Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۴۵۴
ویرایش
نماز جمعه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←اهمیت و جایگاه نماز جمعه
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←منابع) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
نماز جمعه یکی از مهم‌ترین واجبات عبادی در [[اسلام|دین اسلام]] است<ref>ورعی، «نهضت احیای نماز جمعه»، ص۵.</ref> که در ظهر روز جمعه و به صورت [[نماز جماعت|جماعت]] برگزار می‌شود. نماز جمعه در کنار اجتماع روزانه برای نمازها، اجتماع سالانه نماز [[عید قربان]] و [[عید فطر|فطر]] و اجتماع [[حج]] که در کنار [[کعبه|خانه خدا]] یکی از چهار اجتماع اسلامی است.<ref>ورعی، «نهضت احیای نماز جمعه»، ص۵.</ref> | نماز جمعه یکی از مهم‌ترین واجبات عبادی در [[اسلام|دین اسلام]] است<ref>ورعی، «نهضت احیای نماز جمعه»، ص۵.</ref> که در ظهر روز جمعه و به صورت [[نماز جماعت|جماعت]] برگزار می‌شود. نماز جمعه در کنار اجتماع روزانه برای نمازها، اجتماع سالانه نماز [[عید قربان]] و [[عید فطر|فطر]] و اجتماع [[حج]] که در کنار [[کعبه|خانه خدا]] یکی از چهار اجتماع اسلامی است.<ref>ورعی، «نهضت احیای نماز جمعه»، ص۵.</ref> | ||
نماز جمعه یکی از جلوه‌های مردمی بودن حکومت اسلامی دانسته شده است<ref>هاشمی رفسنجانی، «ابعاد فقهی، سیاسی و اجتماعی نماز جمعه»، ۵۴.</ref> و با عنوان «نماز عبادی-سیاسی» از آن یاد می‌شود.<ref>هاشمی رفسنجانی، «ابعاد فقهی، سیاسی و اجتماعی نماز جمعه»، ۵۵.</ref> از نماز جمعه با عنوان نماز روشنگری و آگاه‌سازی آحاد جامعه، و تأمین کننده آگاهی همراه با ایمان<ref>[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=4127 خامنه‌ای، بیانات در نهمین گردهمایی ائمه جمعه.]</ref> و رسانه‌ای گسترده و پرنفوذ<ref>[https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=18867 خامنه‌ای، بیانات در جمع ائمه جمعه.]</ref> یاد شده است. | نماز جمعه یکی از جلوه‌های مردمی بودن حکومت اسلامی دانسته شده است<ref>هاشمی رفسنجانی، «ابعاد فقهی، سیاسی و اجتماعی نماز جمعه»، ۵۴.</ref> و با عنوان «نماز عبادی-سیاسی» از آن یاد می‌شود.<ref>هاشمی رفسنجانی، «ابعاد فقهی، سیاسی و اجتماعی نماز جمعه»، ۵۵.</ref> از نماز جمعه با عنوان نماز روشنگری و آگاه‌سازی آحاد جامعه، و تأمین کننده آگاهی همراه با ایمان<ref>[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=4127 خامنه‌ای، بیانات در نهمین گردهمایی ائمه جمعه.]</ref> و رسانه‌ای گسترده و پرنفوذ<ref>[https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=18867 خامنه‌ای، بیانات در جمع ائمه جمعه.]</ref> یاد شده است. جنبه‌های سیاسی نماز جمعه آن‌چنان قوی است که در دوران امویان و عباسیان اندک‌اندک جنبه‌های عبادی نماز جمعه تضعیف و نماز جمعه به یک نماد سیاسی و شعار دستگا خلافت تبدیل شده بود.<ref>رودگر، «از نماز تا نماد»، ص۴.</ref> | ||
===اهمیت نماز جمعه در قر آن و احادیث=== | ===اهمیت نماز جمعه در قر آن و احادیث=== | ||
در قرآن سوره‌ای با نام [[سوره جمعه]] و با محوریت نماز جمعه نازل شده و مؤمنان با صراحت به ترک کارهای روزمره و حضور در این نماز دعوت شده‌اند. و گفته شده که حدود ۲۰۰ حدیث درباره نماز جمعه از پیامبر و امامان رسیده است.<ref>زروندی رحمانی، «جایگاه و نقش ولایت فقیه در برپایی نماز جمعه»، ص۵۵.</ref> در احادیث نیز شرکت در نماز جمعه باعث [[آمرزش گناه|آمرزش گناهان]] گذشته،<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، بیروت، ج۸۶، ص۱۹۷.</ref> کاهش سختی‌های [[قیامت]]،<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۲۷.</ref> و پاداش‌های فراوان برای هر گام در مسیر نماز جمعه<ref>نوری، مستدرک الوسائل، قم، ج۲، ص۵۰۴.</ref> دانسته شده است و نیز گفته شده که خداوند آتش را بر بدن او حرام می‌کند<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۴۷.</ref> و سبک‌شمردن آن باعث پریشانی و بی‌برکتی است.<ref>حرعاملی، وسائل الشیعه، قم، ج۵، ص۷.</ref> هم‌چنین نقل شده که [[امام علی علیه‌السلام|علی بن ابی‌طالب(ع)]] برخی زندانیان را به واسطه شرکت در نماز جمعه، آزاد می‌کرد.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، قم، ج۶، ص۲۷.</ref> [[محمدمحسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]] محدث و فقیه قرن یازدهم نماز جمعه را بافضیلت‌ترین واجب در اسلام دانسته است.<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۱.</ref> و در حدیث دیگری نماز جمعه، حج مستمندان معرفی شده است<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۳، ص۲۳۷.