پرش به محتوا

آیه ۶۲ سوره نمل: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۵۸: خط ۵۸:
== برداشت‌ها درباره جانشینان زمین ==
== برداشت‌ها درباره جانشینان زمین ==


مفسران درباره اینکه منظور از عبارت «خُلَفاءَ الاَرض» (جانشنیان زمین) چیست، دیدگاه‌های متفاوتی بیان کرده‌اند. بسیاری از مفسران [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|سنی]] گفته‌اند مراد این است که [[خدا|خداوند]] در هر دوره‌ای، گروهی از مردمان زمین را جانشین گروه قبل از آنها می‌کند تا در زمین سکونت کنند و اداره آن را به‌عهده بگیرند. [[شیعه]]، همچون [[شیخ طوسی]]،<ref>شیخ طوسی، التبيان، دار احیاء التراث العربی، ج۸، ص۱۱۰.</ref> [[فضل بن حسن طبرسی|طبرِسی]]،<ref>شیخ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۳۵۸-۳۵۹.</ref> [[ابوالفتوح رازی]]،<ref>ابو‌الفتوح رازی، روض الجنان، ۱۳۶۶-۱۳۷۸ش، ج۱۵، ص۶۵.</ref> فتح الله کاشانی،<ref>کاشانی، زبدة التفاسير، ۱۳۸۱ش، ج۵، ص۱۱۶.</ref> [[محمدمحسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]]،<ref>فیض کاشانی، سير الصافی، ۱۳۷۳ش، ج۴، ص۷۱.</ref> شریف لاهیجی،<ref>شریف لاهیجی، تفسير شريف لاهيجى، ۱۳۷۳ش، ج۳، ص۴۳۵.</ref> سید عبدالله شُبَّر،<ref>شبر، تفسیر القرآن الکریم، مؤسسة دار الهجرة، ص۳۶۷.</ref> سبزواری،<ref>سبزواری، ارشاد الاذهان، ۱۴۱۹ق، ص۳۸۷.</ref> مکارم شیرازی<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱-۱۳۷۴ش، ج۱۵، ص۵۱۸.</ref> و سنی مانند محمد بن جریر طبری،<ref> طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۰، ص۴.</ref> مِیْبُدی،‌<ref>میبدی، کشف الاسرار و عدة الابرار، ۱۳۷۱ش، ج۷، ص۲۴۱.</ref> ابْنِ کَثیر،<ref>ابن‌کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۶، ص۱۸۵-۱۸۶.</ref> ثعلبی،<ref>ثعلبی، کشف و البیان عن تفسیر القرآن، ۱۴۲۲ق، ج۷، ص۲۱۹.</ref> زمخشری،<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷-۱۴۱۶ق، ج۳، ص۳۷۶-۳۷۷.</ref> فخررازی،<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۴، ص۵۶۵.</ref> بیضاوی<ref>بیضاوی، أنوار التنزیل، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۱۶۵.</ref> و آلوسی<ref>‌آلوسی، روح المعانی، ۱۴۲۰ق، ج۲۰، ص۲۹۲.</ref>  
مفسران درباره اینکه منظور از عبارت «خُلَفاءَ الاَرض» (جانشنیان زمین) چیست، دیدگاه‌های متفاوتی بیان کرده‌اند. بسیاری از مفسران [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|سنی]] گفته‌اند مراد این است که [[خدا|خداوند]] در هر دوره‌ای، گروهی از مردمان زمین را جانشین گروه قبل از آنها می‌کند تا در زمین سکونت کنند و اداره آن را به‌عهده بگیرند.<ref>نگاه کنید به شیخ طوسی، التبيان، دار احیاء التراث العربی، ج۸، ص۱۱۰؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۳۵۸-۳۵۹؛ ابو‌الفتوح رازی، روض الجنان، ۱۳۶۶-۱۳۷۸ش، ج۱۵، ص۶۵؛ کاشانی، زبدة التفاسير، ۱۳۸۱ش، ج۵، ص۱۱۶؛ فیض کاشانی، تفسير الصافی، ۱۳۷۳ش، ج۴، ص۷۱؛ شریف لاهیجی، تفسير شريف لاهيجى، ۱۳۷۳ش، ج۳، ص۴۳۵؛ شبر، تفسیر القرآن الکریم، مؤسسة دار الهجرة، ص۳۶۷؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱-۱۳۷۴ش، ج۱۵، ص۵۱۸؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۰، ص۴؛ میبدی، کشف الاسرار و عدة الابرار، ۱۳۷۱ش، ج۷، ص۲۴۱؛ ابن‌کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۶، ص۱۸۵-۱۸۶؛ ثعلبی، کشف و البیان عن تفسیر القرآن، ۱۴۲۲ق، ج۷، ص۲۱۹؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷-۱۴۱۶ق، ج۳، ص۳۷۶-۳۷۷؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۴، ص۵۶۵؛بیضاوی، انوار التنزیل، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۱۶۵؛ آلوسی، روح المعانی، ۱۴۲۰ق، ج۲۰، ص۲۹۲.</ref>  


