Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۹۵
ویرایش
imported>Emadmohseny جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''حدیث | '''حدیث طَیر مَشوی''' روایتی در فضیلت [[حضرت علی(ع)]]. بنا بر محتوای این حدیث، پیامبر(ص) قصد تناول گوشت پرندهای بریان را دارند در این حال از خدا میخواهند با بهترین خلق هم غذا شوند. پس از رفت و آمدهایی نهایت حضرت علی(ع) با پیامبر(ع) هم غذا میشوند. این روایت در منابع شیعی و [[اهل سنت]] آمده است. راویان این جریان، تا آنجاست که ۹۰ نفر روای فقط از طریق [[انس بن مالک]]، این روایت را نقل کردهاند. | ||
==شرح داستان== | ==شرح داستان== | ||
طیر یعنی پرنده و مشوی یعنی بریان و پخته. داستان از این قرار است که | طیر یعنی پرنده و مشوی یعنی بریان و پخته. داستان از این قرار است که روزی مرغ بریانی را خدمت [[رسول خدا(ص)]] آوردند، حضرت دست به سوی آسمان بلند کرد و گفت: «خدایا محبوبترین مخلوق از نظر خودت بیاور تا با من از این غذا نوش جان نماید» | ||
[[عایشه بنت ابوبکر|عایشه]] و [[حفصه بنت عمر بن خطاب|حفصه]] | [[عایشه بنت ابوبکر|عایشه]] و [[حفصه بنت عمر بن خطاب|حفصه]] که شاهد ماجرا بودند به پدرشان [[ابوبکر بن ابوقحافه|ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] خبر دادند، آن دو به نوبت خودشان را رساندند تا با پیامبر همسفره باشند تا مصداق حدیث گردند اما پیامبر(ص)آنها را راه نداد. | ||
[[انس بن مالک]] | [[انس بن مالک]] میگوید که من دوست داشتم این شخص [[سعد بن عباده]] از قبیله خودم باشد؛ اما دیدم که علی بن أبیطالب(ع) آمد و من تا سه بار اجازه ورود ندادم تا این که پیامبر(ص)دستور داد، اجازه ورود بدهم و حضرت علی(ع) وارد شده و با رسول خدا(ص) هم غذا شد. | ||
==شعر سید حمیری== | ==شعر سید حمیری== | ||
[[عبدالله بن جعفر حمیری| | [[عبدالله بن جعفر حمیری|سید حمیری]] درباره این روایت این شعر را سروده است: | ||
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقلقول = سید حمیری:{{سخ}}{{شعر|نستعلیق}}{{ب|و نبئت ان أبانا | {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقلقول = سید حمیری:{{سخ}}{{شعر|نستعلیق}}{{ب|و نبئت ان أبانا کان عن انس|یروی حدیثا عجیبا معجبا عجبا}}{{ب|فی طائر جاء مشویا به بشر|یوما وکان رسول الله محتجبا}}{{ب|أدناه منه فلما ان رآه دعا|اربا قریبا لأهل الخیر منتجبا}}{{ب|ادخل إلی أحب الخلق کلهم|طرا إلیک فأعطاه الذی طلبا}}{{ب|من ذا وکان وراء الباب مرتقبا|من ذا وکان وراء الباب مرتقبا}}{{ب|من ذا فقال علی قال إن له|شأنا له اهتم منه الیوم فاحتجبا<ref>مناقب آل ابی طالب،ابن شهر آشوب، ج۲، ص۱۱۶</ref>}}{{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی| منبع =| تراز = وسط| عرض = ۴۰۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پسزمینه=#ffeebb| گیومه نقلقول =| تراز منبع = چپ}} | ||
ترجمه: به من خبر | ترجمه: به من خبر رسیده که پدرمان از انس حدیث شگفت و بهت آوری را روایت نموده است. | ||
درباره مرغ | درباره مرغ بریانی که روزی یک نفر آورد و رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در خانه از نظر مردم دور بود. | ||
