پرش به محتوا

فطحیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۳ اوت ۲۰۲۱
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویکی سازی)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''فَطَحیّه''' یا '''أفطَحیه''' معتقدان به [[امامت]] [[عبدالله افطح|عبدالله]] پسر [[امام جعفر صادق(ع)]] ملقب به '''اَفطَح'''. پس از [[شهادت]] [[امام ششم]] [[شیعیان]]، پسر بزرگ وی، عبدالله، ادعای جانشینی امام را نمود. او با نقل این روایت از قول پدرش که: «امامت هر امام به پسر بزرگ او منتقل می‌شود»، عده‌ای را دور خود جمع نمود.
'''فَطَحیّه''' یا '''أفطَحیه''' معتقدان به [[امامت]] [[عبدالله افطح|عبدالله]] پسر [[امام جعفر صادق(ع)]] ملقب به '''اَفطَح'''. پس از [[شهادت]] [[امام ششم]] [[شیعیان]]، پسر بزرگ وی، عبدالله، ادعای جانشینی امام را نمود. او با نقل این روایت از قول پدرش که: «امامت هر امام به پسر بزرگ او منتقل می‌شود»، عده‌ای را دور خود جمع نمود.


ادعای او دوام چندانی نیافت و عبدالله هفتاد روز پس از شهادت امام صادق (ع) از دنیا رفت و چون فرزند و جانشینی نداشت، پیروان وی سرگردان شده، عموما به امامت [[امام کاظم(ع)]] بازگشتند و عمر این عقیده در همان ابتدای ظهور به پایان رسید.
ادعای او دوام چندانی نیافت و عبدالله هفتاد روز پس از شهادت امام صادق(ع) از دنیا رفت و چون فرزند و جانشینی نداشت، پیروان وی سرگردان شده، عموما به امامت [[امام کاظم(ع)]] بازگشتند و عمر این عقیده در همان ابتدای ظهور به پایان رسید.


برخی از بزرگان [[امامیه]] مانند بنی فضّال نیز به عبدالله گرویدند؛ ولی بسیاری از آنان در میانه راه و یا با مرگ وی از این مسیر بازگشتند.
برخی از بزرگان [[امامیه]] مانند بنی فضّال نیز به عبدالله گرویدند؛ ولی بسیاری از آنان در میانه راه و یا با مرگ وی از این مسیر بازگشتند.
خط ۱۴: خط ۱۴:
عبدالله فرزند امام صادق(ع) و پس از [[اسماعیل بن جعفر الصادق|اسماعیل]] بزرگترین فرزند وی به‌شمار می‌رفت. مادر وی فاطمه بنت حسین بن حسن بن علی بود.<ref>شهرستانی، ملل و نحل، ج ۱، ص۱۴۸.</ref>
عبدالله فرزند امام صادق(ع) و پس از [[اسماعیل بن جعفر الصادق|اسماعیل]] بزرگترین فرزند وی به‌شمار می‌رفت. مادر وی فاطمه بنت حسین بن حسن بن علی بود.<ref>شهرستانی، ملل و نحل، ج ۱، ص۱۴۸.</ref>


مطابق با برخی منابع تاریخی وی به تفکرات [[مرجئه |مرجئه]]<ref group="یادداشت">فرقه‌ای کلامی که معتقد بودند: عبادت کردن با کفر سودی ندارد و همچنین گناه کردن هم چیزی از ایمان نمی کاهد؛ این فرقه نیت و عقیده را اصل و گفتار و کردار را فاقد اهمیت می‎دانستند. (شهرستانی، الملل و النحل، ج ۱، ص۱۲۵.) </ref> و [[حشویه |حشویه]] <ref group="یادداشت">این فرقه همان افراطیون اهل سنت هستند که به نظر عقلی بی‌اعتناء بوده و این نظرات را بدعت می‌دانند. (معتزلی، ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، قم، انتشارات کتابخانه آیت‌الله مرعشی، ۱۴۰۴ق، ج ۶، ص۴۳۶.)</ref> گرایش داشته تا جایی که امام صادق(ع) او را مرجئه کبیر خطاب می‌کرد. به همین دلیل نیز عبدالله از جانب پدر طرد شده بود.<ref>مفید، الفصول المختارة، ص۳۱۲.</ref>
مطابق با برخی منابع تاریخی وی به تفکرات [[مرجئه|مرجئه]]<ref group="یادداشت">فرقه‌ای کلامی که معتقد بودند: عبادت کردن با کفر سودی ندارد و همچنین گناه کردن هم چیزی از ایمان نمی‌کاهد؛ این فرقه نیت و عقیده را اصل و گفتار و کردار را فاقد اهمیت می‎دانستند. (شهرستانی، الملل و النحل، ج ۱، ص۱۲۵.) </ref> و [[حشویه|حشویه]] <ref group="یادداشت">این فرقه همان افراطیون اهل سنت هستند که به نظر عقلی بی‌اعتناء بوده و این نظرات را بدعت می‌دانند. (معتزلی، ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، قم، انتشارات کتابخانه آیت‌الله مرعشی، ۱۴۰۴ق، ج ۶، ص۴۳۶.)</ref> گرایش داشته تا جایی که امام صادق(ع) او را مرجئه کبیر خطاب می‌کرد. به همین دلیل نیز عبدالله از جانب پدر طرد شده بود.<ref>مفید، الفصول المختارة، ص۳۱۲.</ref>


