قیلوله: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
M.hasanzadeh (بحث | مشارکتها) (اصلاح متن) |
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''قیلوله''' یا خواب قیلوله نوعی خواب کوتاه مقارن با [[ظهر شرعی|ظهر]] است. در این که خواب قیلوله بعد از وقت [[نماز ظهر]] و یا قبل از آن است، اختلافاتی وجود دارد. تعدادی از [[حدیث|روایات]] بر انجام خواب قیلوله سفارش کرده‌اند. گفته شده [[اهل‌بیت(ع)]] به خواب قیلوله در برنامه روزانه خود اهتمام داشتند. | '''قیلوله''' یا خواب قیلوله نوعی خواب کوتاه مقارن با [[ظهر شرعی|ظهر]] است. در این که خواب قیلوله بعد از وقت [[نماز ظهر]] و یا قبل از آن است، اختلافاتی وجود دارد. تعدادی از [[حدیث|روایات]] بر انجام خواب قیلوله سفارش کرده‌اند. گفته شده [[اهل‌بیت(ع)]] به خواب قیلوله در برنامه روزانه خود اهتمام داشتند. در [[قرآن|قرآن کریم]] نیز به خواب قیلوله اشاره شده است. | ||
برخی از [[محدث|محدثان شیعه]] از جمله [[شیخ حر عاملی]] و [[علامه حلی]]، خواب قیلوله را [[مستحب]] دانسته و روایاتی را در این زمینه گرد آورده‌اند؛ اما بعضی محققان، استحباب این خواب را نپذیرفته و آن را صرفا ارشاد به یک کار عقلائی می‌دانند. | برخی از [[محدث|محدثان شیعه]] از جمله [[شیخ حر عاملی]] و [[علامه حلی]]، خواب قیلوله را [[مستحب]] دانسته و روایاتی را در این زمینه گرد آورده‌اند؛ اما بعضی محققان، استحباب این خواب را نپذیرفته و آن را صرفا ارشاد به یک کار عقلائی می‌دانند. | ||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
خواب قیلوله در متون [[اسلام|اسلامی]] مورد تأکید گفتاری و رفتاری [[اهل‌بیت(ع)|اهل‌بیت]] قرار گرفته است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، بی‌تا، ج۶، ص۵۰۱-۵۰۲.</ref> در روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] آمده که [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] برای حل مشکل فراموش‌کاری یک بادیه‌نشین به او توصیه کرد که به عادت قبلی خود در انجام خواب قیلوله برگردد.<ref> شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ ق، ج۱، ص۵۰۳ و با اندکی اختلاف: حر عاملی، وسائل الشیعه، بی‌تا، ج۶، ص۵۰۱.</ref> در روایت دیگری از امام صادق(ع) چنین آمده که با خواب قیلوله، یکدیگر را بر عبادت شبانه یاری رسانید.<ref> شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ ق، ج۴، ص۱۹۹.</ref> همچنین [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] به [[روزه|روزه‌داران]] سفارش کرده خواب قیلوله انجام دهند.<ref> کلینی، کافی، ۱۴۰۷ ق، ج۴، ص۶۵.</ref> تأکید به خواب قیلوله در منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] نیز وجود دارد. طبق یکی از این روایات، پیامبر اسلام(ص) به خواب قیلوله سفارش کرده؛ چراکه [[شیطان]] خواب قیلوله نمی‌کند.<ref> متقی هندی، کنز العمال، ۱۴۰۱ ق، ج۷، ص۸۰۲. </ref> | خواب قیلوله در متون [[اسلام|اسلامی]] مورد تأکید گفتاری و رفتاری [[اهل‌بیت(ع)|اهل‌بیت]] قرار گرفته است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، بی‌تا، ج۶، ص۵۰۱-۵۰۲.</ref> در روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] آمده که [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] برای حل مشکل فراموش‌کاری یک بادیه‌نشین به او توصیه کرد که به عادت قبلی خود در انجام خواب قیلوله برگردد.