مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۰۸
، ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۰تکمیل ارجاعات
imported>Hasaninasab جز (←درباره مولف: اضافه کردن سال وفات) |
Nazarzadeh (بحث | مشارکتها) (تکمیل ارجاعات) |
||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
برخی از مورخان داستانی از علامه طبرسی نقل می‌کنند که حکایت از انگیزه وی را در نوشتن این تفسیر دارد. بر اساس این داستان، زمانی علامه طبرسی سکته کرده و خانواده‌اش با تصور این که وی مرده است او را به خاک سپردند. وی در قبر به هوش آمده و نذر می‌کند که اگر خداوند او را از درون قبر نجات دهد کتابی را در [[تفسیر]] قرآن بنویسد. همان شب فردی به قصد دزدیدن کفن وی، قبر را شکافته و علامه از قبر بیرون آمد و نذر خود را ادا کرد. | برخی از مورخان داستانی از علامه طبرسی نقل می‌کنند که حکایت از انگیزه وی را در نوشتن این تفسیر دارد. بر اساس این داستان، زمانی علامه طبرسی سکته کرده و خانواده‌اش با تصور این که وی مرده است او را به خاک سپردند. وی در قبر به هوش آمده و نذر می‌کند که اگر خداوند او را از درون قبر نجات دهد کتابی را در [[تفسیر]] قرآن بنویسد. همان شب فردی به قصد دزدیدن کفن وی، قبر را شکافته و علامه از قبر بیرون آمد و نذر خود را ادا کرد. | ||
این داستان را نخستین بار [[میرزا عبدالله افندی]] در [[ریاض العلماء]] نقل کرده است<ref>ریاض العلماء، ج | این داستان را نخستین بار [[میرزا عبدالله افندی]] در [[ریاض العلماء]] نقل کرده است<ref>افندی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج ۴، ص ۳۵۷.</ref> با توجه به این که طبرسی عالم قرن ششم است و افندی از علمای قرن دوازدهم است این داستان نیاز به سند دارد ولی افندی این داستان را بدون سند و به عنوان «مشهور بین خاص و عام» نقل کرده است. [[محدث نوری]] نیز تصریح دارد که این داستان در هیچ منبعی قبل از ریاض العلماء نقل نشده است.<ref>محدث نوری، خاتمه مستدرک الوسائل، ج۳، ص۷۰.</ref> | ||
== معرفی تفسیر == | == معرفی تفسیر == | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
== روش و گرایش تفسیری== | == روش و گرایش تفسیری== | ||
مجمع البیان نمونه کامل [[تفسیر ادبی]] است. | مجمع البیان نمونه کامل [[تفسیر ادبی]] است. روش طبرسی در این اثر این است که ابتدا گروهی از [[آیه|آیات]] هر [[سوره]] را نقل می‌کند، سپس تحت چند سرعنوان از نظرگاه‌های علوم و معارف مختلف آن گروه آیات را بررسی و حلاجی می‌کند. ابتدا از نظر قرائت و اختلاف قرائات و قضاوت در بین قرائت‌های مختلف (تحت عنوان «حجة»)، سپس از نظر لغت و مشکلات لغوی، سپس از نظر اعراب، سپس از نظر [[اسباب النزول]]، سپس معنای مبسوط و منقّح آن گروه آیات را به دست می‌دهد و سرانجام تحت عنوان «نظم»، ربط سوره‌ها را به یکدیگر باز می‌نمایاند. | ||
این شیوه و این سبک شیوا و فصل‌بندی شده، به مراجعه‌کننده امکان می‌دهد مشکل خود را که طبعاً در ذیل یکی از این ابواب و فصل‌های فرعی می‌گنجد به سرعت بازیابد و مانند سایر تفسیرها ناچار نباشد که گمشده خود را در لابه‌لای صفحات بسیاری جستجو کند.<ref>خرمشاهی، قرآن | این شیوه و این سبک شیوا و فصل‌بندی شده، به مراجعه‌کننده امکان می‌دهد مشکل خود را که طبعاً در ذیل یکی از این ابواب و فصل‌های فرعی می‌گنجد به سرعت بازیابد و مانند سایر تفسیرها ناچار نباشد که گمشده خود را در لابه‌لای صفحات بسیاری جستجو کند.<ref>خرمشاهی، قرآن پژوهی، ص ۱۳۷-۱۳۸.</ref> | ||
== جایگاه مجمع البیان == | == جایگاه مجمع البیان == | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۱۱: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* افندی، عبدالله بن عیسی بیگ، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۱ق. | |||
* ایازی، سیدمحمدعلی، شناخت نامه تفاسیر: نگاهی اجمالی به ۱۳۰ تفسیر برجسته از مفسران شیعه و اهل سنت، قم، کتاب مبین، ۱۳۷۸ش. | * ایازی، سیدمحمدعلی، شناخت نامه تفاسیر: نگاهی اجمالی به ۱۳۰ تفسیر برجسته از مفسران شیعه و اهل سنت، قم، کتاب مبین، ۱۳۷۸ش. | ||
* خرمشاهی، بهاء الدین، قرآن پژوهی، تهران، انتشارات علمی فرهنگی، ۱۳۸۹ش. | * خرمشاهی، بهاء الدین، قرآن پژوهی، تهران، انتشارات علمی فرهنگی، ۱۳۸۹ش. | ||
* خرمشاهی، بهاء الدین، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، تهران، دوستان و ناهید، ۱۳۷۷ش. | * خرمشاهی، بهاء الدین، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، تهران، دوستان و ناهید، ۱۳۷۷ش. | ||
* محدث نوری، حسین بن محمد علی، خاتمه مستدرک الوسائل، بیروت، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، ۱۴۲۹ق. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||