بعد از شهادت امام صادق(ع)، عبدالله خود را جانشین پدر معرفی کرد و در جایگاه وی قرار گرفت و [[غسل]] و [[کفن]] و [[دفن]] پدر را عهده‌دار شده و انگشتر آن‌حضرت را به دست کرد.<ref> شهرستانی، ملل و نحل، ج ۱، ص۱۴۸.</ref> وی با استناد به این نقل از امام صادق (ع) که: «امامت هر امام به پسر بزرگ او منتقل می‌شود» مردم را گرد خود جمع کرد.
بعد از شهادت امام صادق(ع)، عبدالله خود را جانشین پدر معرفی کرد و در جایگاه وی قرار گرفت و [[غسل]] و [[کفن]] و [[دفن]] پدر را عهده‌دار شده و انگشتر آن‌حضرت را به دست کرد.<ref> شهرستانی، ملل و نحل، ج ۱، ص۱۴۸.</ref> وی با استناد به این نقل از امام صادق(ع) که: «امامت هر امام به پسر بزرگ او منتقل می‌شود» مردم را گرد خود جمع کرد.


عبدالله هفتاد روز پس از شهادت امام صادق (ع)از دنیا رفت و هیچ فرزندی از او برجای نماند.<ref> شهرستانی، ملل و نحل، ج ۱، ص۱۴۸.</ref> در نتیجه اعتقاد به امامت عبدالله افطح نیز پایان یافت و بیشتر پیروان او به امامت [[امام کاظم]](ع) معتقد گردیدند.<ref>طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج ۲، ص ۵۲۵.</ref>
عبدالله هفتاد روز پس از شهادت امام صادق(ع)از دنیا رفت و هیچ فرزندی از او برجای نماند.<ref> شهرستانی، ملل و نحل، ج ۱، ص۱۴۸.</ref> در نتیجه اعتقاد به امامت عبدالله افطح نیز پایان یافت و بیشتر پیروان او به امامت [[امام کاظم]](ع) معتقد گردیدند.<ref>طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج ۲، ص۵۲۵.</ref>


==مشاهیر فطحیه==
==مشاهیر فطحیه==
در ابتدای ادعای عبدالله بسیاری از بزرگان [[اصحاب امام صادق (ع)]] نیز ادعای او را پذیرفته و وی را جانشین واقعی آن امام دانستند، مشهورترین این افراد عبارتند از:
در ابتدای ادعای عبدالله بسیاری از بزرگان [[اصحاب امام صادق(ع)]] نیز ادعای او را پذیرفته و وی را جانشین واقعی آن امام دانستند، مشهورترین این افراد عبارتند از:
{{ستون-شروع|۳}}
{{ستون-شروع|۳}}
* [[عبدالله بن بکیر]]<ref> طوسی، الفهرست، ص۱۷۳.</ref>
* [[عبدالله بن بکیر]]<ref> طوسی، الفهرست، ص۱۷۳.</ref>
خط ۳۶: خط ۳۶:
== اعتبار روایات==
== اعتبار روایات==
از منابع [[رجال|رجالی]] استنباط می‌شود فطحیه، علی‌رغم اعتقادشان، از راویان موثق و مورد اعتماد امامان و عالمان شیعه هستند. به‌عنوان نمونه، از [[امام عسکری]](ع) درباره اعتبار روایات نقل شده توسط بنی فضال که از فطحیه بودند سؤال شد. ایشان در جواب فرمود:
از منابع [[رجال|رجالی]] استنباط می‌شود فطحیه، علی‌رغم اعتقادشان، از راویان موثق و مورد اعتماد امامان و عالمان شیعه هستند. به‌عنوان نمونه، از [[امام عسکری]](ع) درباره اعتبار روایات نقل شده توسط بنی فضال که از فطحیه بودند سؤال شد. ایشان در جواب فرمود:
:::'''خُذوا ما رَوَوا و ذَروا ما رَأوا:''' به روایات آنان عمل کنید؛ ولی معتقدات آن‌ها را کنار بگذارید.» <ref>طوسی، الغیبة، ص۳۹۰.</ref>
:::'''خُذوا ما رَوَوا و ذَروا ما رَأوا:''' به روایات آنان عمل کنید؛ ولی معتقدات آن‌ها را کنار بگذارید.»<ref>طوسی، الغیبة، ص۳۹۰.</ref>


