.<ref> مهریزی، ص۳۹۶ </ref> از آن گذشته، ناتوانی احتمالی دختر در نه سالگی نسبت به انجام دادن برخی عبادات یا معاملات، با وجود قواعد فقهی مانند [[قاعده لا حرج|لاحرج]] و [[قاعده لا ضرر|لاضرر]] و همچنین نیاز به احراز رشد برای انجام معاملات، قابل حل است <ref> گرامی، ص۳،۷؛ مهریزی، ص۳۸۸، ۴۱۴ </ref>.

با توجه به [[حدیث متواتر|احادیث متواتر]] و [[شهرت فتوایی]] و ضعیف بودن روایات معارض، نمی‌توان [[فتوا|فتوای]] بلوغ دختر در نه سالگی را نادیده گرفت. <ref> سبحانی، ص۶۶ـ۷۱، ۷۳ـ ۷۸، ۸۰ ـ۸۱ </ref>

در [[مذهب شافعی]] و [[حنبلی]] سن بلوغ در دختر و پسر اتمام پانزده سال و در مذهب [[مالکیه|مالکی]] اتمام هفده یا هجده سالگی است، هر چند از [[مالک بن انس|مالک]] و فقهایی دیگر نقل شده که اصولاً سن را نشانۀ بلوغ نمی‌دانسته‌اند.<ref> طوسی، ۱۴۰۷ـ۱۴۱۱، ج ۳، ص۲۸۳؛ ابن قدامه، ج ۴، ص۵۱۴ </ref> [[ابو حنیفه]] سن بلوغ را در دختران هفده و در پسران هفده یا هجده می‌داند، ولی سایر حنفیان سن بلوغ را در دختر و پسر اتمام پانزده سال می‌دانند.<ref> ابن قدامه، ج ۴، ص۵۱۴ـ۵۱۵؛ جزیری، ج ۲، ص۳۵۰؛ زحیلی، ج ۵، ص۴۲۳ـ۴۲۴ </ref> برخی منابع اهل سنت برای دوره بلوغ فاصلۀ سنی خاصّی مطرح کرده‌اند، بدین ترتیب که سنین یاد شده را انتهای دوره بلوغ، و دوازده سالگی را در پسران و نه سالگی را در دختران ابتدای آن دانسته و کودک را در این فاصله سنّی «مُراهِق” نامیده‌اند.<ref> که آثاری در پی دارد زحیلی، ج ۵، ص۴۲۳؛ زرقاء، ص۷۷۹ </ref> مالکیان علاوه بر امارات یاد شده، نشانه‌های دیگری چون بم شدن صدا را نیز برای بلوغ ذکر کرده‌اند.<ref> زحیلی، ج ۵، ص۴۲۴؛ جزیری، همانجا </ref>