مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
←روش و گرایش تفسیری
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
مجمع البیان نمونه کامل [[تفسیر ادبی]] است. روش طبرسی در این اثر این است که ابتدا گروهی از [[آیه|آیات]] هر [[سوره]] را نقل می‌کند، سپس تحت چند سرعنوان از نظرگاه‌های علوم و معارف مختلف آن گروه آیات را بررسی و حلاجی می‌کند. ابتدا از نظر قرائت و اختلاف قرائات و قضاوت در بین قرائت‌های مختلف (تحت عنوان «حُجة»)، سپس از نظر لغت و مشکلات لغوی، سپس از نظر اعراب، سپس از نظر [[اسباب النزول]]، سپس معنای مبسوط و مُنقّح آن گروه آیات را به دست می‌دهد و سرانجام تحت عنوان «نظم»، ربط سوره‌ها را به یکدیگر باز می‌نمایاند. | مجمع البیان نمونه کامل [[تفسیر ادبی]] است. روش طبرسی در این اثر این است که ابتدا گروهی از [[آیه|آیات]] هر [[سوره]] را نقل می‌کند، سپس تحت چند سرعنوان از نظرگاه‌های علوم و معارف مختلف آن گروه آیات را بررسی و حلاجی می‌کند. ابتدا از نظر قرائت و اختلاف قرائات و قضاوت در بین قرائت‌های مختلف (تحت عنوان «حُجة»)، سپس از نظر لغت و مشکلات لغوی، سپس از نظر اعراب، سپس از نظر [[اسباب النزول]]، سپس معنای مبسوط و مُنقّح آن گروه آیات را به دست می‌دهد و سرانجام تحت عنوان «نظم»، ربط سوره‌ها را به یکدیگر باز می‌نمایاند. | ||
این شیوه و این سبک شیوا و فصل‌بندی شده، به مراجعه‌کننده امکان می‌دهد مشکل خود را که طبعاً در ذیل یکی از این ابواب و فصل‌های فرعی می‌گنجد به سرعت بازیابد و مانند سایر تفسیرها ناچار نباشد که گمشده خود را در لابه‌لای صفحات بسیاری جستجو کند.<ref>خرمشاهی، قرآن پژوهی، ص ۱۳۷-۱۳۸.</ref>نویسنده مجمع البیان گاه فقط اقوالی را درباره تفسیر یک آیه یا بخشی از آیه نقل می‌کند بدون آن‌که نظر خودش را بیان کند و گاه افزون بر نقل قول، دیدگاه خودش را نیز بیان می‌کند وتصریح به درست بودن یا صحیح تر بودن یک دیدگاه دارد. وی نیز هم چنان گاهی افزون بر نقل اقوال آنها را رد می‌کند و رد کردنش نیز گاه همراه با ذکر دلیل است. <ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر دارالمعرفه، ج۱، ص۱۰۲.</ref> {{یادداشت|و '''هذا القول فيه نظر لأن التكرير''' إنما يكون تأكيدا إذا لم يكن محمولا على فعل ثان... }}وگاه صرفاً رد کردن است. | این شیوه و این سبک شیوا و فصل‌بندی شده، به مراجعه‌کننده امکان می‌دهد مشکل خود را که طبعاً در ذیل یکی از این ابواب و فصل‌های فرعی می‌گنجد به سرعت بازیابد و مانند سایر تفسیرها ناچار نباشد که گمشده خود را در لابه‌لای صفحات بسیاری جستجو کند.<ref>خرمشاهی، قرآن پژوهی، ص ۱۳۷-۱۳۸.</ref>نویسنده مجمع البیان گاه فقط اقوالی را درباره تفسیر یک آیه یا بخشی از آیه و یا معانی مختلفی را برای یک کلمه نقل می‌کند بدون آن‌که نظر خودش را بیان کند. <ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر دارالمعرفه، ج۱، ص۹۵-۹۴.</ref> و گاه افزون بر نقل قول، دیدگاه خودش را نیز بیان می‌کند وتصریح به درست بودن یا صحیح تر بودن یک دیدگاه دارد. وی نیز هم چنان گاهی افزون بر نقل اقوال آنها را رد می‌کند و رد کردنش نیز گاه همراه با ذکر دلیل است. <ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر دارالمعرفه، ج۱، ص۱۰۲.</ref> {{یادداشت|و '''هذا القول فيه نظر لأن التكرير''' إنما يكون تأكيدا إذا لم يكن محمولا على فعل ثان... }}وگاه صرفاً رد کردن است. | ||
== جایگاه مجمع البیان == | == جایگاه مجمع البیان == | ||