پرش به محتوا

البرهان فی تفسیر القرآن (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح پاورقی و منابع
imported>M.r.seifi
(اصلاح پاورقی و منابع)
خط ۳۵: خط ۳۵:
[[سید هاشم بحرانی]] مشهور به [[علامه بحرانی]] از [[فقه|فقها]]، [[حدیث|محدثین]] و [[تفسیر|مفسرین]] [[شیعه]] در [[قرن یازدهم]] و اوایل [[قرن دوازدهم]]  قمری است.
[[سید هاشم بحرانی]] مشهور به [[علامه بحرانی]] از [[فقه|فقها]]، [[حدیث|محدثین]] و [[تفسیر|مفسرین]] [[شیعه]] در [[قرن یازدهم]] و اوایل [[قرن دوازدهم]]  قمری است.


وی در مقدمه کتابش، انگیزه خود از نگارش این تفسیر را ارائه منبعی برای فهم تفاسیر اهل بیت از آیات قرآنی و اسرار قرآن کریم و ضرورت آشنایی با نظرات ایشان برای فهم این کتاب آسمانی معرفی کرده است<ref>بحرانى‌، هاشم‌، البرهان‌ فى‌ تفسير القرآن‌، ج ۱، ص ۴</ref>.
وی در مقدمه کتابش، انگیزه خود از نگارش این تفسیر را ارائه منبعی برای فهم تفاسیر اهل بیت از آیات قرآنی و اسرار قرآن کریم و ضرورت آشنایی با نظرات ایشان برای فهم این کتاب آسمانی معرفی کرده است<ref>بحرانى‌، البرهان‌ فى‌ تفسير القرآن‌، ج۱، ص۴.</ref>.


==ساختار و سبک تالیف==
==ساختار و سبک تالیف==
خط ۴۴: خط ۴۴:
::کتاب البرهان، شما را بر بسیاری از اسرار علوم قرآن آگاه می‌سازد. برخی مسائل علوم شرعی، قصص و اخبار [[پیامبر|انبیاء]] (ع) و فضائل [[اهل بیت]] امامت (ع) را برای شما، روشن می‌گرداند ... من روایات را از کتب معتبر، قابل اعتماد و مورد رجوعی، انتخاب کردم که مؤلفین آنها از مشایخ معتبر و علمای منتجب هستند. اغلب روایات را از طریق [[امامیه]] نقل کرده‌ام، ولی در آنجایی که روایات [[اهل سنت]] موافق روایات [[اهل بیت]] (ع)، یا در بیان فضائل اهل بیت (ع) هستند، از آنها نیز نقل نموده‌ام. از [[ابن عباس]] نیز مقدار کمی در تفسیر آیات، نقل کرده‌ام، زیرا او شاگرد [[حضرت علی]] (ع) بوده‌است.<ref>بحرانى‌، هاشم‌، البرهان‌ فى‌ تفسير القرآن‌، ج۱، ص۴</ref>
::کتاب البرهان، شما را بر بسیاری از اسرار علوم قرآن آگاه می‌سازد. برخی مسائل علوم شرعی، قصص و اخبار [[پیامبر|انبیاء]] (ع) و فضائل [[اهل بیت]] امامت (ع) را برای شما، روشن می‌گرداند ... من روایات را از کتب معتبر، قابل اعتماد و مورد رجوعی، انتخاب کردم که مؤلفین آنها از مشایخ معتبر و علمای منتجب هستند. اغلب روایات را از طریق [[امامیه]] نقل کرده‌ام، ولی در آنجایی که روایات [[اهل سنت]] موافق روایات [[اهل بیت]] (ع)، یا در بیان فضائل اهل بیت (ع) هستند، از آنها نیز نقل نموده‌ام. از [[ابن عباس]] نیز مقدار کمی در تفسیر آیات، نقل کرده‌ام، زیرا او شاگرد [[حضرت علی]] (ع) بوده‌است.<ref>بحرانى‌، هاشم‌، البرهان‌ فى‌ تفسير القرآن‌، ج۱، ص۴</ref>


شیوه وی در این کتاب چنین است که ابتدا به نام [[سوره]] و محل نزول، فضیلت سوره و تعداد [[آیه|آیات]]، اشاره می‌کند، آنگاه آیاتی را که دارای روایت تفسیری‌اند، ذکر کرده، روایات مربوط به هر آیه قرآنی را به دنبال آن نقل می‌نماید.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی. ص۴۷۵</ref>
شیوه وی در این کتاب چنین است که ابتدا به نام [[سوره]] و محل نزول، فضیلت سوره و تعداد [[آیه|آیات]]، اشاره می‌کند، آنگاه آیاتی را که دارای روایت تفسیری‌اند، ذکر کرده، روایات مربوط به هر آیه قرآنی را به دنبال آن نقل می‌نماید.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ۱۳۷۷ش، ص۴۷۵.</ref>


