کاربر ناشناس
اعاده معدوم: تفاوت میان نسخه‌ها
←معتزله
imported>Esmati |
imported>Esmati (←معتزله) |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
بر پاية مبانى معتزله - با آراء متفاوتى كه دارند - هر موجودي اگر از 3 ويژگى برخوردار باشد، بازگرداندن آن پس از عدم امكان‌پذير است: نخست اينكه باقى باشد، زيرا آنچه صفت بقاء بر آن صدق نكند، وجودش ذاتاً به زمانى واحد اختصاص دارد، مانند اعراضى چون صوت و حركت؛ دوم اينكه از افعال خداوند باشد، چون افعال بندگان در حدوث خود مقيد به زمانند و اعادة آنها به معنى تأخير ايجاد آنها از زمان خاصشان است، حال آنكه قدرت بر فعل، محدود به وقت و جنس و محل واحد است؛ سوم اينكه ايجاد آن به نحو ابتداء و بدون واسطه باشد، يعنى اعادة اموري كه وجود آنها ناشى از مخلوقات ديگر است - و اصطلاحاً «[[تولید|متولد]]» ناميده مى‌شوند - ممكن نيست.<ref>قاضى عبدالجبار، المجموع، 2/305- 307، المغنى، 11/459-464، نيز 9/119-123؛ قس: سيد مرتضى، 151</ref>. معتزله جوهر و پاره‌اي از اعراض را داراي اين 3 ويژگى مى‌دانند و به اين دليل اعادة جوهر اجسام و برخى اعراض آنها را ممكن مى‌شمارند.<ref>قاضى عبدالجبار، المجموع، 2/305، 308، المغنى، 11/451</ref> | بر پاية مبانى معتزله - با آراء متفاوتى كه دارند - هر موجودي اگر از 3 ويژگى برخوردار باشد، بازگرداندن آن پس از عدم امكان‌پذير است: نخست اينكه باقى باشد، زيرا آنچه صفت بقاء بر آن صدق نكند، وجودش ذاتاً به زمانى واحد اختصاص دارد، مانند اعراضى چون صوت و حركت؛ دوم اينكه از افعال خداوند باشد، چون افعال بندگان در حدوث خود مقيد به زمانند و اعادة آنها به معنى تأخير ايجاد آنها از زمان خاصشان است، حال آنكه قدرت بر فعل، محدود به وقت و جنس و محل واحد است؛ سوم اينكه ايجاد آن به نحو ابتداء و بدون واسطه باشد، يعنى اعادة اموري كه وجود آنها ناشى از مخلوقات ديگر است - و اصطلاحاً «[[تولید|متولد]]» ناميده مى‌شوند - ممكن نيست.<ref>قاضى عبدالجبار، المجموع، 2/305- 307، المغنى، 11/459-464، نيز 9/119-123؛ قس: سيد مرتضى، 151</ref>. معتزله جوهر و پاره‌اي از اعراض را داراي اين 3 ويژگى مى‌دانند و به اين دليل اعادة جوهر اجسام و برخى اعراض آنها را ممكن مى‌شمارند.<ref>قاضى عبدالجبار، المجموع، 2/305، 308، المغنى، 11/451</ref> | ||
البته كراميه و ابوالحسين بصري و زمخشري و محمود خوارزمي از معتزله، اعاده را ممتنع دانسته‌اند.(كاشي، 61؛ | البته كراميه و ابوالحسين بصري و زمخشري و محمود خوارزمي از معتزله، اعاده را ممتنع دانسته‌اند.<ref>(كاشي، 61؛ فخررازی، محصل،390</ref> | ||
=== متکلمان امامیه === | === متکلمان امامیه === | ||