آن مرغ را نزد حضرتش برد و | آن مرغ را نزد حضرتش برد و هنگامی که چشم آن حضرت به آن افتاد پروردگار را که به همه کس نزدیک و برگزیننده خوبان است خواند و گفت:. | ||
محبوبترین آفریدگان را در نظر خودت بر من وارد ساز. خدا هم آنچه خواست به او عطا فرمود. | |||
مردی شرافتمند در پشت در ایستاد و در زد، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم از خادم پرسید: کیست؟ و خود در پشت در منتظر بود. | |||
کیست؟ گفت: علی است. فرمود: او مردی والامقام است و من امروز در اندیشه او بودم و از همین رو در خانه نشستم و از دید خلق پنهان شدم. | |||
==متن حدیث== | ==متن حدیث== | ||
{{جعبه نقل قول | عنوان = حدیث طیر مشوی| نقلقول = :{{سخ}}{{حدیث|{{سخ}} | {{جعبه نقل قول| عنوان = حدیث طیر مشوی| نقلقول = :{{سخ}}{{حدیث|{{سخ}}«أن النبی صلیاللهعلیهوسلم کان عنده طائر فقال: اللهم ائتنی بأحب خلقک الیک یأکل معی من هذا الطیر. فجاء ابوبکر فرده ثم جاء عمر فرده ثم جاء علی فأذن له»<ref>نسائی، ج۱، ص۲۹ح۱۰؛ مسند ابی یعلی، ج۷، ۱۰۵</ref> }}|تاریخ بایگانی||رنگ پسزمینه= #ecfcf4|پسزمینه عنوان = خاکستری| منبع = <small></small>| تراز = راست| عرض = ۴۷%| اندازه خط = ۱۵px| گیومه نقلقول =| تراز منبع = چپ}} | ||
{{جعبه نقل قول | عنوان = ترجمه| نقلقول = :{{سخ}} {{سخ}} «برای پیغمبر | {{جعبه نقل قول| عنوان = ترجمه| نقلقول = :{{سخ}} {{سخ}} «برای پیغمبر صلیاللهعلیهوآله مرغی آورده بودند. آن حضرت فرمود: خدایا. محبوبترین خلق خود را نزد من بفرست تا از این مرغ بخورد. پس ابوبکر آمد؛ ولی پیامبر او را نپذیرفت. بعد عمر آمد، او را هم نپذیرفت؛ ولی وقتی علی آمد، اجازه فرمود داخل شود.|تاریخ بایگانی||رنگ پسزمینه= #ecfcf4|پسزمینه عنوان = خاکستری| منبع = <small></small>| تراز = چپ| عرض = ۴۷%| اندازه خط = ۱۵px| گیومه نقلقول =| تراز منبع = چپ}} | ||
==دلالت بر اولویت== | ==دلالت بر اولویت== | ||
* [[شیخ مفید]] در دلالت | * [[شیخ مفید]] در دلالت این روایت بر ولایت حضرت علی(ع) مینویسد: | ||
::یکی از روایات این سخن رسول خدا(ص) است که شیعه و سنی بر آن اتفاق دارند که فرمود: «خدایا محبوبترین خلقت را پیش من بیاور تا من از این مرغ میل نماید»؛ پس امیرمؤمنان علیهالسلام آمد و به همراه آن حضرت از آن مرغ نوش جان کرد. | |||
و به درستی ثابت شده که محبوبترین مخلوق نزد خداوند، برترین آنها است؛ چرا که محبت خداوند از حق سرچشمه میگیرد، نه از هوای نفس و خواهش طبع. وقتی آن حضرت برترین مخلوق خداوند باشد، ثابت میشود که او امام است؛ به دلیل فاسد بودن [[تقدیم مفضول بر فاضل]] در [[نبوت]] و [[خلافت عامه]] خداوند بر مردم.<ref>شیخ مفید، ص۳۳</ref> | |||
*[[سیدمرتضی]] در [[الفصول المختاره]] مینویسد: | |||
::از سخنان شیخ (مفید) که خداوند عزت او را مستدام بدارد، در مجلس شریف ابوالحسن [[احمد بن القاسم علوی]] محمدی است که از او سؤال شد: چه دلیلی وجود دارد که امیرمؤمنان علی بن أبی طالب از همه اصحاب برتر است؟ پس گفت: دلیل بر این مطلب این گفته رسول خدا(ص) است که فرمود: «خداوندا محبوبترین مخلوقاتت را بیاور تا با من از این مرغ تناول کند» پس امیرمؤمنان علیهالسلام آمد. به درستی ثابت شده است که محبوبترین خلق در نزد خدا، ثوابش نزد او از همه بیشتر است و کسی که ثوابش از همه بیشتر باشد، بدون شک از همه مخلوقات عملش بیشتر و برتر و عبادتش زیادتر است. و این دلیل است بر فضیلت امیر المؤمنین علیهالسلام بر تمام مردم به جز پیامبر اکرم(ص).<ref>سید مرتضی، ص۹۶</ref> | |||
