غالیان: تفاوت میان نسخه‌ها

غالیان (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۵۸

۳۰ بایت اضافه‌شده ، ‏۴ دسامبر ۲۰۲۳

←‏کیسانیه

دیداریویکی‌متن

H.ahmadi

Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor

۵٬۶۱۷

ویرایش

@@ خط ۲۳: / خط ۲۳: @@
 {{اصلی|کیسانیه}}
 گروهی از شیعیان هستند که به امامت [[محمد بن حنفیه]] معتقدند<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۲۳.</ref> و بر این باورند که او از سوی امام علی و با نص وی به امامت برگزیده شده است.<ref>اشعری، مقالات الاسلامیین، ص۱۹.</ref> شهرستانی در [[الملل و النحل (شهرستانی)|الملل و النحل]] گفته است پس از محمد بن حنفیه بین پیروانش اختلاف پیش آمد.<ref>شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۳۷.</ref> برخی بر این باور بودند که محمد بن حنفیه وفات نیافته و دوباره برمی‌گردد و در زمین عدل و داد می گستراند.<ref>شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۳۷.</ref> برخی دیگر گفتند که او وفات یافته و امامت از وی به فرزندش [[عبدالله بن محمد حنفیه|ابوهاشم]] انتقال یافته است.<ref>شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۳۷.</ref> به‌گزارش محمدجواد مشکور (درگذشت: [[سال ۱۳۷۴ش|۱۳۷۴ش]])، مورخ و استاد [[دانشگاه تهران]]، در «فرهنگ فِرَق اسلامی»، فرقه کیسانیه پس از محمد بن حنفیه به دوازده گروه انشعاب یافت<ref>مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، ۱۳۷۵ش، ص۳۷۵.</ref> که همگی در اعتقاد به امامت محمد بن حنفیه اشتراک داشته‌اند.<ref>بغدادی، الفرق بین الفرق، ص۲۷.</ref> برخی از فرقه‌های کیسانیه عبارتند از:
-*'''هاشمیه:''' پیروان [[عبدالله بن محمد حنفیه|ابوهاشم عبدااله بن محمد بن حنفیه]].<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۰-۳۱؛ اشعری، مقالات الاسلامیین، ص۲۰.</ref> این گروه بر این باورند که پس از وفات محمد بن حنفیه، فرزندش ابوهاشم به امامت رسید.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۰-۳۱؛ اشعری، مقالات الاسلامیین، ص۲۰.</ref> به‌گزارش نوبختی پس از ابوهاشم گروهی از ین فرقه بر این عقیده بودند که وفات یافته و امامت پس از او به کسانی دیگر رسیده است و گروهی دیگر بر این باور بودند که ابوهاشم همان مهدی قائم است که بر مردم ولایت دارد و روزی بازمی‌گردد و به کارهای مردم رسیدگی می‌کند و جانشینی پس از وی نیست.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۲-۳۴.</ref> پیروان ابوهاشم، به گزارش فرقه‌نویسان خودشان به چند گروه انشعاب یافتند.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۲؛ شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۳۷-۳۸؛ غفار، شبهة الغلو عند الشیعه، ص۷۶.</ref>
+*'''هاشمیه:''' پیروان [[عبدالله بن محمد حنفیه|ابوهاشم عبدااله بن محمد بن حنفیه]].<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۰-۳۱؛ اشعری، مقالات الاسلامیین، ص۲۰.</ref> این گروه بر این باور بودند که پس از وفات محمد بن حنفیه، فرزندش ابوهاشم به امامت رسید.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۰-۳۱؛ اشعری، مقالات الاسلامیین، ص۲۰.</ref> به‌گزارش نوبختی پس از ابوهاشم، گروهی از این فرقه بر این عقیده بودند که وی وفات یافته و امامت پس از او به کسانی دیگر رسیده است و گروهی دیگر بر این باور بودند که ابوهاشم همان مهدی قائم است که بر مردم ولایت دارد و روزی بازمی‌گردد و به کارهای مردم رسیدگی می‌کند و جانشینی پس از وی نیست.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۲-۳۴.</ref> پیروان ابوهاشم، به گزارش فرقه‌نویسان خودشان به چند گروه انشعاب یافتند.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۲؛ شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۳۷-۳۸؛ غفار، شبهة الغلو عند الشیعه، ص۷۶.</ref>
-*'''کربیه:''' پیروان ابن کرب ضریر و یکی از فرقه‌های کیسانیه به شمار می‌روند.<ref>خوارزمی، مفاتیح العلوم، دار المتاب العربی، ص۴۹؛ نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۲۷.</ref> کروبیه بر این باور بودند که محمد بن حنفیه همان مهدی است و این اسم را امام علی برای او گذاشته است. همچنین معتقد بودند که او وفات نکرده است و در غیبت به سر می‌برد و مکان او معلوم نیست. از نظر آنان محمد بن حنفیه روزی ظهور خواهد کرد و مالک زمین خواهد شد و تا رجوع او هیچ امامی نخواهد بود.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۲۷.</ref>