در مقابل، [[سید محمدحسین طباطبائی|سید محمدحسین طباطبایی]] منظور از خلافت در آیه را قدرت تصرف انسان در زمین و هرچه روی آن است دانسته است. طبق این نظر، اگر  مشکلات و گرفتاری‌ها باعث اضطرار انسان شد، از خدا درخواست برطرف شدن گرفتاری می‌کند و اگر خداوند دعایش را مستجاب کند، در حقیقت خلافتی را که به انسان داده تکمیل کرده است. به گفته علامه طباطبایی، معانی دیگر با سیاق آیه مناسب نیستند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۵۰-۱۳۵۳ق، ج۱۵، ص۳۸۳.</ref> مکارم شیرازی نیز در قول دیگری با این نظر موافق است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱-۱۳۷۴ش، ج۱۵، ص۵۱۸.</ref>  
  در مقابل، [[سید محمدحسین طباطبائی|سید محمدحسین طباطبایی]] منظور از خلافت در آیه را قدرت تصرف انسان در زمین و هرچه روی آن است دانسته است. طبق این نظر، اگر  مشکلات و گرفتاری‌ها باعث اضطرار انسان شد، از خدا درخواست برطرف شدن گرفتاری می‌کند و اگر خداوند دعایش را مستجاب کند، در حقیقت خلافتی را که به انسان داده تکمیل کرده است. به گفته علامه طباطبایی، معانی دیگر با سیاق آیه مناسب نیستند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۵۰-۱۳۵۳ق، ج۱۵، ص۳۸۳.</ref> مکارم شیرازی نیز در قول دیگری با این نظر موافق است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱-۱۳۷۴ش، ج۱۵، ص۵۱۸.</ref>  


طبرِسی در احتمال دیگری که آن را ضعیف شمرده، روایتی از [[عبدالله بن عباس|ابن عباس]] ذکر کرده است که در آن منظور از خلافت این است که خداوند، شما را جانشین [[کفر|کفار]] می‌کند و در سرزمین و بلادشان جای می‌دهد تا به‌جای کفر، از خداوند اطاعت کنید.<ref>شیخ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۳۵۸-۳۵۹.</ref> علامه طباطبایی این احتمال دوم را نیز رد می‌کند؛ با این استدلال که  مخاطبِ آیه، اینجا کافران است؛ درحالی که بنا بر این احتمال، باید به [[ایمان|مؤمنان]] خطاب می‌شد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۵۰-۱۳۵۳ق، ج۱۵، ص۳۸۴.</ref>
طبرِسی در احتمال دیگری که آن را ضعیف شمرده، روایتی از [[عبدالله بن عباس|ابن عباس]] ذکر کرده است که در آن منظور از خلافت این است که خداوند، شما را جانشین [[کفر|کفار]] می‌کند و در سرزمین و بلادشان جای می‌دهد تا به‌جای کفر، از خداوند اطاعت کنید.<ref>شیخ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۳۵۸-۳۵۹.</ref> علامه طباطبایی این احتمال دوم را نیز رد می‌کند؛ با این استدلال که  مخاطبِ آیه، اینجا کافران است؛ درحالی که بنا بر این احتمال، باید به [[ایمان|مؤمنان]] خطاب می‌شد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۵۰-۱۳۵۳ق، ج۱۵، ص۳۸۴.</ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۷۶

ویرایش