و به | * [[مجلسی دوم|مجلسی]] بعد از نقل حدیث طیر میگوید: | ||
::اما دلالت آن بر افضلیت آن حضرت از آن جهت است که دوستی خدای متعال چیزی جز پاداش بسیار و توفیق و هدایتی که نتیجه طاعات بسیار و متصف شدن به صفات حسنه باشد نیست؛ چنان که در جای خود مبرهن است که خداوند از انفعالات وتغیرات منزه است و اتصاف او به حالاتی چون دوستی و دشمنی و امثال آن به اعتبار نتایج حاصله از این حالات است نه خود حالات. | |||
از | پس روشن شد که دوستی خداوند نتیجه پیروی از رسول خدا(ص)است، و در نتیجه ثابت شد که آن حضرت افضل از همه آفریدگان است. اما رسول خدا(ص)به اجماع امت از این قانون مستثنی است زیرا خود حضرت گوینده این جمله است پس نمیتواند خود او را هم شامل شود. پس ظاهر آن است که مراد حضرتش محبوبترین سایر آفریدگان در نزد خدا میباشد. | ||
اما این که علی(ع) شایستهترین فرد به جانشینی رسول خدا(ص) است، از آن روست که کسی که از همه [[صحابه]]؛ بلکه از سایر [[پیامبر|انبیاء]] و اوصیا أافضل است عقل روا نمیدارد که دیگری بر او مقدم شود.<ref>بحار، ج۳۸، ص۳۵۹</ref> | |||
* [[حافظ گنجی]] شافعی، درباره حدیث طیر میگوید: | |||
::در این حدیث دلالت واضحی است بر آن که علی علیهالسلام محبوبترین آفریدگان در نظر خداست، و بهترین دلیل بر این مطلب مستجاب شدن دعای پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در حق او است، خداوند فرموده: ادعونی استجب لکم. (مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم) که هم امر به دعا فرموده و هم وعده اجابت داده است. و معلوم است که خداوند خلف وعده نمیکند و با رسولانش تخلف از وعده نمینماید و دعای رسول خود را درباره محبوبترین آفریدگان در نظر خود رد نمیکند. و از بهترین وسیلهها برای تقرب به خدای متعال دوستی او و دوستی کسی است که به خاطر خدا دوستش میدارد، چنان که یکی از اهل علم در این معنی برایم سرود: | |||
به آن [[پنج تن]] گران قدر از قریش و ششمین آنان که جبرئیل است، پروردگارا ! به دوستی آنان از من بگذر و به حسن ظنی که به کار نیکوی تو دارم.<ref>انگجی، ص۱۵۱</ref> | |||
به آن [[پنج تن]] گران قدر از | |||
==در منابع اهل سنت == | ==در منابع اهل سنت == | ||
حدیث طیر را نه تنها علمای [[شیعه اثنا عشری|شیعه]] [[حدیث متواتر|متواتر]] و [[حدیث قطعی الصدور|قطعی الصدور]] میدانند، گروهی از حافظان و محدثین بزرگ [[اهلسنت]] نیز صحت و اعتبار آن را تأیید نمودهاند.<ref>فتح الملک العلی، مقدمه.</ref> و به چند طریق از صحابه با مضامین نزدیک به هم آن را نقل | حدیث طیر را نه تنها علمای [[شیعه اثنا عشری|شیعه]] [[حدیث متواتر|متواتر]] و [[حدیث قطعی الصدور|قطعی الصدور]] میدانند، گروهی از حافظان و محدثین بزرگ [[اهلسنت]] نیز صحت و اعتبار آن را تأیید نمودهاند.<ref>فتح الملک العلی، مقدمه.</ref> و به چند طریق از صحابه با مضامین نزدیک به هم آن را نقل کردهاند از جمله: | ||
* [[سفینه خادم حضرت محمد(ص)]]<ref> | * [[سفینه خادم حضرت محمد(ص)]]<ref>طبرانی، المعجم الکبیر، ج۷، ص۸۲، ح۶۴۳۷،</ref> | ||