علامه بحرانى‌ در البرهان‌، تنها به‌ ذكر روايات‌ و اخبار بسنده‌ كرده‌، و سلسله‌ اسناد احاديث‌ ضبط شده‌ و احاديث‌ اهل‌ سنت‌ را به‌ صورت‌ جداگانه‌ در پايان‌ هر بخش‌ آورده‌ است‌. او كتاب‌ تفسير خود را بيان‌ تأويل‌ آيات‌ مى‌داند.<ref>بحرانى‌، هاشم‌، البرهان‌ فى‌ تفسير القرآن‌، ج۱، ص۴</ref>و منظور وي‌ از تأويل‌ دقيقاً احاديث‌ نقل‌ شده‌ از [[ائمه معصومین|امامان‌ معصوم‌]] (ع‌) و ذكر فضايل‌ آنان‌ است‌. وي‌ در خلال‌ تفسير خود توضيحى‌ بر مطالب‌ جمع‌آوري‌ شده‌، نيفزوده‌ است‌، اما در مقدمه مفصلى‌ كه‌ پيش‌ از تفسير آورده‌، ديدگاه‌ها و تحليل‌ خود از تفسير و مبانى‌ آن‌ را وصف‌ كرده‌ است‌.<ref>بحرانى‌، هاشم‌، البرهان‌ فى‌ تفسير القرآن‌، ج۱، ص۲-۵</ref> مقدمه ديگري‌ نيز بر كتاب‌ او توسط [[ابوالحسن‌ شريف‌ عاملى‌ اصفهانى‌]] (د ۱۱۳۸ق‌ يا ۱۱۴۰ق‌) با عنوان‌ [[مرآة الانوار و مشكاة الاسرار]] نگارش‌ يافته‌ است‌.
علامه بحرانى‌ در البرهان‌، تنها به‌ ذكر روايات‌ و اخبار بسنده‌ كرده‌، و سلسله‌ اسناد احاديث‌ ضبط شده‌ و احاديث‌ اهل‌ سنت‌ را به‌ صورت‌ جداگانه‌ در پايان‌ هر بخش‌ آورده‌ است‌. او كتاب‌ تفسير خود را بيان‌ تأويل‌ آيات‌ مى‌داند.<ref>بحرانى‌، هاشم‌، البرهان‌ فى‌ تفسير القرآن‌، ج۱، ص۴</ref>و منظور وي‌ از تأويل‌ دقيقاً احاديث‌ نقل‌ شده‌ از [[ائمه معصومین|امامان‌ معصوم‌]] (ع‌) و ذكر فضايل‌ آنان‌ است‌. وي‌ در خلال‌ تفسير خود توضيحى‌ بر مطالب‌ جمع‌آوري‌ شده‌، نيفزوده‌ است‌، اما در مقدمه مفصلى‌ كه‌ پيش‌ از تفسير آورده‌، ديدگاه‌ها و تحليل‌ خود از تفسير و مبانى‌ آن‌ را وصف‌ كرده‌ است‌.<ref>بحرانى‌، هاشم‌، البرهان‌ فى‌ تفسير القرآن‌، ج۱، ص۲-۵</ref> مقدمه ديگري‌ نيز بر كتاب‌ او توسط [[ابوالحسن‌ شريف‌ عاملى‌ اصفهانى‌]] (د ۱۱۳۸ق‌ يا ۱۱۴۰ق‌) با عنوان‌ [[مرآة الانوار و مشكاة الاسرار]] نگارش‌ يافته‌ است‌.
خط ۱۰۰: خط ۱۰۰:


[[آیت الله معرفت]] در [[التفسیر و المفسرون]] می‌نویسد:
[[آیت الله معرفت]] در [[التفسیر و المفسرون]] می‌نویسد:
::''[[سید هاشم بحرانی]] از محدثین فاضل و متتبعین روایات و گردآورندگان اخبار محسوب می‌شود. ایشان در این گردآوری هیچگونه اظهار نظری در جرح، تعدیل، تأویل روایات مخالف عقل و نقل صریح یا جمع منطقی روایات مخالف و معارض، نمی‌نماید''.<ref>معرفت، محمدهادی، التفسیر و المفسرون، ص۳۳۰-۳۳۱</ref>
::''[[سید هاشم بحرانی]] از محدثین فاضل و متتبعین روایات و گردآورندگان اخبار محسوب می‌شود. ایشان در این گردآوری هیچگونه اظهار نظری در جرح، تعدیل، تأویل روایات مخالف عقل و نقل صریح یا جمع منطقی روایات مخالف و معارض، نمی‌نماید''.<ref>معرفت، التفسیر و المفسرون، ۱۴۱۸ق، ص۳۳۰-۳۳۱.</ref>


[[سید محمد علی ایازی]] می‌نویسد:
[[سید محمد علی ایازی]] می‌نویسد:
::''مؤلف از جمله [[اخباریان]] است که تفسیر را فقط با روایات واصله از [[اهل بیت]] (ع) جایز می‌دانند، تفسیر از طریق تدبر و [[اجتهاد]] و ذوق را منع، و تفسیر به روایاتی غیر از روایات منقول خودشان را نهی کرده‌اند.''<ref>ایازی،سید محمد علی. المفسرون حیاتهم و منهجهم. ص۲۰۱</ref>
::''مؤلف از جمله [[اخباریان]] است که تفسیر را فقط با روایات واصله از [[اهل بیت]] (ع) جایز می‌دانند، تفسیر از طریق تدبر و [[اجتهاد]] و ذوق را منع، و تفسیر به روایاتی غیر از روایات منقول خودشان را نهی کرده‌اند.''<ref>ایازی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ۱۴۱۴ق، ص۲۰۱.</ref>


==نسخه ها==
==نسخه ها==
خط ۱۳۲: خط ۱۳۲:
{{منابع}}
{{منابع}}
*آقابزرگ طهرانی، محمد محسن، الذریعة الی تصانیف الشیعة، چاپ علی نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳.
*آقابزرگ طهرانی، محمد محسن، الذریعة الی تصانیف الشیعة، چاپ علی نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳.
*ایازی،سید محمد علی. المفسرون حیاتهم و منهجهم. تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۴۱۴ق.
*ایازی،سید محمد علی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۴۱۴ق.
*بحرانی، سیدهاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، چاپ محمودبن جعفر موسوی زرندی، تهران ۱۳۳۴ش.
*بحرانی، سیدهاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، چاپ محمودبن جعفر موسوی زرندی، تهران ۱۳۳۴ش.
*بحرانی، سیدهاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، بعثت.
*بحرانی، سیدهاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، بعثت.
کاربر ناشناس