+*'''کربیه:''' پیروان «ابن کَرب ضَریر» و یکی از فرقه‌های کیسانیه به شمار می‌روند.<ref>خوارزمی، مفاتیح العلوم، دار المتاب العربی، ص۴۹؛ نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۲۷.</ref> کروبیه بر این باور بودند که محمد بن حنفیه همان مهدی است و این اسم را امام علی برای او گذاشته است. همچنین معتقد بودند که او وفات نکرده است و در غیبت به سر می‌برد و مکان او معلوم نیست. از نظر آنان محمد بن حنفیه روزی ظهور خواهد کرد و مالک زمین خواهد شد و تا رجوع او هیچ امامی نخواهد بود.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۲۷.</ref>
-*'''حمزیه:''' پیروان «حمزة بن عمارة بربری».<ref>اشعری قمی، المقالات و الفرق، ۱۳۶۱ش، ص۵۶.</ref> حمزه یکی از افراد مهم فرقه کروبیه و اهل مدینه بود که پس از چندی از این فرقه جدا شد و ادعا کرد که محمد بن حنفیه، خدا و ابن کرب، پیامبر او و خودش، امامی از طرف اوست.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۲۷؛ اشعری قمی، المقالات و الفرق، ۱۳۶۱ش، ص۳۲-۳۳.</ref> همچنین گفته‌اند که او اباحی مسلک بود و می‌گفت هر کس امام خود را شناخت، در انجام هر کاری آزاد است.<ref>اشعری قمی، المقالات و الفرق، ۱۳۶۱ش، ص۳۲-۳۳.</ref> به‌گفته فرقه‌نویسان وقتی عقاید حمزه را به [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] خبر دادند، او را [[لعن|لعنت]] فرستاد و عقاید او را تکذیب کرد و از یاران خود خواست تا از او بیزاری بجویند.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۲۸؛ اشعری قمی، المقالات و الفرق، ۱۳۶۱ش، ص۳۳.</ref>
+*'''حمزیه:''' پیروان «حمزة بن عُمارة بَربَری».<ref>اشعری قمی، المقالات و الفرق، ۱۳۶۱ش، ص۵۶.</ref> حمزه یکی از افراد مهم فرقه کروبیه و اهل مدینه بود که پس از چندی از این فرقه جدا شد و ادعا کرد که محمد بن حنفیه، خدا و ابن کرب، پیامبر او و خودش، امامی از طرف اوست.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۲۷؛ اشعری قمی، المقالات و الفرق، ۱۳۶۱ش، ص۳۲-۳۳.</ref> همچنین گفته‌اند که او اباحی مسلک بود و می‌گفت هر کس امام خود را شناخت، در انجام هر کاری آزاد است.<ref>اشعری قمی، المقالات و الفرق، ۱۳۶۱ش، ص۳۲-۳۳.</ref> به‌گفته فرقه‌نویسان وقتی عقاید حمزه را به [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] خبر دادند، او را [[لعن|لعنت]] فرستاد و عقاید او را تکذیب کرد و از یاران خود خواست تا از او بیزاری بجویند.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۲۸؛ اشعری قمی، المقالات و الفرق، ۱۳۶۱ش، ص۳۳.</ref>
 *'''بیانیه:''' پیروان [[بیان بن سمعان تمیمی نهدی]].<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۴؛ بغدادی، الفرق بین الفرق، ص۲۸؛ مقریزی، المواعظ و الاعتبار، ج۴، ص۱۸۲.</ref> [[بیانیه]] بر این باور بودند که روح الهی در انبیاء و سپس در امام علی و پس از وی در محمد بن حنفیه و پس از محمد بن حنفیه در فرزندش ابوهاشم و سپس در بیان بن سمعان حلول کرده است.<ref>مقریزی، المواعظ و الاعتبار، ج۴، ص۱۸۲.</ref> بیان بن سمعان، ابوهاشم را پیامبر دانست و پس از او برای خودش ادعای نبوت کرد.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۴.</ref> امام صادق(ع) در روایتی بیان بن سمعان را تکذیب کرده و او را دروغگو نامیده است.<ref>شیخ طوسی، اختیار معرفة الرجال، ج۱، ص۲۹۰.</ref>
 *'''حربیه:''' پیروان عبد اللّه بن عمرو بن حَرب.<ref>اشعری، المقالات و الفرق، ص۲۸؛ اشعری، مقالات الاسلامیین، ص۲۲.</ref> حربیه بر این باور بودند که روح الهی از ابوهاشم به عبدالله بن عمر بن حرب منتقل شده و در او حلول یافته است.<ref>بغدادی، الفرق بین الفرق، ص۲۸.</ref> همچنین آنان بر این اعتقاد بودند که [[اسباط]] چهار نفرند: ۱-امام علی(ع) (سبط ایمان و امن)؛ ۲-[[امام حسن(ع)]] (سبط نور و تسنیم)؛ ۳-[[امام حسین(ع)]] (سبط حجت و مصیبت)؛ ۴-محمد بن حنفیه، که او را [[مهدی|مهدی منتظر]] می‌دانستند و معتقد بودند که وفات نکرده است، بلکه در [[کوه رضوی|کوه رَضْویٰ]] زندگی می‌کند و دو شیر و دو پلنگ از او محافظت می‌کنند و [[فرشته|ملائکه]] با او انس می‌گیرند تا زمانی که ظهور کند.<ref>اشعری، المقالات و الفرق، ص۲۸.</ref>