</ref> | در قرآن سوره‌ای با نام [[سوره جمعه]] و با محوریت نماز جمعه نازل شده و مؤمنان با صراحت به ترک کارهای روزمره و حضور در این نماز دعوت شده‌اند. و گفته شده که حدود ۲۰۰ حدیث درباره نماز جمعه از پیامبر و امامان رسیده است.<ref>زروندی رحمانی، «جایگاه و نقش ولایت فقیه در برپایی نماز جمعه»، ص۵۵.</ref> در احادیث نیز شرکت در نماز جمعه باعث [[آمرزش گناه|آمرزش گناهان]] گذشته،<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، بیروت، ج۸۶، ص۱۹۷.</ref> کاهش سختی‌های [[قیامت]]،<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۲۷.</ref> و پاداش‌های فراوان برای هر گام در مسیر نماز جمعه<ref>نوری، مستدرک الوسائل، قم، ج۲، ص۵۰۴.</ref> دانسته شده است و نیز گفته شده که خداوند آتش را بر بدن او حرام می‌کند<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۴۷.</ref> و سبک‌شمردن آن باعث پریشانی و بی‌برکتی است.<ref>حرعاملی، وسائل الشیعه، قم، ج۵، ص۷.</ref> هم‌چنین نقل شده که [[امام علی علیه‌السلام|علی بن ابی‌طالب(ع)]] برخی زندانیان را به واسطه شرکت در نماز جمعه، آزاد می‌کرد.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، قم، ج۶، ص۲۷.</ref> [[محمدمحسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]] محدث و فقیه قرن یازدهم نماز جمعه را بافضیلت‌ترین واجب در اسلام دانسته است.<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۱.</ref> و در حدیث دیگری نماز جمعه، حج مستمندان معرفی شده است<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۳، ص۲۳۷.</ref> | ||
=== برگزاری نماز جمعه در مناطق مختلف اسلامی === | ===برگزاری نماز جمعه در مناطق مختلف اسلامی=== | ||
نماز جمعه از زمان رسول خدا در مدینه همواره برپا می‌شد و پس از آن هم در دوران خلفای گوناگون در مرکز خلافت و شهرهای دیگر برگزار می‌شده است.<ref>ورعی، «نهضت احیای نماز جمعه»، ص۵.</ref> گاه عواملی مانند رشد و توسعه شهرها وجود فِرَق و مذاهب گوناگون در یک شهر و ملاحظات سیاسی و امنیتی حکمرانان موجب می‌شد که در یک شهر چندین نماز جمعه برگزار شود.<ref>ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک والامم، ۱۴۱۲ق، ج۱۳، ص۵-۶؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، لایپزیگ، ذیل کمله «جمعه»؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۵ق، ج۵، جزء۱۰، ص۱۰۵؛ ج۶، جزء۱۱، ص۳۳۲.</ref> به گزارش [[ابن بطوطه]] در [[قرن هفتم]] در یازده [[مسجد]] [[بغداد]] نماز جمعه برپا می‌شد.<ref>ابن بطوطه، رحلة ابن بطوطه، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref> در [[حکومت ممالیک|دوره ممالیک]] به سبب فزونی جمعیت، نماز جمعه در مساجد محلی و مدارس نیز برگزار می‌شد.<ref>قلقشندی، صبح الاعشی فی صناعة الانشا، قاهره، ج۳، ص۳۶۲.</ref> ادعا شده است که بزرگ‌ترین نماز جمعه مسلمانان نماز جمعه‌ای است که در [[مکه]] و قبل از حرکت حاجیان به سرزمین [[عرفات]] برگزار می‌شود و حاجیان سراسر جهان در آن حضور دارند.<ref>ابراهیمی، «مطالعه تطبیقی سیاست‌ها و اهداف برگزاری نماز جمعه ...»، ص۱۳۶.</ref> | نماز جمعه از زمان رسول خدا در مدینه همواره برپا می‌شد و پس از آن هم در دوران خلفای گوناگون در مرکز خلافت و شهرهای دیگر برگزار می‌شده است.<ref>ورعی، «نهضت احیای نماز جمعه»، ص۵.</ref> گاه عواملی مانند رشد و توسعه شهرها وجود فِرَق و مذاهب گوناگون در یک شهر و ملاحظات سیاسی و امنیتی حکمرانان موجب می‌شد که در یک شهر چندین نماز جمعه برگزار شود.<ref>ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک والامم، ۱۴۱۲ق، ج۱۳، ص۵-۶؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، لایپزیگ، ذیل کمله «جمعه»؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۵ق، ج۵، جزء۱۰، ص۱۰۵؛ ج۶، جزء۱۱، ص۳۳۲.</ref> به گزارش [[ابن بطوطه]] در [[قرن هفتم]] در یازده [[مسجد]] [[بغداد]] نماز جمعه برپا می‌شد.<ref>ابن بطوطه، رحلة ابن بطوطه، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref> در [[حکومت ممالیک|دوره ممالیک]] به سبب فزونی جمعیت، نماز جمعه در مساجد محلی و مدارس نیز برگزار می‌شد.<ref>قلقشندی، صبح الاعشی فی صناعة الانشا، قاهره، ج۳، ص۳۶۲.</ref> ادعا شده است که بزرگ‌ترین نماز جمعه مسلمانان نماز جمعه‌ای است که در [[مکه]] و قبل از حرکت حاجیان به سرزمین [[عرفات]] برگزار می‌شود و حاجیان سراسر جهان در آن حضور دارند.<ref>ابراهیمی، «مطالعه تطبیقی سیاست‌ها و اهداف برگزاری نماز جمعه ...»، ص۱۳۶.</ref> | ||