۱۷٬۱۹۲
ویرایش
(ویکی سازی) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) (←نمونه) |
||
خط ۷: | خط ۷: | ||
به مسائلی که در [[فقه|فقه اسلامی]] حکم شرعی درباره آنان وجود نداشته است، مسائل مستحدثه میگویند.<ref>م.ن، «کلید حل مسائل مستحدثه»، ص۱۲.</ref> همچنین به مسائلی که در گذشته [[حکم شرعی]] درباره آنان وجود داشته است؛ اما با تغییر شرایط جامعه، حکم شرعی جدیدی انتظار میرود، مسائل مستحدثه میگویند.<ref>باقرزاده مشکی باف، «عناصر تعیین کننده در حل مسائل مستحدثه»، ص۵۰.</ref> فقیهان برای یافتن حکم شرعی این قبیل مسائل، یک سلسله قوانین و اصول کلی در منابع فقه اسلامی (یعنی [[قرآن]]، [[حدیث|روایات]] و [[عقل]]) را به کار میبرند که برای هر عصر و زمانی پاسخگو هستند.<ref>م.ن، «کلید حل مسائل مستحدثه»، ص۱۲.</ref> [[مرتضی مطهری|مطهری]]، [[فلسفه اسلامی|فیلسوف]] و [[مجتهد|فقیه]] اسلام پژوه، مسائل مستحدثه را مختص به فقه ندانسته و آن را در [[فلسفه اسلامی]] نیز جاری و ستون فقراتش میداند <ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۵، ص۲۱.</ref> و بر این باور است که فقیه و مجتهد کارش استنباط و استخراج احکام است و اطلاع و احاطه او بر موضوعات و به اصطلاح طرز جهان بینی او در فتوایش تأثیر زیادی دارد و فقیهی که از نظامات و جریان طبیعی بیخبر باشد، به تکامل و پیشرفت زندگی ایمان نداشته باشد نمیتواند دستورهای عالی و مترقی دین حنیف را (که برای همین نظامات آمده و ضامن هدایت این جریانها و تحولات و پیشرفت هاست) کاملاً به طور صحیح استنباط کند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۲۰، ص۱۸۲.</ref> | به مسائلی که در [[فقه|فقه اسلامی]] حکم شرعی درباره آنان وجود نداشته است، مسائل مستحدثه میگویند.<ref>م.ن، «کلید حل مسائل مستحدثه»، ص۱۲.</ref> همچنین به مسائلی که در گذشته [[حکم شرعی]] درباره آنان وجود داشته است؛ اما با تغییر شرایط جامعه، حکم شرعی جدیدی انتظار میرود، مسائل مستحدثه میگویند.<ref>باقرزاده مشکی باف، «عناصر تعیین کننده در حل مسائل مستحدثه»، ص۵۰.</ref> فقیهان برای یافتن حکم شرعی این قبیل مسائل، یک سلسله قوانین و اصول کلی در منابع فقه اسلامی (یعنی [[قرآن]]، [[حدیث|روایات]] و [[عقل]]) را به کار میبرند که برای هر عصر و زمانی پاسخگو هستند.<ref>م.ن، «کلید حل مسائل مستحدثه»، ص۱۲.</ref> [[مرتضی مطهری|مطهری]]، [[فلسفه اسلامی|فیلسوف]] و [[مجتهد|فقیه]] اسلام پژوه، مسائل مستحدثه را مختص به فقه ندانسته و آن را در [[فلسفه اسلامی]] نیز جاری و ستون فقراتش میداند <ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۵، ص۲۱.</ref> و بر این باور است که فقیه و مجتهد کارش استنباط و استخراج احکام است و اطلاع و احاطه او بر موضوعات و به اصطلاح طرز جهان بینی او در فتوایش تأثیر زیادی دارد و فقیهی که از نظامات و جریان طبیعی بیخبر باشد، به تکامل و پیشرفت زندگی ایمان نداشته باشد نمیتواند دستورهای عالی و مترقی دین حنیف را (که برای همین نظامات آمده و ضامن هدایت این جریانها و تحولات و پیشرفت هاست) کاملاً به طور صحیح استنباط کند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۲۰، ص۱۸۲.</ref> | ||