* سدی کبیر از انس بن مالک:<ref> مسند | * سدی کبیر از انس بن مالک:<ref> مسند أبی یعلی، ج۷، ص۱۰۵؛ النسائی، ج۱، ص۲۹، ح۱۰</ref> | ||
* یحیی بن کثیر از انس بن مالک: <ref> | * یحیی بن کثیر از انس بن مالک:<ref>طبرانی،، المعجم الأوسط، ج۲، ص۲۰۷</ref> | ||
* عثمان بن طویل از انس بن مالک:<ref>بخاری، | * عثمان بن طویل از انس بن مالک:<ref>بخاری، التاریخ الکیبر، ج۶، ص۲۵۸</ref> | ||
* عبدالله بن انس بن مالک از پدرش: <ref> | * عبدالله بن انس بن مالک از پدرش:<ref>البدایة والنهایة، ج۷، ص۳۵۱ابن حجر عسقلانی ج۱۶، ص۱۰۸</ref> | ||
* [[علی بن عبدالله بن عباس]] از پدرش: <ref> | * [[علی بن عبدالله بن عباس]] از پدرش:<ref>ذهبی، میزان الاعتدال فی نقد الرجال، ج۳ص۲۳۲</ref> | ||
به گفته ابن کثیر فقط نفر | به گفته ابن کثیر فقط نفر ۹۰ راوی این حدیث را از انس بن مالک نقل کردهاند<ref>ابن کثیر،البدایة والنهایة، ج۷، ص۳۵۳</ref> وی وقتی نمیتواند سند این روایت را مخدوش کند میگوید:«در یک کلام، در قلب من در صحت این روایت اشکال است؛ اگر چه طرق بسیاری دارد. خدا بهتر میداند.<ref>ابن کثیر،البدایة والنهایة، ج۷، ص۳۵۴</ref> [[علامه امینی|امینی]] در پاسخ به سخن ابن کثیر قلب وی را مهر زده از سوی خدا میداند وگرنه با وجود این همه ادله انکار آن توسط قلب، بیمعناست.<ref>الغدیر، ج۳، ص۲۱۹</ref> | ||
به علاوه بعضی مشاهیر شیعه و سنی کتابهایی در شرح الفاظ و اسناد این حدیث تألیف کردهاند. نام بعضی از ایشان چنین است: | به علاوه بعضی مشاهیر شیعه و سنی کتابهایی در شرح الفاظ و اسناد این حدیث تألیف کردهاند. نام بعضی از ایشان چنین است: | ||
*ابوجعفر جریر طبری مورخ و محدث مشهور (م ۳۱۰ ق) به روایت عبقات؛ <ref>عبقات الانوار، ج ۴، | *ابوجعفر جریر طبری مورخ و محدث مشهور (م ۳۱۰ ق) به روایت عبقات؛<ref>عبقات الانوار، ج ۴، ص۲۱۸.</ref> | ||
* حافظ ابوالعباس عقده کوفی (م ۳۳۲ ق) به روایت عبقات؛ <ref>عبقات الانوار، ج ۴، | * حافظ ابوالعباس عقده کوفی (م ۳۳۲ ق) به روایت عبقات؛<ref>عبقات الانوار، ج ۴، ص۲۱۸.</ref> | ||
* [[حاکم نیشابوری]] شافعی (م ۴۰۳/۴۰۵ ق) مفسر و محدث و مورخ معروف به روایت المستدرک علی الصحیحین، <ref>المستدرک علی الصحیحین، ج ۳، | * [[حاکم نیشابوری]] شافعی (م ۴۰۳/۴۰۵ ق) مفسر و محدث و مورخ معروف به روایت المستدرک علی الصحیحین،<ref>المستدرک علی الصحیحین، ج ۳، ص۱۳۰.</ref> تاریخ بغداد،<ref> خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج ۵، ص۴۷۳.</ref>و طبقات الشافعیة،<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج ۳، ص۶۴.</ref> تألیف سبکی؛ | ||
* حافظ ابوطاهر حمدان از شاگردان حاکم نیشابوری، به روایت مقدمه فتح الملک العلی؛ <ref>فتح الملک العلی، مقدمه.</ref> | * حافظ ابوطاهر حمدان از شاگردان حاکم نیشابوری، به روایت مقدمه فتح الملک العلی؛<ref>فتح الملک العلی، مقدمه.</ref> | ||
* ذهبی به روایت مقدمه «فتح الملک العلی»؛ <ref>فتح الملک العلی، مقدمه.</ref> | * ذهبی به روایت مقدمه «فتح الملک العلی»؛<ref>فتح الملک العلی، مقدمه.</ref> | ||
* ابوبکر مردویه اصفهانی (م ۴۱۰ ق) محدث و مفسر و مورخ مشهور، به روایت عبقات؛ <ref>عبقات الانوار، ج ۴، | * ابوبکر مردویه اصفهانی (م ۴۱۰ ق) محدث و مفسر و مورخ مشهور، به روایت عبقات؛<ref>عبقات الانوار، ج ۴، ص۵.</ref> | ||
