Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۴۵۴
ویرایش
نماز جمعه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←اهمیت نماز جمعه در قر آن و احادیث
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←منابع) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
===اهمیت نماز جمعه در قر آن و احادیث=== | ===اهمیت نماز جمعه در قر آن و احادیث=== | ||
در قرآن سوره‌ای با نام [[سوره جمعه]] و با محوریت نماز جمعه نازل شده و مؤمنان با صراحت به ترک کارهای روزمره و حضور در این نماز دعوت شده‌اند. در احادیث نیز شرکت در نماز جمعه باعث [[آمرزش گناه|آمرزش گناهان]] گذشته،<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، بیروت، ج۸۶، ص۱۹۷.</ref> کاهش سختی‌های [[قیامت]]،<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۲۷.</ref> و پاداش‌های فراوان برای هر گام در مسیر نماز جمعه<ref>نوری، مستدرک الوسائل، قم، ج۲، ص۵۰۴.</ref> دانسته شده است و نیز گفته شده که خداوند آتش را بر بدن او حرام می‌کند<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۴۷.</ref> و سبک‌شمردن آن باعث پریشانی و بی‌برکتی است.<ref>حرعاملی، وسائل الشیعه، قم، ج۵، ص۷.</ref> هم‌چنین نقل شده که [[امام علی علیه‌السلام|علی بن ابی‌طالب(ع)]] برخی زندانیان را به واسطه شرکت در نماز جمعه، آزاد می‌کرد.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، قم، ج۶، ص۲۷.</ref> [[محمدمحسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]] محدث و فقیه قرن یازدهم نماز جمعه را بافضیلت‌ترین واجب در اسلام دانسته است.<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۱.</ref> و در حدیث دیگری نماز جمعه، حج مستمندان معرفی شده است<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۳، ص۲۳۷.</ref> | در قرآن سوره‌ای با نام [[سوره جمعه]] و با محوریت نماز جمعه نازل شده و مؤمنان با صراحت به ترک کارهای روزمره و حضور در این نماز دعوت شده‌اند. و گفته شده که حدود ۲۰۰ حدیث درباره نماز جمعه از پیامبر و امامان رسیده است.<ref>زروندی رحمانی، «جایگاه و نقش ولایت فقیه در برپایی نماز جمعه»، ص۵۵.</ref> در احادیث نیز شرکت در نماز جمعه باعث [[آمرزش گناه|آمرزش گناهان]] گذشته،<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، بیروت، ج۸۶، ص۱۹۷.</ref> کاهش سختی‌های [[قیامت]]،<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۲۷.</ref> و پاداش‌های فراوان برای هر گام در مسیر نماز جمعه<ref>نوری، مستدرک الوسائل، قم، ج۲، ص۵۰۴.</ref> دانسته شده است و نیز گفته شده که خداوند آتش را بر بدن او حرام می‌کند<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۴۷.</ref> و سبک‌شمردن آن باعث پریشانی و بی‌برکتی است.<ref>حرعاملی، وسائل الشیعه، قم، ج۵، ص۷.</ref> هم‌چنین نقل شده که [[امام علی علیه‌السلام|علی بن ابی‌طالب(ع)]] برخی زندانیان را به واسطه شرکت در نماز جمعه، آزاد می‌کرد.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، قم، ج۶، ص۲۷.</ref> [[محمدمحسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]] محدث و فقیه قرن یازدهم نماز جمعه را بافضیلت‌ترین واجب در اسلام دانسته است.<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۱.</ref> و در حدیث دیگری نماز جمعه، حج مستمندان معرفی شده است<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۳، ص۲۳۷.</ref> | ||