<ref> شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ ق، ج۱، ص۵۰۳ و با اندکی اختلاف: حر عاملی، وسائل الشیعه، بی‌تا، ج۶، ص۵۰۱.</ref> در روایت دیگری از امام صادق(ع) چنین آمده که با خواب قیلوله، یکدیگر را بر عبادت شبانه یاری رسانید.<ref> شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ ق، ج۴، ص۱۹۹.</ref> همچنین [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] به [[روزه|روزه‌داران]] سفارش کرده خواب قیلوله انجام دهند.<ref> کلینی، کافی، ۱۴۰۷ ق، ج۴، ص۶۵.</ref> تأکید به خواب قیلوله در منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] نیز وجود دارد. طبق یکی از این روایات، پیامبر اسلام(ص) به خواب قیلوله سفارش کرده؛ چراکه [[شیطان]] خواب قیلوله نمی‌کند.<ref> متقی هندی، کنز العمال، ۱۴۰۱ ق، ج۷، ص۸۰۲. </ref> | ||
در سیره رفتاری [[اهل‌بیت(ع)]] نیز اشاره‌هایی به خواب قیلوله وجود دارد. ابن‌سعد از مورخان قرن سوم (درگذشته [[سال ۲۴۰ هجری قمری|۲۴۰ق]]) و دیگران آورده‌اند که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] بر خواب قیلوله مداومت | در سیره رفتاری [[اهل‌بیت(ع)]] نیز اشاره‌هایی به خواب قیلوله وجود دارد. ابن‌سعد از مورخان قرن سوم (درگذشته [[سال ۲۴۰ هجری قمری|۲۴۰ق]]) و دیگران آورده‌اند که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] بر خواب قیلوله مداومت داشت.<ref> ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۳۳۴؛ حسون، أعلام النساء المؤمنات، ۱۴۲۱ق، ص۲۰۳؛ ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۴۳۸.</ref> مطابق نقل [[احمد بن حنبل|احمد بن حنبل]] و [[بخاری]] از [[انس بن مالک]]، این‌طور آمده که پیامبر(ص) و [[صحابه|اصحاب]] بعد از [[نماز جمعه]] خواب قیلوله انجام می‌دادند.<ref> مبارکفوری، تحفة الاحوذی، ۱۹۹۰م، ج۳، ص۵۲-۵۳.</ref> | ||
در [[قرآن|قرآن کریم]] نیز به خواب قیلوله اشاره شده؛ ولی به خوبی یا بدی آن نپرداخته است. در [[آیه چهارم سوره اعراف]]، به عذاب [[کفر|کفار]] در وقت خواب | در [[قرآن|قرآن کریم]] نیز به خواب قیلوله اشاره شده؛ ولی به خوبی یا بدی آن نپرداخته است. در [[آیه چهارم سوره اعراف]]، به عذاب [[کفر|کفار]] در وقت خواب نیمروزی اشاره دارد<ref> سوره اعراف، آیه۴.</ref> که بر اساس تفاسیر در مورد قوم [[شعیب (پیامبر)|شعیب]] است.<ref> فیض کاشانی، تفسیر صافی، ۱۴۱۵ ق، ج۲، ص۱۸۰.</ref> همچنین در [[آیه ۲۳ سوره فرقان|آیه ۲۴ سوره فرقان]] به استراحت نیمروزی [[اهل بهشت]] اشاره دارد.<ref> سوره فرقان، آیه۲۴.</ref> | ||
==زمان خواب قیلوله== | ==زمان خواب قیلوله== | ||
در اینکه زمان خواب قیلوله قبل از ظهر، مقارن و یا بعد از ظهر باشد، اختلاف است. گفته شده، مشهور زمان خواب قیلوله را قبل از ظهر شرعی می‌داند.<ref> دشتی، «تأملی بر روایات خواب قیلوله»، ص۷۵.</ref> [[علی‌اکبر غفاری|علی‌اکبر غفاری،]] حدیث‌شناس شیعه، در حاشیه [[الکافی (کتاب)|کتاب کافی]] توصیه [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] به قیلوله را به خواب قبل از ظهر تفسیر می‌کند.<ref> غفاری، حاشیه کتاب کلینی، کافی، ۱۴۰۷ ق، ج۴، ص۶۵.</ref> در مقابل، برخی باور دارند علاوه بر اینکه دلیلی برای تفسیر قیلوله به قبل از ظهر وجود ندارد؛ از لغت، فرهنگ عربی و روایات استفاده می‌شود که زمان خواب قیلوله بعد از نماز ظهر و خوردن غذای نیمروزی تا پیش از وقت [[نماز عصر]] است.