متوکل عباسی: تفاوت میان نسخه‌ها
←مرگ
(←مرگ) |
|||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
== مرگ == | == مرگ == | ||
متوکل عباسی در [[سال ۲۴۷ هجری قمری|سال ۲۴۷ق]] پس از چهارده سال و ده ماه خلافت، در سن چهل سالگی به دست فرزندش [[منتصر عباسی|منتصر]] کشته<ref>ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۱۱، ص۳۵۶-۳۵۷.</ref> و در قصر خود در شهر ماحوزه {{یاد|شهری در سه فرسخی سامرا که به دستور متوکل ساخته شد (یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۴۹۲.) و با کشته شدن او رو به خرابی نهاد و ویران گردید.(ذهبی، تاریخ الاسلام، ۱۴۱۳ق، ج۱۸، ص۱۵.)}} دفن شد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۴۹۲.</ref> اگرچه متوکل فرزندش منتصر را خلیفه خود کرده بود، رابطه خوبی با او نداشت و در بسیاری مواقع وی را به تمسخر می‌گرفت و گاهی دشنام می‌داد و به کشتنش تهدید می‌کرد.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۱۱، ص۳۵۶.</ref> در گزارش دیگری که طبری، تاریخ‌نگار قرن چهارم آن را نقل کرده، متوکل تصمیم گرفته بود منتصر و تعدادی از فرماندهان | متوکل عباسی در [[سال ۲۴۷ هجری قمری|سال ۲۴۷ق]] پس از چهارده سال و ده ماه خلافت، در سن چهل سالگی به دست فرزندش [[منتصر عباسی|منتصر]] کشته<ref>ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۱۱، ص۳۵۶-۳۵۷.</ref> و در قصر خود در شهر ماحوزه {{یاد|شهری در سه فرسخی سامرا که به دستور متوکل ساخته شد (یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۴۹۲.) و با کشته شدن او رو به خرابی نهاد و ویران گردید.(ذهبی، تاریخ الاسلام، ۱۴۱۳ق، ج۱۸، ص۱۵.)}} دفن شد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۴۹۲.</ref> اگرچه متوکل فرزندش منتصر را خلیفه خود کرده بود، رابطه خوبی با او نداشت و در بسیاری مواقع وی را به تمسخر می‌گرفت و گاهی دشنام می‌داد و به کشتنش تهدید می‌کرد.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۱۱، ص۳۵۶.</ref> در گزارش دیگری که طبری، تاریخ‌نگار قرن چهارم قمری آن را نقل کرده، متوکل تصمیم گرفته بود منتصر و تعدادی از فرماندهان تُرک را بکشد.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۹، ص۲۲۵.</ref> همچنین ابن‌خلدون، تاریخ‌نگار قرن هشتم معتقد است در جریان توهین متوکل به [[امام علی علیه‌السلام|علی بن ابیطالب]]، که منتصر در برابرش ایستاد و او را از عملش نهی کرد، متوکل وی را از خلافت عزل و به قتل تهدید کرد.<ref>ابن‌خلدون، تاریخ ابن‌خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۳۴۹.</ref> منتصر که از رفتارهای پدرش خشمگین شده بود، با همکاری فرماندهان ترک، متوکل را در حال باده‌گساری و مستی، به قتل رساند.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۹، ص۲۲۵.</ref> | ||
در بعضی‌گزارش‌ها این واقعه در جریان توهین متوکل به [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا]] نقل شده است.<ref>مغنیه، الشیعه و الحاکمون، ۱۴۲۱ق، ص۱۷۱.</ref> [[محمدجواد مغنیه]]، نویسنده [[الشیعة و الحاکمون (کتاب)|کتاب الشیعة و الحاکمون]] نوشته است روزی [[منتصر عباسی|مُنتَصِر]] شنید که پدرش به [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه زهرا(س)]] دشنام می‌دهد و به همین دلیل نزد یکی از فقیهان رفته، حکم این عمل پدرش را پرسید.<ref>مغنیه، الشیعه و الحاکمون، ۱۴۲۱ق، ص۱۷۱.</ref> فقیه، پدرش را [[مهدور الدم|مهدورالدم]] خواند؛ اما با بیان این‌که کسی که پدر خود را بکشد عمرش کوتاه می‌شود، وی را از کشتن پدر بر حذر داشت.<ref>مغنیه، | در بعضی‌گزارش‌ها این واقعه در جریان توهین متوکل به [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا]] نقل شده است.<ref>مغنیه، الشیعه و الحاکمون، ۱۴۲۱ق، ص۱۷۱.</ref> [[محمدجواد مغنیه]]، نویسنده [[الشیعة و الحاکمون (کتاب)|کتاب الشیعة و الحاکمون]] نوشته است روزی [[منتصر عباسی|مُنتَصِر]] شنید که پدرش به [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه زهرا(س)]] دشنام می‌دهد و به همین دلیل نزد یکی از فقیهان رفته، حکم این عمل پدرش را پرسید.<ref>مغنیه، الشیعه و الحاکمون، ۱۴۲۱ق، ص۱۷۱.</ref> فقیه، پدرش را [[مهدور الدم|مهدورالدم]] خواند؛ اما با بیان این‌که کسی که پدر خود را بکشد عمرش کوتاه می‌شود، وی را از کشتن پدر بر حذر داشت.<ref>مغنیه، الشیعة و الحاکمون، ۱۴۲۱ق، ص۱۷۱.</ref> با این حال، منتصر متوکل را به قتل رساند و تنها پس از هفت ماه، خود نیز کشته شد.<ref>مغنیه، الشیعه و الحاکمون، ۱۴۲۱ق، ص۱۷۱.</ref> | ||
با کشته شدن متوکل، ترک‌ها قدرت و نفوذ بیشتری در حکومت پیدا کردند<ref>خضری، تاریخ خلافت عباسی، ۱۳۸۴ش، ص۱۱۲.</ref> و اقتدار و هیبت خلفای بنی‌عباس رو به افول نهاد؛ تا اندازه‌ای که تنها در یک سده پس از متوکل، یازده خلیفه که همه آنها دست‌نشانده ترک‌ها بودند، روی کار آمدند و سپس به قتل رسیدند یا عزل شدند.<ref>خضری، تاریخ خلافت عباسی، ۱۳۸۴ش، ص۱۱۲.</ref> | با کشته شدن متوکل، ترک‌ها قدرت و نفوذ بیشتری در حکومت پیدا کردند<ref>خضری، تاریخ خلافت عباسی، ۱۳۸۴ش، ص۱۱۲.</ref> و اقتدار و هیبت خلفای بنی‌عباس رو به افول نهاد؛ تا اندازه‌ای که تنها در یک سده پس از متوکل، یازده خلیفه که همه آنها دست‌نشانده ترک‌ها بودند، روی کار آمدند و سپس به قتل رسیدند یا عزل شدند.<ref>خضری، تاریخ خلافت عباسی، ۱۳۸۴ش، ص۱۱۲.</ref> | ||