همچنین به گفته شیخ طوسی در [[العدة فی اصول الفقه (کتاب)|کتاب العدة]]، اگر راوی از [[فرق تشیع|فرق شیعه]] مانند فطحیه، [[ناووسیه]] و واقفه بود و در امانت مورد اطمینان بود، در صورتی که روایتی برخلاف روایتش نباشد و امامیه برخلاف آن عمل نکرده باشد، باید به روایاتش عمل شود و به همین جهت است که امامیه به روایات [[عبدالله بن بکیر]] و.. از فطحیه و روایات [[سماعة بن مهران]]، [[علی بن ابی‌حمزه بطائنی|علی بن ابی‌حمزه]]، [[عثمان بن عیسی رواسی]] و... از [[واقفه]] و نیز روایات [[بنی فضال]] و.. عمل می‌کنند.<ref>طوسی، العدة، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۵۰.</ref>
همچنین به گفته شیخ طوسی در [[العدة فی اصول الفقه (کتاب)|کتاب العدة]]، اگر راوی از [[فرق تشیع|فرق شیعه]] مانند فطحیه، [[ناووسیه]] و واقفه بود و در امانت مورد اطمینان بود، در صورتی که روایتی برخلاف روایتش نباشد و امامیه برخلاف آن عمل نکرده باشد، باید به روایاتش عمل شود و به همین جهت است که امامیه به روایات [[عبدالله بن بکیر]] و.. از فطحیه و روایات [[سماعة بن مهران]]، [[علی بن ابی‌حمزه بطائنی|علی بن ابی‌حمزه]]، [[عثمان بن عیسی رواسی]] و... از [[واقفه]] و نیز روایات [[بنی فضال]] و.. عمل می‌کنند.<ref>طوسی، العدة، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۵۰.</ref>  


[[علامه حلی]]<ref>علامه حلی، رجال العلامة الحلی، ۱۴۰۲ق، ص۲۴۴-۲۴۳. </ref> و [[ابن داود حلی]]<ref>ابن داود، الرجال، الشریف الرضی، ص۲۸۹.</ref> عمار بن موسی ساباطی را در بخش ضعفای کتاب‌های رجال آورده‌اند که گفته شده به خاطر فطحی بودنش تا پایان عمر بوده است.<ref> خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۰ق، ج۱۲، ص۲۶۳.</ref> [[شیخ طوسی]]، گفته است بر فرض که عمار ساباطی فطحی باشد، ضرری به وثاقت او در نقل روایت نمی‌زند.<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۱۰۱.</ref>
[[علامه حلی]]<ref>علامه حلی، رجال العلامة الحلی، ۱۴۰۲ق، ص۲۴۴-۲۴۳. </ref> و [[ابن داود حلی]]<ref>ابن داود، الرجال، الشریف الرضی، ص۲۸۹.</ref> عمار بن موسی ساباطی را در بخش ضعفای کتاب‌های رجال آورده‌اند که گفته شده به خاطر فطحی بودنش تا پایان عمر بوده است.<ref> خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۰ق، ج۱۲، ص۲۶۳.</ref> [[شیخ طوسی]]، گفته است بر فرض که عمار ساباطی فطحی باشد، ضرری به وثاقت او در نقل روایت نمی‌زند.<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۱۰۱.</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
{{ستون|3}}
{{ستون|۳}}
*[[ناووسیه]]
*[[ناووسیه]]
*[[اسماعیلیه]]
*[[اسماعیلیه]]
خط ۵۰: خط ۵۰:
{{درختواره فرقه‌های شیعه}}
{{درختواره فرقه‌های شیعه}}
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس2}}
{{پانویس۲}}
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
خط ۶۰: خط ۶۰:
*طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، به تحقیق طهرانی، عبادالله ناصح، علی احمد، مؤسسة المعارف الاسلامیة، قم، ۱۴۱۱ق.
*طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، به تحقیق طهرانی، عبادالله ناصح، علی احمد، مؤسسة المعارف الاسلامیة، قم، ۱۴۱۱ق.
*طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، نشرالفقاهة، ۱۴۱۷ق.
*طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، نشرالفقاهة، ۱۴۱۷ق.
*طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، تحقیق حسن موسوی خرسان، تهران،‌ دار الکتب الاسلامیة، ۱۴۰۷ق.
*طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، تحقیق حسن موسوی خرسان، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۴۰۷ق.
*علامه حلی، حسن بن یوسف، رجال العلامة الحلی، تحقیق محمدصادق بحرالعلوم، قم، الشریف الرضی، ۱۴۰۲ق.
*علامه حلی، حسن بن یوسف، رجال العلامة الحلی، تحقیق محمدصادق بحرالعلوم، قم، الشریف الرضی، ۱۴۰۲ق.
*محدث نوری، مستدرک الوسائل، مؤسسه آل البیت علیهم‌السلام قم، ۱۴۰۸ ق.
*محدث نوری، مستدرک الوسائل، مؤسسه آل البیت علیهم‌السلام قم، ۱۴۰۸ ق.
خط ۶۷: خط ۶۷:
*نجاشی، احمد بن علی، رجال‌النجاشی، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۴۲۴ق.
*نجاشی، احمد بن علی، رجال‌النجاشی، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۴۲۴ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{فرقه های شیعه}}
{{فرقه های شیعه}}


Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵

ویرایش