<ref> دشتی، «تأملی بر روایات خواب قیلوله»، ص۷۵.</ref> | در اینکه زمان خواب قیلوله قبل از ظهر، مقارن و یا بعد از ظهر باشد، اختلاف است. گفته شده، مشهور زمان خواب قیلوله را قبل از ظهر شرعی می‌داند.<ref> دشتی، «تأملی بر روایات خواب قیلوله»، ص۷۵.</ref> [[علی‌اکبر غفاری|علی‌اکبر غفاری،]] حدیث‌شناس شیعه، در حاشیه [[الکافی (کتاب)|کتاب کافی]] توصیه [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] به قیلوله را به خواب قبل از ظهر تفسیر می‌کند.<ref> غفاری، حاشیه کتاب کلینی، کافی، ۱۴۰۷ ق، ج۴، ص۶۵.</ref> در مقابل، برخی باور دارند علاوه بر اینکه دلیلی برای تفسیر قیلوله به قبل از ظهر وجود ندارد؛ از لغت، فرهنگ عربی و روایات استفاده می‌شود که زمان خواب قیلوله بعد از [[نماز ظهر]] و خوردن غذای نیمروزی تا پیش از وقت [[نماز عصر]] است.<ref> دشتی، «تأملی بر روایات خواب قیلوله»، ص۷۵.</ref> | ||
در روایتی، [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]]، زمان خواب قیلوله را بعد از نماز ظهر می‌داند. در این روایت، [[فضل بن شاذان نیشابوری|فضل بن شاذان]] (درگذشت: [[سال ۲۶۰ هجری قمری|۲۶۰ق]]) از امام سؤال می‌کند که چرا خداوند [[نمازهای یومیه|نمازهای پنج‌گانه]] را در این اوقات خاص قرار داده است؟ امام رضا(ع) پاسخ می‌دهد که خداوند دوست دارد اطاعت و [[عبادت]] بر کارهای روزمره از جمله خواب قیلوله مقدم شود.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۳۹۸ش، ج۷۹، ص۳۴۹.</ref> | در روایتی، [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]]، زمان خواب قیلوله را بعد از نماز ظهر می‌داند. در این روایت، [[فضل بن شاذان نیشابوری|فضل بن شاذان]] (درگذشت: [[سال ۲۶۰ هجری قمری|۲۶۰ق]]) از امام سؤال می‌کند که چرا خداوند [[نمازهای یومیه|نمازهای پنج‌گانه]] را در این اوقات خاص قرار داده است؟ امام رضا(ع) پاسخ می‌دهد که خداوند دوست دارد اطاعت و [[عبادت]] بر کارهای روزمره از جمله خواب قیلوله مقدم شود.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۳۹۸ش، ج۷۹، ص۳۴۹.</ref> | ||
==استحباب خواب قیلوله== | ==استحباب خواب قیلوله== | ||
برخی از [[مجتهد|فقها]] | برخی از [[مجتهد|فقها]] معتقدند خواب قیلوله [[مستحب]] است. بدین رو [[شیخ حر عاملی|شیخ حر عاملی]] (درگذشت: [[سال ۱۱۰۴ هجری قمری|۱۱۰۴ق]])، فقیه و محدث امامی، بابی در [[وسائل الشیعة (کتاب)|کتاب وسائل الشیعه]] تحت عنوان «استحباب خواب قیلوله» به آن اختصاص داده است.<ref> حر عاملی، وسائل الشیعه، بی‌تا، ج۶، ص۵۰۱. </ref> همچنین [[علامه حلی]]، [[مجتهد|فقیه]] و [[متکلم|متکلم شیعه]] (درگذشت: [[سال ۷۲۶ هجری قمری|۷۲۶ق]])، در [[منتهی المطلب (کتاب)|کتاب منتهی المطلب]] خواب قیلوله را مستحب می‌داند.<ref> حلی، منتهی المطلب، ۱۴۱۲ ق، ج۱، ص۳۰۶.</ref> در مقابل بعضی از محققان، استحباب خواب قیلوله را نپذیرفته‌اند. آنها مدعی‌اند توصیه [[اهل‌بیت(ع)]] به خواب قیلوله، تنها جنبه ارشادی دارد و برای توانایی جهت انجام عبادت‌های شبانه بوده است.<ref> دشتی، «تأملی بر روایات خواب قیلوله»، ص۷۳.</ref> بعضی معتقدند خواب قیلوله برای مناطقی است که روزهای طولانی و بسیار گرم دارند و فلسفهٔ نیاز به خواب قیلوله به دلیل گرمای بسیار شدید و خستگی جسم است.<ref> دشتی، «تأملی بر روایات خواب قیلوله»، ص۷۳.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||