پرش به محتوا

کثیر السفر: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۳۲۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ ژوئن ۲۰۱۶
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[خرداد]]|روز=[[۳۱]]|سال=[[۱۳۹۵]]|کاربر=Mkhaghanif  }}
{{احکام}}
{{احکام}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
'''کَثیرُ السَّفَر''' کسی که شغل یا زندگی‌اش به گونه‌ای است که زیاد سفر می‌کند و فاصله بین سفرهایش کمتر از ده روز است. از نظر بسیاری از فقیهان شیعه افراد کثیر السفر و دائم السفر حکم [[مسافر]] را ندارند و باید در سفر [[روزه]] بگیرند و [[نماز]] را تمام بخوانند. با توجه به گسترش رفت و آمدها و مسافرت‌های شغلی و تحصیلی، احکام کثیر السفر جزو پرسش‌های رایج شده است.
'''کَثیرُ السَّفَر''' کسی که شغل یا زندگی‌اش به گونه‌ای است که زیاد سفر می‌کند و فاصله بین سفرهایش کمتر از ده روز است. از نظر بسیاری از فقیهان شیعه افراد کثیر السفر و دائم السفر حکم [[مسافر]] را ندارند و باید در سفر [[روزه]] بگیرند و [[نماز]] را تمام بخوانند. با توجه به گسترش رفت و آمدها و مسافرت‌های شغلی و تحصیلی، احکام کثیر السفر جزو پرسش‌های رایج شده است.
== مفهوم کثیر السفر==
== مفهوم کثیر السفر==
به نوشته مقاله «حُکمُ مَن عَمَلُهُ السَّفَر» اصطلاح کثیر السفر در احادیث و نیز متون فقهی قبل از [[شیخ مفید]] نیامده است و شیخ مفید این اصطلاح را بر اساس  مضامین احادیث ساخته است. <ref>مسعودی، حکم من عمله السفر، ص۹۸</ref> برخی فقیهان نیز از تعبیر کسانی که کارشان سفر است استفاده کرده‌اند و برخی دیگر نیز از این تعبیر استفاده کرده‌اند که کسی که سفر او بیش از حَضَر باشد.<ref>مسعودی، حکم من عمله السفر، ص۹۸-۱۰۵</ref>
اصطلاح کثیر السفر یا دائم السفر در کنار اصطلاحاتی مثل مَن شُغلُهُ السَّفَر {{ک|(کسی که شغلش مسافرت است)}} و مَن شُغلُهُ فی السَّفَر {{ک|(کسی که شغلش در مسافرت است)}} از تعبیراتی هستند که در بحث نماز مسافر در کتاب‌های فقهی مطرح شده‌اند. ریشه این اصطلاحات چند حدیث است از [[امام محمد باقر علیه السلام|امام باقر (ع)]] و [[امام صادق علیه السلام|امام صادق (ع)]] است. در این احادیث حکم نماز و روزه کسانی که مثل شتردار و ملاح و نامه‌رسان و تاجر سفرهای زیادی دارند بیان شده است. <ref>رک: حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۹، ص۴۸۳-۴۹۱</ref>
 
به نوشته مقاله «حُکمُ مَن عَمَلُهُ السَّفَر» اصطلاح کثیر السفر در احادیث و نیز متون فقهی قبل از [[شیخ مفید]] نیامده است و شیخ مفید این اصطلاح را بر اساس  مضامین احادیث ساخته است. <ref>مسعودی، حکم من عمله السفر، ص۹۸</ref> برخی فقیهان نیز از تعبیر کسانی که کارشان سفر است استفاده کرده‌اند و برخی دیگر نیز از تعبیر «کسی که سفر او بیش از حَضَر باشد» استفاده کرده‌اند.<ref>مسعودی، حکم من عمله السفر، ص۹۸-۱۰۵</ref>