== نمونه == | ==نمونه== | ||
مسائل مستحدثه در امور مختلفی وجود دارد. در بخش پزشکی میتوان به مسائلی چون [[کالبدشکافی]]، [[مرگ مغزی]]، [[پیوند اعضا]]، [[تلقیح مصنوعی|باروری مصنوعی]]، [[تغییر جنسیت]] و [[شبیهسازی انسان|شبیهسازی]] اشاره کرد. در امور عبادی میتوان از حکم [[نماز]] و [[روزه]] در قطب، تزریق داروهای تقویتی به روزهدار و حکم [[رؤیت هلال]] با چشم مسلح یاد کرد. همچنین در اقتصاد مباحثی مانند تورم، [[بانکداری]]، [[بیمه]] و خریدوفروش بلیطهای [[بختآزمایی]] نیز از مسائل مستحدثه هستند.<ref>«نشست علمی فقه و مسائل مستحدثه»، ص۱۷.</ref> | مسائل مستحدثه در امور مختلفی وجود دارد. در بخش پزشکی میتوان به مسائلی چون [[کالبدشکافی]]، [[مرگ مغزی]]، [[پیوند اعضا]]، [[تلقیح مصنوعی|باروری مصنوعی]]، [[تغییر جنسیت]] و [[شبیهسازی انسان|شبیهسازی]] اشاره کرد. در امور عبادی میتوان از حکم [[نماز]] و [[روزه]] در قطب، تزریق داروهای تقویتی به روزهدار و حکم [[رؤیت هلال]] با چشم مسلح یاد کرد. همچنین در اقتصاد مباحثی مانند تورم، [[بانکداری اسلامی|بانکداری]]، [[بیمه]] و خریدوفروش بلیطهای [[بختآزمایی]] نیز از مسائل مستحدثه هستند.<ref>«نشست علمی فقه و مسائل مستحدثه»، ص۱۷.</ref> | ||
==کتابشناسی== | ==کتابشناسی== | ||
آثار متعددی از سوی [[مجتهد|فقها]] و محققان درباره مسائل مستحدثه به نگارش درآمده است از جمله: | آثار متعددی از سوی [[مجتهد|فقها]] و محققان درباره مسائل مستحدثه به نگارش درآمده است از جمله: | ||
* «المسائل المستحدثة» اثری به زبان عربی و قلم [[سیدمحمدصادق روحانی]]، [[قم]]، انتشارات دارالکتاب. در این کتاب مسائلی همچون [[تلقیح مصنوعی]]، [[سرقفلی]]، [[اوراق بهادار]]، سفته، ذبح با ابزار جدید، [[کالبدشکافی]]، [[پیوند اعضا]] و [[حق تألیف]] مورد بررسی فقهی قرار گرفتهاند.<ref>روحانی، المسائل المستحدثة، ۱۴۱۴ق، ص۲۵۱-۲۵۴.</ref> | *«المسائل المستحدثة» اثری به زبان عربی و قلم [[سیدمحمدصادق روحانی]]، [[قم]]، انتشارات دارالکتاب. در این کتاب مسائلی همچون [[تلقیح مصنوعی]]، [[سرقفلی]]، [[اوراق بهادار]]، سفته، ذبح با ابزار جدید، [[کالبدشکافی]]، [[پیوند اعضا]] و [[حق تألیف]] مورد بررسی فقهی قرار گرفتهاند.<ref>روحانی، المسائل المستحدثة، ۱۴۱۴ق، ص۲۵۱-۲۵۴.</ref> | ||
* المبسوط فی فقه المسائل المعاصرة: المسائل الطبیة، نوشته محمد قائنی، قم، [[مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)]]. این کتاب در دو جلد به مسائل پزشکی جدید مانند پیوند اعضا، باروری مصنوعی، شبیهسازی از منظر فقه پرداخته است. این کتاب با عنوان «پژوهشی در مسائل فقه پزشکی» توسط محمد علی قاسمی به فارسی ترجمه و توسط مرکزفقهی ائمه اطهار(ع) منتشر شده است. | *المبسوط فی فقه المسائل المعاصرة: المسائل الطبیة، نوشته محمد قائنی، قم، [[مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)]]. این کتاب در دو جلد به مسائل پزشکی جدید مانند پیوند اعضا، باروری مصنوعی، شبیهسازی از منظر فقه پرداخته است. این کتاب با عنوان «پژوهشی در مسائل فقه پزشکی» توسط محمد علی قاسمی به فارسی ترجمه و توسط مرکزفقهی ائمه اطهار(ع) منتشر شده است. | ||