* حافظ ابونعیم اصفهانی (م ۴۳۰ ق) جد علامه مجلسی و مورخ و محدث مشهور به روایت عبقات؛ <ref>عبقات الانوار، ج ۴، | * حافظ [[ابونعیم اصفهانی]] (م ۴۳۰ ق) جد علامه مجلسی و مورخ و محدث مشهور به روایت عبقات؛<ref>عبقات الانوار، ج ۴، ص۵.</ref> | ||
* و از همه جامعتر و مهمتر کتاب چهارم از منهج دوم از اثر بزرگ تشیع عبقات الانوار تألیف علامه میرحامد حسین لکهنویی کنتوری نیشابوری است (م ۱۳۰۶ ق) که اختصاصاً درباره این حدیث شریف تألیف شده و اسناد صحت و تواتر آن را از طرق اهلسنت با ذکر نام روات و نقد هر حدیث به تفصیل ذکر کرده است. | * و از همه جامعتر و مهمتر کتاب چهارم از منهج دوم از اثر بزرگ تشیع عبقات الانوار تألیف علامه میرحامد حسین لکهنویی کنتوری نیشابوری است (م ۱۳۰۶ ق) که اختصاصاً درباره این حدیث شریف تألیف شده و اسناد صحت و تواتر آن را از طرق اهلسنت با ذکر نام روات و نقد هر حدیث به تفصیل ذکر کرده است. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{ | {{پانویس2}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* ابن حجر عسقلانی، أحمد بن | * ابن حجر عسقلانی، أحمد بن علی (۸۵۲ق)، المطالب العالیة بزوائد المسانید الثمانیة، تحقیق د. سعد بن ناصر،دار العاصمة،دار الغیث، الطبعةالأولی، السعودیة، ۱۴۱۹ق. | ||
* ابن | * ابن کثیر، إسماعیل بن عمر(۷۷۴ق)، البدایة والنهایة،ناشر مکتبة المعارف، بیروت. | ||
* | * انگنجی الشافعی،محمد بن یوسف(۶۵۸ق)، کفایة الطالب فی مناقب علی بن أبی طالب، تصحیح محمد هادی امینی،دار احیاء تراث اهل البیت(ع)، طهران، الطبعة الثالثة، ۱۴۰۴ق. | ||
* | * بخاری،محمد بن إسماعیل(۲۵۶ق)، التاریخ الکبیر،تحقیق السید هاشم الندوی، ناشردار الفکر. | ||
* تمیمی موصلی، أبو | * تمیمی موصلی، أبو یعلی أحمد بن علی بن المثنی (م۳۰۷)، مسند أبی یعلی، تحقیق حسین سلیم أسد،دار المأمون للتراث دمشق، الطبعة الأولی، ۱۴۰۴ق. | ||
* ذهبی، شمس | * ذهبی، شمس الدین محمد بن أحمد(۷۴۸ق)، میزان الاعتدال، تحقیق شیخ علی محمد معوض و شیخ عادل أحمد عبدالموجود،دار الکتب العلمیة،بیروت، الطبعة الأولی، ۱۹۹۵م. | ||
* سید | * سید مرتضی علم الهدی، علی بن الحسین(۴۳۶ق)، الفصول المختارة، تحقیق السید علی میر شریفی،دار المفید، بیروت، الطبعةالثانیة، ۱۴۱۴ق. | ||
* | * شیخ مفید، محمد بن محمد(۴۱۳ق)، الإفصاح فی إمامة أمیر المؤمنین علیهالسلام، مرکز مؤسسة البعثة للطباعة والنشر، قم، الطبعة الأولی، ۱۴۱۲ق. | ||
* طبرانی، | * طبرانی، سلیمان بن أحمد(۳۶۰ق)، المعجم الکبیر، تحقیق حمدی بن عبدالمجید السلفی، مکتبة الزهراء، الموصل، الطبعة الثانیة، ۱۴۰۴ق. | ||
* | * طبرانی،سلیمان بن أحمد(۳۶۰ق)، المعجم الأوسط،تحقیق طارق بن عوض الله،عبد المحسن بن إبراهیم الحسینی، ناشردار الحرمین، القاهرة،۱۴۱۵ق. | ||
* مجلسی، محمد باقر ( | * مجلسی، محمد باقر (۱۱۱۱ق)، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، تحقیق محمد الباقر البهبودی، مؤسسة الوفاء، بیروت، لبنان، الطبعة الثانیة، ۱۴۰۳ق. | ||
* نسائی، ابوعبد الرحمن أحمد بن | * نسائی، ابوعبد الرحمن أحمد بن شعیب بن علی (م۳۰۳)، خصائص امیرمؤمنان علی بن أبی طالب، تحقیق أحمد میرین البلوشی، مکتبة المعلا، الکویت الطبعة الأولی، ۱۴۰۶ق. |