حضرت‌بال: تفاوت میان نسخه‌ها

| پانویس              =

}}

حضرت بال از منظر مسلمانان کشمیری، حلقه اتصال حیات روحانی پیامبر با پیروان اوست. مفقود شدن ۹ روزۀ تار مو، اغتشاش‌ها و ناآرامی‌هایی را در سراسر کشمیر و برخی شهرهای هند ایجاد کرد که نشان دهنده اهمیت و تقدس تار موی پیامبر در حیات سیاسی و اجتماعی مسلمانان [[کشمیر]] است.

بال در زبان کشمیری به معنای «کنار آب» است و چون این مکان بر کرانه دریاچه دل قرار گرفته است،<ref>اسحاق خان، ص۱۷۲، ۱۷۴.</ref> شاید وجه تسمیه آن ازاین رو باشد. از طرفی، بال در این زبان به معنای مو نیز هست.<ref>رجوع کنید به کهویهامی، حصه ۱، ص۳۰۲ـ۳۰۳ و پانویس ۹۷۵؛ اسحاق خان، همانجا؛ گوهر، ص۲۴، ۲۷، ۳۵؛ اسکوفیلد، ص۲۲؛ برای دیگر معانی بال رجوع کنید به گوهر، ص۱۵.</ref>

در ۱۱۱۱ق، در زمان حکومت [[اورنگ زیب]]، بازرگانی کشمیری به نام خواجه نورالدین ایشباری این تار مو (معروف به موی مقدّس) را خرید، اما هنگام بازگشت به زادگاهش درگذشت و موی مقدّس به همراه جسد وی به [[سرینگر]] برده شد.<ref>کهویهامی، حصه ۱، ص۳۰۲؛ اسحاق خان، ص۱۷۴.</ref>

تار مو ابتدا در خانقاه [[نقشبندیه]] در [[سرینگر]] به نمایش عموم گذاشته شد، اما چون خانقاه گنجایش جمعیت زیادِ بازدیدکننده را نداشت به دستور حاکم مغول کشمیر، فاضل خان، و به توصیه اعیان شهر، تار مو را به باغ صادق‌آباد منتقل کردند و عمارت این باغ برای زیارت «موی شریف» [[وقف]] شد و حضرت بال نام گرفت.

معماری اولیه عمارت صادق‌خان معروف به صادق آباد ــ که به گفته کهویهامی<ref>حصه ۱، ص۳۰۳ و پانویس ۹۷۷.</ref> در ۱۰۳۳ق ساخته شده است ــ ترکیبی از معماری مغولی و کشمیری بود<ref>گوهر، ص۲۲۹.</ref> که با آوردن موی مقدّس به این مکان، وسعت پیدا کرد و در مغرب آن [[مسجد]] و در مشرق آن [[خانقاه]] بزرگی ساخته شد.<ref>کهویهامی، حصه ۱، ص۳۰۱ـ۳۰۲.</ref> حضرت بال از ۱۳۲۲ش/۱۹۴۳ تحت نظارت اوقاف اسلامیه قرار دارد.<ref>اسحاق خان، ص۱۸۱ و پانویس ۳۳؛ گوهر، ص۲۵۵.</ref> بنای کنونی تماماً از سنگ مرمر سفید ساخته شده و طرحی از [[مسجد النبی|مسجد پیامبر]](ص) در مدینه است.<ref>گوهر، ص۲۳۰.</ref> به دستور شیخ عبداللّه، نخست وزیر وقت، در ۱۳۴۷ش/۱۹۶۸ اوقاف اسلامیه ساخت این بنا را در مکان ساختمان پیشین آغاز کرد.<ref>گوهر، ص۲۳۰.</ref>

موی منسوب به [[رسول اکرم]](ص) در صندوقی شیشه‌ای نگهداری می‌شود و هر ساله در سالروز میلاد پیامبر(ص) و [[معراج]] وی و چند مناسبت دیگر در معرض بازدید و [[زیارت]] جمعیت انبوهی قرار می‌گیرد که از سراسر کشمیر با این هدف به سرینگر می‌آیند.<ref>اسحاق خان، ص۱۷۲ـ۱۷۳؛ گوهر، ص۵۳.</ref> شخصی با منصب «نشان ده» مسئولیت به نمایش گذاشتن موی مقدّس را برعهده دارد.<ref>رجوع کنید به گوهر، ص۲۷.</ref>

===تبرک جویی===

زیارت‌کنندگان حضرت بال و موی مقدّس، رفع حوائج گوناگون خویش (چون درمان بیماری‌ها، بچه‌دار شدن، طول عمر، و محافظت در برابر سیل و قحطی و بلایای دیگر) را خواستارند و نذرها و هدایایی نیز برای تحقق خواسته‌هایشان به این درگاه تقدیم می‌کنند.<ref>اسحاق خان، ص۱۷۸.</ref> امروزه مردم برای [[تبرک]]، به دست و بدن و حتی لباس کسانی که موی مقدّس را به نمایش می‌گذارند دست می‌کشند.<ref>اسحاق خان، ص۱۷۹.</ref>

==پانویس==