==سفر شغلی و غیر شغلی==
==سفر شغلی و غیر شغلی==
از نظر برخی از فقیهان شیعه معیار حکم درباره کسانی که زیاد سفر می‌کنند اصولا تعداد مسافرت‌ها نیست، بلکه معیار شغلی و غیر شغلی بودن سفر است. از نظر ایشان سفر غیرشغلی هر چند زیاد باشد باعث تغییر حکم مسافر نمی‌شود. <ref>به عنوان نمونه رک: مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، احکام مسافر، ص۱۵ و ص۲۵ و ص۱۰۱</ref>
از نظر برخی از فقیهان شیعه معیار حکم درباره کسانی که زیاد سفر می‌کنند اصولا تعداد مسافرت‌ها نیست، بلکه معیار شغلی و غیر شغلی بودن سفر است. از نظر ایشان سفر غیرشغلی هر چند زیاد باشد باعث تغییر حکم مسافر نمی‌شود. <ref>به عنوان نمونه رک: به نظریات آقایان امام خمینی، سید ابوالقاسم خوئی و لطف‌الله صافی گلپایگانی در مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، احکام مسافر، ص۱۵ و ص۲۵ و ص۱۰۱</ref>


کسانی که شغلشان با مسافرت پیوند دارد گاه سفر مقدمه شغلشان است همانند کسی که محل سکونتش با محل کارش فاصله‌ای بیش از [[مسافت شرعی]] دارد و گاه شغلشان سفر است و اصولا بدون سفر شغل‌شان محقق نمی‌شود مثل راننده. از نظر بسیاری از فقیهان شیعه وظیفه این دو گروه با هم تفاوتی ندارد و هیچ یک حکم مسافر را ندارند باید در سفر نماز را تمام بخوانند. <ref>یزدی، العروة الوثقی، ج۳، ص۴۵۳</ref> برخی از فقیهان بین کسی که شغلش سفر است با کسی که شغلش در سفر است تفاوت قائل شده و گروه دوم را مسافر می‌دانند. <ref>خمینی، تحریر الوسیله، ج۱، ص۲۵۵</ref>
کسانی که شغلشان با مسافرت پیوند دارد گاه سفر مقدمه شغلشان است همانند کسی که محل سکونتش با محل کارش فاصله‌ای بیش از [[مسافت شرعی]] دارد و گاه شغلشان سفر است و اصولا بدون سفر شغل‌شان محقق نمی‌شود مثل راننده. از نظر بسیاری از فقیهان شیعه وظیفه این دو گروه با هم تفاوتی ندارد و هیچ یک حکم مسافر را ندارند باید در سفر نماز را تمام بخوانند. <ref>یزدی، العروة الوثقی، ج۳، ص۴۵۳</ref> برخی از فقیهان بین کسی که شغلش سفر است با کسی که شغلش در سفر است تفاوت قائل شده و گروه دوم را مسافر می‌دانند. <ref>خمینی، تحریر الوسیله، ج۱، ص۲۵۵</ref>
=== سفر غیر شغلی ===
=== سفر غیر شغلی ===
بنابر نظر برخی از فقهای شیعه مسافرت غیر شغلی مثل زیارت و تفریح نیز مثل مسافرت شغلی است و اگر به گونه‌ای باشد که به شخص کثیر السفر بگویند او دیگر حکم [[مسافر]] ندارد و نماز و روزه‌اش تمام است.
بنابر نظر برخی از فقهای شیعه مسافرت غیر شغلی مثل زیارت و تفریح نیز مثل مسافرت شغلی است و اگر به گونه‌ای باشد که به شخص کثیر السفر بگویند او دیگر حکم [[مسافر]] ندارد و نماز و روزه‌اش تمام است. <ref>برای نمونه رک: به نظریات آقایان محمدتقی بهجت، محمد فاضل لنکرانی و سید علی حسینی سیستانی در مرکز ملی پاسخگویی، احکام مسافر، ص۴۱-۴۱ و ص۵۵ و ص۸۳</ref>


== معیار کثرت ==
== معیار کثرت ==
خط ۲۷: خط ۲۸:


== منابع==
== منابع==
* حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، موسسة آل البیت (ع)، قم، ۱۴۰۹ق.
* خمینی (امام)، سید  روح‌الله، تحریر الوسیله، موسسه مطبوعاتی دار العلم، قم.
* خمینی (امام)، سید  روح‌الله، تحریر الوسیله، موسسه مطبوعاتی دار العلم، قم.
* مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، احکام مسافر، ویرایش دوم، نشر فراکاما، قم، ۱۳۹۱ش.
* مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، احکام مسافر، ویرایش دوم، نشر فراکاما، قم، ۱۳۹۱ش.
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۳۰۴

ویرایش