* الفقه و مسائل الطبیة، به قلم [[محمدآصف محسنی قندهاری]]، مجموعهای از احکام پزشکی و مباحث فقهی پزشکی به زبان عربی است که توسط بوستان کتاب قم در دو جلد چاپ شده است. | *الفقه و مسائل الطبیة، به قلم [[محمدآصف محسنی قندهاری]]، مجموعهای از احکام پزشکی و مباحث فقهی پزشکی به زبان عربی است که توسط بوستان کتاب قم در دو جلد چاپ شده است. | ||
* «مسائل مستحدثه پزشکی» کتابی فارسی که از سوی [[دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم]] گردآوری و توسط بوستان کتاب قم منتشر شده است. این کتاب در دو جلد به مباحثی همچون تلقیح، کالبدشکافی، [[سقط جنین]]، [[پیوند اعضا]] و [[شبیهسازی انسان|شبیهسازی]] پرداخته است. | *«مسائل مستحدثه پزشکی» کتابی فارسی که از سوی [[دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم]] گردآوری و توسط بوستان کتاب قم منتشر شده است. این کتاب در دو جلد به مباحثی همچون تلقیح، کالبدشکافی، [[سقط جنین]]، [[پیوند اعضا]] و [[شبیهسازی انسان|شبیهسازی]] پرداخته است. | ||
== جستارهای وابسته == | ==جستارهای وابسته== | ||
* [[احکام ثانویه]] | *[[احکام ثانویه]] | ||
* [[منطقة الفراغ]] | *[[منطقة الفراغ]] | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* باقرزاده مشکی باف، محمدتقی، «عناصر تعیین کننده در حل مسائل مستحدثه»، مجله کاوشی نو در فقه، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، شماره ۴۳، بهار ۱۳۸۴. | *باقرزاده مشکی باف، محمدتقی، «عناصر تعیین کننده در حل مسائل مستحدثه»، مجله کاوشی نو در فقه، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، شماره ۴۳، بهار ۱۳۸۴. | ||
*روحانی، سیدمحمدصادق، المسائل المستحدثة، قم، دارالکتاب، چاپ چهارم، ۱۴۱۴ق. | *روحانی، سیدمحمدصادق، المسائل المستحدثة، قم، دارالکتاب، چاپ چهارم، ۱۴۱۴ق. | ||
* «نشست علمی فقه و مسائل مستحدثه»، در مجله پژوهه، قم، شماره ۹، آذر و دی ۱۳۸۳. | *«نشست علمی فقه و مسائل مستحدثه»، در مجله پژوهه، قم، شماره ۹، آذر و دی ۱۳۸۳. | ||
* مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، نشر صدرا، ۱۳۸۹ش، بی جا. | *مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، نشر صدرا، ۱۳۸۹ش، بی جا. | ||
* م، ن، «کلید حل مسائل مستحدثه»، در مجله درسهایی از مکتب اسلام، قم، مؤسسه تحقیقاتی و تعلیماتی امام صادق (ع)، شماره ۲، تیر ۱۳۶۶. | *م، ن، «کلید حل مسائل مستحدثه»، در مجله درسهایی از مکتب اسلام، قم، مؤسسه تحقیقاتی و تعلیماتی امام صادق (ع)، شماره ۲، تیر ۱۳۶۶. | ||
{{مسائل مستحدثه فقه}} | {{مسائل مستحدثه فقه}} | ||
<onlyinclude>{{درجهبندی | <onlyinclude>{{درجهبندی |
ویرایش