Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۷۶
ویرایش
حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←کتاب‌ها و جوامع حدیثی مهم
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
جوامع حدیثی، در تعریفی، به کتابهای حدیثی‌ای می‌گویند که دربردارنده همه موضوعات دینی چون عقاید، احکام، سیره، تفسیر و مناقب باشند.<ref>غوری، معجم مصطلحات الحدیثیه، ۱۴۲۸ق، ص۲۷۴.</ref> در تعریف دیگر، به کتابهایی گفته می‌شود که شامل همه یا بیشتر مسائل در یک موضوع خاص باشد.<ref>طباطبایی، مسندنویسی در تاریخ حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۴۵.</ref> | جوامع حدیثی، در تعریفی، به کتابهای حدیثی‌ای می‌گویند که دربردارنده همه موضوعات دینی چون عقاید، احکام، سیره، تفسیر و مناقب باشند.<ref>غوری، معجم مصطلحات الحدیثیه، ۱۴۲۸ق، ص۲۷۴.</ref> در تعریف دیگر، به کتابهایی گفته می‌شود که شامل همه یا بیشتر مسائل در یک موضوع خاص باشد.<ref>طباطبایی، مسندنویسی در تاریخ حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۴۵.</ref> | ||
جوامع حدیثی شیعه از قرن سوم به بعد شکل گرفت.{{مدرک | جوامع حدیثی شیعه از قرن سوم به بعد شکل گرفت.{{مدرک}}مهم‌ترین جوامع روایی شیعه امامی، [[الکافی (کتاب)|الکافی]]، [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب‌الاحکام]]، [[الاستبصار فی ما اختلف من الاخبار (کتاب)|اِستبصار]] و [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|مَن لایَحضُر]] هستند که آنها را [[کتب اربعه]] یا اصول اربعه می‌نامند.<ref name=":1">مؤدب، تاریخ حدیث، ۱۳۸۸ش، ص۸۶.</ref> دیگر جوامع حدیثی مشهور شیعه عبارت است از: [[الوافی (کتاب)|الوافی]]، [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]]، [[وسائل الشیعة (کتاب)|وسایل‌الشیعه]]<ref>مؤدب، تاریخ حدیث، ۱۳۸۸ش، ص۱۲۹.</ref>، [[مستدرک الوسائل (کتاب)|مستدرک]]، [[میزان الحکمه (کتاب)|میزان‌الحکمه]]، [[جامع احادیث الشیعه (کتاب)|جامع احادیث الشیعه]]، [[الحیاة (کتاب)|الحیاة]] و آثارالصّادقَین.<ref>مؤدب، تاریخ حدیث، ۱۳۸۸ش، ص۱۴۸-۱۵۲.</ref> | ||
معتبرترین جوامع روایی، نزد اهل‌سنت، به [[صحاح سته]] (صحیح‌های شش‌گانه) معروف‌ا‌ند.{{مدرک}} این کتاب‌ها عبارت‌اند از: [[صحیح البخاری (کتاب)|صحیح بخاری]]، [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مسلم]]، جامع تِرمِذی. سُنَن ابوداوود، سنن نسائی و سنن اِبن‌ماجه.<ref>الغوری، معجم المصطلحات الحدیثیه، ۱۴۲۸ق، ص۴۳۵-۴۳۶</ref> | معتبرترین جوامع روایی، نزد اهل‌سنت، به [[صحاح سته]] (صحیح‌های شش‌گانه) معروف‌ا‌ند.{{مدرک}}این کتاب‌ها عبارت‌اند از: [[صحیح البخاری (کتاب)|صحیح بخاری]]، [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مسلم]]، جامع تِرمِذی. سُنَن ابوداوود، سنن نسائی و سنن اِبن‌ماجه.<ref>الغوری، معجم المصطلحات الحدیثیه، ۱۴۲۸ق، ص۴۳۵-۴۳۶</ref> | ||
==علوم حدیث== | ==علوم حدیث== | ||
از قرن‌های نخستین | می گویند از همان قرن‌های نخستین قمری، علوم مختلفی درباره حدیث به وجود آمده که در آنها، احادیث را جنبه‌هایی مانند متن و سندشان بررسی می‌کنند.<ref>معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۱۸۴-۱۸۵.</ref> برخی از این علوم به شرح زیر است: | ||
* مُصطَلَحُ‌الحدیث: درباره سند و متن حدیث و چگونگی آموختن آن و نیز آداب نقل حدیث بحث می‌کند.<ref>معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۱۸۵.</ref> | |||
