پرش به محتوا

صفی‌الدین اردبیلی: تفاوت میان نسخه‌ها

imported>Eahmadian
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Eahmadian
خط ۹۳: خط ۹۳:
نویسندگانی مانند احمد کسروی،<ref>کسروی، شیخ صفی و تبارش، ص۱۰، ۲۲، ۴۰، ۷۹.</ref> مزاوی،<ref>مزاوی، پیدایش دولت صفوی، ص۱۲۲.</ref> پیگولوسکایا،<ref>پیگولوسکایا، تاریخ ایران از دوران باستان تا پایان سده هجدهم میلادی، ص۴۷۱.</ref> لمبتون،<ref>لمبتون، دولت و حکومت در اسلام، ص۴۲۵.</ref> لارنس لاکهارت،<ref>لاکهارت، ص۱۵.</ref> مصطفی الشیبی،<ref>الشیبی، تشیع و تصوف تا آغاز سده دوازدهم هجری، ص۳۷۴.</ref> پطروشفسکی،<ref>پطروشفسکی، اسلام در ایران، ص۳۸۵.</ref> شیعه بودن شیخ صفی‌الدین را مردود شمرده و نظر به سنی و شافعی بودن شیخ دارند.
نویسندگانی مانند احمد کسروی،<ref>کسروی، شیخ صفی و تبارش، ص۱۰، ۲۲، ۴۰، ۷۹.</ref> مزاوی،<ref>مزاوی، پیدایش دولت صفوی، ص۱۲۲.</ref> پیگولوسکایا،<ref>پیگولوسکایا، تاریخ ایران از دوران باستان تا پایان سده هجدهم میلادی، ص۴۷۱.</ref> لمبتون،<ref>لمبتون، دولت و حکومت در اسلام، ص۴۲۵.</ref> لارنس لاکهارت،<ref>لاکهارت، ص۱۵.</ref> مصطفی الشیبی،<ref>الشیبی، تشیع و تصوف تا آغاز سده دوازدهم هجری، ص۳۷۴.</ref> پطروشفسکی،<ref>پطروشفسکی، اسلام در ایران، ص۳۸۵.</ref> شیعه بودن شیخ صفی‌الدین را مردود شمرده و نظر به سنی و شافعی بودن شیخ دارند.


بنابر نظر برخی محققان، اکثر نویسندگان مذکور و دیگران که به سنّی بودن شیخ معتقدند، نوشته کوتاهی از حمدالله مستوفی را مدّنظر قرار داده و به آن استناد می‌کنند:
برخی محققان، نوشته کوتاهی از حمدالله مستوفی را مدّنظر قرار داده و بر تسنن شیخ صفی به آن استناد می‌کنند:
::«... اکثراً (مردم اردبیل) بر مذهب امام شافعی‌اند و مرید شیخ صفی‌الدین علیه‌الرحمه باشند.»<ref>مستوفی، نزهة القلوب، ص۱۲۸.</ref>
::«... اکثراً (مردم اردبیل) بر مذهب امام شافعی‌اند و مرید شیخ صفی‌الدین علیه‌الرحمه باشند.»<ref>مستوفی، نزهة القلوب، ص۱۲۸.</ref>


با توجّه به این نظر مستوفی، اگر چه مذهب اکثر مردم اردبیل را شافعی نوشته، ولی به طور واضح، مذهب شیخ صفی‌الدین را بیان نکرده است و در واقع اکثر اهالی اردبیل را شافعی مذهب می‌داند، نه همه آنان را. بنابراین براساس نوشته مستوفی به طور قطعی نمی‌توان گفت که شیخ صفی‌الدین شافعی مذهب بوده است.
مستوفی، اگر چه مذهب غالب مردم اردبیل را شافعی ثبت کرده، ولی به طور واضح، مذهب شیخ صفی‌الدین را بیان نکرده است. بدین رو، براساس نوشته مستوفی به طور قطعی نمی‌توان گفت که شیخ صفی‌الدین شافعی مذهب بوده است.


البته، نزدیکی مذهب شافعی به مذهب شیعه، بیشتر از دیگر مذاهب چهارگانه [[اهل سنّت]] است و شیعیان، هنگامی که دچار اختناق و خفقان و فشار از سوی حکومت وقت می‌شدند به ناچار مذهب خود را پنهان می‌کردند و چون در مذهب شافعی، دوستداری اهل بیت نیز بود به[[تقیه]]، خود را شافعی مذهب نشان می‌دادند.
ادوارد براون از کسانی است که در تشیع و تسنن شیخ صفی مردد بوده است؛ با این حال تصریح کرده که من هیچ مدرکی نیافتم که شیخ مانند اخلاف خود به این شدت پیرو شیعه بوده باشدو ... تنها سند در این باره سندی است که عکس آن را ثابت می‌کند. روسای ازبکیه در مکتوبی به طهماسب فرزند شاه اسماعیل نوشته‌اند: «شنیده‌ایم شیخ صفی‌الدین سنی ثابت العقیده‌ای بوده» و اظهار تعجب می‌کنند از اینکه طهماسب نه از مرتضی علی پیروی می‌کند و نه از جد اعلای خود.(نک: نفیسی، شیخ زاهد گیلانی، ص5)


==تأثیرات سیاسی==
==تأثیرات سیاسی==
کاربر ناشناس