پرش به محتوا

تشبیه و تنزیه (کلامی و عرفانی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Naqavi
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Eahmadian
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''تَشْبیهْ وَ تَنْزیه'''، دو اصطلاح در علم [[کلام امامیه|کلام اسلامی]] در باب شناخت [[اسما و صفات|صفات]] حق تعالی است. بر طبق دیدگاه «تشبیه» تفاوتی اساسی بین اوصاف خدا و اوصاف مخلوقات نیست و آن دسته از صفاتی كه هم بر خدا و هم بر مخلوقات او مانند انسان ‌اطلاق می‌گردند، معنای واحد و مشتركی دارند كه در هر دو یكسانند و در دیدگاه «تنزیه» یا «اثبات بدون تشبیه» تحلیلی از معنای صفات الهی ارائه می‌شود كه از یك سو تنزّه و تعالی خداوند از نقایص و محدودیتهای مخلوقات خود را پاس دارد و از سوی دیگر اوصاف او را شناخت‌پذیر معرفی می‌کند.
'''تَشْبیهْ وَ تَنْزیه'''، دو اصطلاح در علم [[کلام امامیه|کلام اسلامی]] درباره [[اسما و صفات|صفات]] خدا. تشبیه در اصطلاح علم کلام ، همانند کردن خداوند در ذات یا صفات به مخلوقات و اِسناد صفات مخلوق به خالق، تشبیه است و اعتقاد به منزه بودن خداوند از مخلوقات و سلب صفات مخلوقات از خالق، تنزیه است. بر طبق دیدگاه «تشبیه» تفاوتی اساسی بین اوصاف خدا و اوصاف مخلوقات نیست و آن دسته از صفاتی كه هم بر خدا و هم بر مخلوقات او مانند انسان ‌اطلاق می‌گردند، معنای واحد و مشتركی دارند كه در هر دو یكسانند و در دیدگاه «تنزیه» یا «اثبات بدون تشبیه» تحلیلی از معنای صفات الهی ارائه می‌شود كه از یك سو تنزّه و تعالی خداوند از نقایص و محدودیتهای مخلوقات خود را پاس دارد و از سوی دیگر اوصاف او را شناخت‌پذیر معرفی می‌کند.


در مقابل این دو دیدگاه، نظر تعطیل صفات قرار دارد که معتقد است عقل انسان راهی به شناخت اوصاف الهی ندارد.
در مقابل این دو دیدگاه، نظر تعطیل صفات قرار دارد که معتقد است عقل انسان راهی به شناخت اوصاف الهی ندارد.
خط ۷۴: خط ۷۴:
* اشعری، مقالات الاسلامیین، به کوشش هلموت ری‌تر، ویسبادن، ۱۹۸۰م
* اشعری، مقالات الاسلامیین، به کوشش هلموت ری‌تر، ویسبادن، ۱۹۸۰م
* اشمیتکه، زابینه، اندیشه‌های کلامی علامۀ حلی، ترجمۀ احمد نمایی، مشهد، ۱۳۷۸ش
* اشمیتکه، زابینه، اندیشه‌های کلامی علامۀ حلی، ترجمۀ احمد نمایی، مشهد، ۱۳۷۸ش
* آملی، «نقدالنقود»، همراه جامع الاسرار (نک: هم، آملی)  
* آملی، «نقدالنقود»، همراه جامع الاسرار (نک: هم، آملی)
* بابا رکن الدین شیرازی، مسعود، نصوص الخصوص، به کوشش رجبعلی مظلومی، تهران، ۱۳۵۹ش
* بابا رکن الدین شیرازی، مسعود، نصوص الخصوص، به کوشش رجبعلی مظلومی، تهران، ۱۳۵۹ش
* جامی، نقدالنصوص، به کوشش ویلیام چیتیک، تهران، ۱۳۵۶ش
* جامی، نقدالنصوص، به کوشش ویلیام چیتیک، تهران، ۱۳۵۶ش
کاربر ناشناس