* علل‌الحدیث: درباره اشکالات سندی و متنیِ پنهان حدیث است.<ref>معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۱۸۹.</ref> | |||
علل‌الحدیث درباره | * مختلف‌الحدیث: احادیث متعارض و راه‌های رفع تعارضشان را بررسی می‌کند.<ref>معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۱۹۰</ref> | ||
* ناسخ و منسوخ: درباره احادیث متعارضی است که راهی برای حل تعارضشان یافت نشده است. در این صورت، حدیثی را که پیش‌تر صادر شده، منسوخ و حدیث متأخر را ناسخ می‌نامند.<ref>معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۱۹۱.</ref> | |||
* رجال: حالات و اوصاف راویان را به‌منظور تشخیص میزان اعتبارشان بررسی می‌کند تا روشن شود می‌توان احادیثشان را پذیرفت یا خیر.<ref>معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۱۸۵-۱۹۳.</ref> | |||
ناسخ و منسوخ: درباره احادیث متعارضی | |||
رجال: | |||
==برخی اصطلاحات حدیثی== | ==برخی اصطلاحات حدیثی== | ||
*کتابهای مُسنَد: به کتابهایی می‌گویند که در انها احادیث براساس صحابه مرتب شده باشند.در مسندها برخلاف دیگر کتابهای حدیثی که در آنها براساس موضوعات دسته‌بندی می‌شوند، احادیث براساس راویان دسته بندی می‌شوند مثلا هرچه از طریق امام علی، از پیامبر ورایت شده در فصلی جدا قرار داده می‌شود.<ref>طباطبایی، مسندنویسی در تاریخ حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۴۲.</ref> مانند مسند احمد بن حنبل.<ref>طباطبایی، مسندنویسی در تاریخ حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۵۰.</ref> با گذشت زمان، کتابهایی را که روایات یک امام یا یکی از راویان را در بر می‌گرفت مسند خواندند. مانند مسند الامام صادق، مسند الامام رضا، مسندُ اَبی‌حنیفه و مسندالشافعی.<ref>طباطبایی، مسندنویسی در تاریخ حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۶۷.</ref> در این کتاب‌ها غالباً احادیث براساس موضوع دسته بندی شده است.<ref>طباطبایی، مسندنویسی در تاریخ حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۶۸.</ref> | *کتابهای مُسنَد: به کتابهایی می‌گویند که در انها احادیث براساس صحابه مرتب شده باشند.در مسندها برخلاف دیگر کتابهای حدیثی که در آنها براساس موضوعات دسته‌بندی می‌شوند، احادیث براساس راویان دسته بندی می‌شوند مثلا هرچه از طریق امام علی، از پیامبر ورایت شده در فصلی جدا قرار داده می‌شود.<ref>طباطبایی، مسندنویسی در تاریخ حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۴۲.</ref> مانند مسند احمد بن حنبل.<ref>طباطبایی، مسندنویسی در تاریخ حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۵۰.</ref> با گذشت زمان، کتابهایی را که روایات یک امام یا یکی از راویان را در بر می‌گرفت مسند خواندند. مانند مسند الامام صادق، مسند الامام رضا، مسندُ اَبی‌حنیفه و مسندالشافعی.<ref>طباطبایی، مسندنویسی در تاریخ حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۶۷.</ref> در این کتاب‌ها غالباً احادیث براساس موضوع دسته بندی شده است.<ref>طباطبایی، مسندنویسی در تاریخ حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۶۸.</ref> | ||
*تأویل‌الحدیث | *تأویل‌الحدیث | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
{{ستون-شروع|4}} | {{ستون-شروع|4}} | ||