نماز جمعه از زمان رسول خدا در مدینه همواره برپا می‌شد و پس از آن هم در دوران خلفای گوناگون در مرکز خلافت و شهرهای دیگر برگزار می‌شده است.<ref>ورعی، «نهضت احیای نماز جمعه»، ص۵.</ref> گاه عواملی مانند رشد و توسعه شهرها وجود فِرَق و مذاهب گوناگون در یک شهر و ملاحظات سیاسی و امنیتی حکمرانان موجب می‌شد که در یک شهر چندین نماز جمعه برگزار شود.<ref>ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک والامم، ۱۴۱۲ق، ج۱۳، ص۵-۶؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، لایپزیگ، ذیل کمله «جمعه»؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۵ق، ج۵، جزء۱۰، ص۱۰۵؛ ج۶، جزء۱۱، ص۳۳۲.</ref> به گزارش [[ابن بطوطه]] در [[قرن هفتم]] در یازده [[مسجد]] [[بغداد]] نماز جمعه برپا می‌شد.<ref>ابن بطوطه، رحلة ابن بطوطه، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref> در [[حکومت ممالیک|دوره ممالیک]] به سبب فزونی جمعیت، نماز جمعه در مساجد محلی و مدارس نیز برگزار می‌شد.<ref>قلقشندی، صبح الاعشی فی صناعة الانشا، قاهره، ج۳، ص۳۶۲.</ref> | نماز جمعه از زمان رسول خدا در مدینه همواره برپا می‌شد و پس از آن هم در دوران خلفای گوناگون در مرکز خلافت و شهرهای دیگر برگزار می‌شده است.<ref>ورعی، «نهضت احیای نماز جمعه»، ص۵.</ref> گاه عواملی مانند رشد و توسعه شهرها وجود فِرَق و مذاهب گوناگون در یک شهر و ملاحظات سیاسی و امنیتی حکمرانان موجب می‌شد که در یک شهر چندین نماز جمعه برگزار شود.<ref>ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک والامم، ۱۴۱۲ق، ج۱۳، ص۵-۶؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، لایپزیگ، ذیل کمله «جمعه»؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۵ق، ج۵، جزء۱۰، ص۱۰۵؛ ج۶، جزء۱۱، ص۳۳۲.</ref> به گزارش [[ابن بطوطه]] در [[قرن هفتم]] در یازده [[مسجد]] [[بغداد]] نماز جمعه برپا می‌شد.<ref>ابن بطوطه، رحلة ابن بطوطه، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref> در [[حکومت ممالیک|دوره ممالیک]] به سبب فزونی جمعیت، نماز جمعه در مساجد محلی و مدارس نیز برگزار می‌شد.<ref>قلقشندی، صبح الاعشی فی صناعة الانشا، قاهره، ج۳، ص۳۶۲.</ref> | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
در منابع فقهی مذاهب اسلامی فصلی از مبحث [[نماز]] (کتاب الصلوة) به موضوع نماز جمعه اختصاص دارد.<ref>مالک بن انس، المُوَطّأ، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۱۰۱-۱۱۲؛ شافعی، الامّ، بیروت، ج۱، ص۱۸۸-۲۰۹؛ کلینی، کافی، ۱۴۰۱ق، ج۳، ص۴۱۸-۴۲۸؛ شیخ صدوق، المقنع، ۱۴۱۵ق، ص۱۴۴- ۱۴۸؛ عسقلانی، فتح الباری، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۴۵۰-۵۴۴.</ref> نیز نگارش آثار فقهی و رساله‌های مستقل درباره نماز جمعه، به سبب جایگاه مهم این عبادت، از قرون اولیه متداول بوده است.<ref>برخی از این آثار عبارت‌اند از: | در منابع فقهی مذاهب اسلامی فصلی از مبحث [[نماز]] (کتاب الصلوة) به موضوع نماز جمعه اختصاص دارد.<ref>مالک بن انس، المُوَطّأ، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۱۰۱-۱۱۲؛ شافعی، الامّ، بیروت، ج۱، ص۱۸۸-۲۰۹؛ کلینی، کافی، ۱۴۰۱ق، ج۳، ص۴۱۸-۴۲۸؛ شیخ صدوق، المقنع، ۱۴۱۵ق، ص۱۴۴- ۱۴۸؛ عسقلانی، فتح الباری، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۴۵۰-۵۴۴.</ref> نیز نگارش آثار فقهی و رساله‌های مستقل درباره نماز جمعه، به سبب جایگاه مهم این عبادت، از قرون اولیه متداول بوده است.<ref>برخی از این آثار عبارت‌اند از: | ||
