عجل فرجهم: تفاوت میان نسخه‌ها

«عَجِّلْ فَرَجَهم» (فرَج آنها را نزدی گردان) ذکری است که در برخی از روایات شیعه، پس از [[صلوات]] ذکر شده است<ref>شیخ بهایی، مفتاح‌الفلاح، دارالکتب اسلامی، ص۸۷؛ نوری، مستدرک‌الوسائل، بیروت، ج۵، ص۷۴؛ مجلسی، بحارالأنوار، ۱۳۶۸ش، ج۸۷، ص۲۱۵.</ref> و شیعیان آن را بعد از صلوات به‌کار می‌برند.<ref>«[https://article.tebyan.net/190746/اهميت-فرستادن-صلوات-با-عجل-فرجهم اهمیت فرستان صلوات با عجل فرجهم]»، سایت تبیان.</ref> همراهی این [[دعا]] با صلوات را به‌دلیل نزدیک‌شدن آن به [[استجابت دعا|استجابت]] می‌دانند.<ref>الهی‌نژاد، «بررسی و تحلیل نقش دعا در تعجیل بخشی ظهور»، ص۱۰.</ref>   

معنای واژه فَرَج را دور شدن از اندوه و رفع گرفتاری دانسته‌اند.<ref>دهخدا ذیل واژه فرج.</ref> به‌گفته پژوهشگران، دعا برای فرج نیز گاهی به‌معنای عامِّ فرج یعنی گشایش در کارِ اهل‌بیت(ع) و مؤمنان است{{یاد|طبق دیدگاه برخی صاحب‌نظران، فرج و گشایش در کار اهل بیت(ع) به معنای تبیین احکام دین و اجرای آن‌ها است و این به ضرورت تشکیل [[حکومت اسلامی]] اشاره دارد («[https://www.masjed.ir/fa/newsagency/31934/Qaem معنای وعجل فرجهم چیست؟]»، خبرگزاری مسجد).}} و گاهی در معنای خاصِّ فرج یعنی [[ظهور امام زمان|ظهور امام مهدی]] به‌کار رفته است.<ref>الهی‌نژاد، «بررسی و تحلیل نقش دعا در تعجیل بخشی ظهور»، ص۱۰. یزدی‌نژاد، «چند نکته در معنای حدیث امر به دعای فرج» ص۲۶۳-۲۶۴.</ref> این ذکر در متن برخی دعاها به‌صورت «عَجِّلْ فَرَجَ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ» (فرَج محمد و خاندان محمد را نزدیک گردان)<ref>شیخ بهایی، مفتاح الفلاح، دارالکتب اسلامی، ص۸۷.</ref> یا «عَجِّلْ فَرَجَ أَوْلِیَائِکَ»<ref>کفعمی، البلدالأمین، بی‌تا، ج۱، ص۲۴۴.</ref> آمده است؛ اما در متن‌هایی همچون [[دعای عهد]] عبارت «عجَّل فرَجه» آمده است.<ref>نوری، مستدرک‌الوسائل، بیروت، ج۵، ص۷۴.</ref> همچنین در بعضی از احادیث شیعه بعد از این ذکر، عبارت «وَ أَهْلِکْ عَدُوَّهُمْ» (دشمنانشان را هلاک ساز) و عبارات مشابه آن آمده است.<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۳۶۸ش، ج۸۷، ص۸۲؛ شیخ طوسی، مصباح المجتهد، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۲۶۵؛ کفعمی، بلدالأمین، بی‌تا، ج۱، ص۷۱.</ref>

در روایات شیعه، صلوات با «عَجِّل فرجهم» و یا «عجل فَرَجَ آل محمد» را در مواقعی چون روز [[جمعه (روز)|جمعه]] و در بعد از ظهر [[پنج شنبه (روز)|پنجشنبه]] [[مستحب]] دانسته‌اند<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۳۶۸ش، ج۸۷، ص۲۱۵.</ref> و برای آن، خواصی ذکر کرده‌اند. در روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده که هر کس بعد از [[نماز صبح]] و [[نماز ظهر|ظهر]]، صلوات با «عجل فرجهم» بفرستد پیش از مرگش [[قائم آل محمد|قائم]] را خواهد دید.<ref>نوری، مستدرک‌الوسائل، بیروت، ج۵، ص۹۶.</ref> [[شفاعت|شفاعت‌شدن]] در روز [[قیامت]]،<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۳۶۸ش، ج۸۶، ص۳۵۳.</ref> در امان بودن جان تا جمعه بعد با گفتن سه مرتبه »اللهم اجعل صلواتِك و صلواتِ ملائكتك و رسلك على محمد وآل محمد وعجل فرج آل محمد» پس از نماز ظهر در روز جمعه<ref>مستدرک‌الوسائل، بیروت، ج۶، ص۹۸-۹۷.</ref> و از اصحاب قائم بشمار آمدن بر اساس روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] با گفتن هفت بار «اللهم صل على محمد وآل محمد ، و عجل فرج آل محمد» پس از نماز جمعه <ref>مستدرک‌الوسائل، بیروت، ج۶، ص۹۸.</ref> و دفع خطر جانوران نیز از دیگر خواص این ذکر با پاره‌ای از شرایط و آداب بیان شده است.<ref>طبرسی، مکارم الاخلاق، ۱۳۷۰ش، ص۲۹۱.</ref>