* کتاب الجمعة نوشته محمد بن ادریس شافعی (متوفی ۲۰۴)؛ | *کتاب الجمعة نوشته محمد بن ادریس شافعی (متوفی ۲۰۴)؛ | ||
* کتاب الجمعة و العیدین، تألیف احمد بن موسی اشعری (متوفی ۳۰۰)؛ | *کتاب الجمعة و العیدین، تألیف احمد بن موسی اشعری (متوفی ۳۰۰)؛ | ||
* کتاب الجمعة از عبدالرحمان نَسائی (متوفی ۳۰۳)؛ | *کتاب الجمعة از عبدالرحمان نَسائی (متوفی ۳۰۳)؛ | ||
* کتاب صلاة الجمعة نوشته محمد بن احمد جُعفی معروف به صابونی (متوفی بعد از ۳۳۹)؛ | *کتاب صلاة الجمعة نوشته محمد بن احمد جُعفی معروف به صابونی (متوفی بعد از ۳۳۹)؛ | ||
* کتاب صلاة یوم الجمعة نوشته محمد بن مسعود عیاشی (متوفی بعد از ۳۴۰)؛ | *کتاب صلاة یوم الجمعة نوشته محمد بن مسعود عیاشی (متوفی بعد از ۳۴۰)؛ | ||
* کتاب الجمعة و الجماعة نوشته ابوالقاسم جعفر بن محمد بن قولویه (متوفی ۳۶۹)؛ | *کتاب الجمعة و الجماعة نوشته ابوالقاسم جعفر بن محمد بن قولویه (متوفی ۳۶۹)؛ | ||
* کتاب الجمعة و العیدین تألیف احمد بن ابی زهر؛ | *کتاب الجمعة و العیدین تألیف احمد بن ابی زهر؛ | ||
* کتاب الجمعة و الجماعة نوشته شیخ صدوق (متوفی ۳۸۱)؛ | *کتاب الجمعة و الجماعة نوشته شیخ صدوق (متوفی ۳۸۱)؛ | ||
* کتاب عمل الجمعة نوشته احمد بن عبدالواحد (متوفی ۴۲۳).</ref> در [[صفویان|دوره صفویه]] و در پی رواج اقامه نماز جمعه در [[ایران]] رساله‌نویسی در این باره جدّی‌تر شد.<ref>جعفریان، نماز جمعه: زمینه‌های تاریخی، ۱۳۷۲ش، ص۳۷.</ref> بسیاری از فقهای صاحب‌نام رساله‌هایی درباره نماز جمعه به زبان عربی و فارسی تألیف کردند که برخی از آنها در رد یا دفاع از رساله‌های دیگر بود.<ref>جعفریان، نماز جمعه: زمینه‌های تاریخی، ۱۳۷۲ش، ص۳۷- ۳۸؛ جعفریان، صفویه در عرصه دین، ۱۳۷۹ش، ج۳، ص۲۵۱.</ref> | *کتاب عمل الجمعة نوشته احمد بن عبدالواحد (متوفی ۴۲۳).</ref> در [[صفویان|دوره صفویه]] و در پی رواج اقامه نماز جمعه در [[ایران]] رساله‌نویسی در این باره جدّی‌تر شد.<ref>جعفریان، نماز جمعه: زمینه‌های تاریخی، ۱۳۷۲ش، ص۳۷.</ref> بسیاری از فقهای صاحب‌نام رساله‌هایی درباره نماز جمعه به زبان عربی و فارسی تألیف کردند که برخی از آنها در رد یا دفاع از رساله‌های دیگر بود.<ref>جعفریان، نماز جمعه: زمینه‌های تاریخی، ۱۳۷۲ش، ص۳۷- ۳۸؛ جعفریان، صفویه در عرصه دین، ۱۳۷۹ش، ج۳، ص۲۵۱.</ref> | ||
===ممنوعیت خرید و فروش در هنگام نماز جمعه=== | ===ممنوعیت خرید و فروش در هنگام نماز جمعه=== | ||
| خط ۱۷۹: | خط ۱۷۹: | ||
* زحیلی، وهبه مصطفی، الفقه الاسلامی وادلّته، دمشق، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م. | * زحیلی، وهبه مصطفی، الفقه الاسلامی وادلّته، دمشق، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م. | ||
* زراری، احمد بن محمد، تاریخ آل زراره، اصفهان، بی‌تا. | * زراری، احمد بن محمد، تاریخ آل زراره، اصفهان، بی‌تا. | ||
* سرخسی، محمد بن احمد شمس الائمه، کتاب المبسوط، قاهره، ۱۳۲۴- ۱۳۳۱ق، چاپ افست استانبول، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م. | * سرخسی، محمد بن احمد شمس الائمه، کتاب المبسوط، قاهره، ۱۳۲۴- ۱۳۳۱ق، چاپ افست استانبول، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م. | ||
* سلاّر دیلمی، حمزه بن عبدالعزیز، المراسم العلویة فی الاحکام النبویة، بیروت، چاپ محسن حسینی امینی، ۱۴۱۴ق/۱۹۹۴م | * سلاّر دیلمی، حمزه بن عبدالعزیز، المراسم العلویة فی الاحکام النبویة، بیروت، چاپ محسن حسینی امینی، ۱۴۱۴ق/۱۹۹۴م | ||