تعصب: تفاوت میان نسخه‌ها
←ریشه‌ها
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
* '''جهل و نادانی:''' [[مفسران]] با استناد به آیه ۱۱۳ [[سوره بقره]] یکی از ریشه‌های تعصب‌ورزی را جهل و نادانی معرفی کرده‌اند؛ چرا که افراد نادان همواره در محیط زندگی خود محصورند و غیر آن را قبول ندارند و به آئینی که از کودکی با آن آشنا شده‌اند هر چند خرافی و بی‌اساس باشد سخت دل می‌بندند، و غیر آن را منکر می‌شوند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۳۵۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۴۰۷.</ref> در آیه ۲۶ [[سوره فتح]] نیز حمیت را به جاهلیت اضافه کرده است که نشان دهنده ارتباط بین تعصب و جهل است.(إِذْ جَعَلَ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْحَمِيَّةَ حَمِيَّةَ الْجَاهِلِيَّةِ) | * '''جهل و نادانی:''' [[مفسران]] با استناد به آیه ۱۱۳ [[سوره بقره]] یکی از ریشه‌های تعصب‌ورزی را جهل و نادانی معرفی کرده‌اند؛ چرا که افراد نادان همواره در محیط زندگی خود محصورند و غیر آن را قبول ندارند و به آئینی که از کودکی با آن آشنا شده‌اند هر چند خرافی و بی‌اساس باشد سخت دل می‌بندند، و غیر آن را منکر می‌شوند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۳۵۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۴۰۷.</ref> در آیه ۲۶ [[سوره فتح]] نیز حمیت را به جاهلیت اضافه کرده است که نشان دهنده ارتباط بین تعصب و جهل است.(إِذْ جَعَلَ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْحَمِيَّةَ حَمِيَّةَ الْجَاهِلِيَّةِ) | ||
* '''شخصیت‌زدگی:''' گاه کسانی مانند پدران، متولیان دینی، اساتید و بزرگان قوم چنان قداستی برای انسان پیدا می‌کنند که بدون اندیشه سخنان آنان مورد قبول واقع می‌شود. در آیات متعددی از قرآن این آسیب به عنوان یکی از زمینه‌های تعصب‌ورزی معرفی شده است.<ref>سوره بقره، آیه۱۷۰؛ سوره مائده، آیه ۱۰۴؛ سوره انبیاء، آیه ۵۳؛ امام خمینی، شرح چهل حدیث، ۱۳۸۰ش، ص۱۵۲.</ref> امام علی (ع) نیز در [[خطبه قاصعه]] از پیروی بدون دلیل و کورکورانه مِهتران پرهیز داده و آنان را پایه‌های تعصب نامیده است.<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه ۱۹۲، ص۲۸۹.</ref> | * '''شخصیت‌زدگی:''' گاه کسانی مانند پدران، متولیان دینی، اساتید و بزرگان قوم چنان قداستی برای انسان پیدا می‌کنند که بدون اندیشه سخنان آنان مورد قبول واقع می‌شود. در آیات متعددی از قرآن این آسیب به عنوان یکی از زمینه‌های تعصب‌ورزی معرفی شده است.<ref>سوره بقره، آیه۱۷۰؛ سوره مائده، آیه ۱۰۴؛ سوره انبیاء، آیه ۵۳؛ امام خمینی، شرح چهل حدیث، ۱۳۸۰ش، ص۱۵۲.</ref> امام علی (ع) نیز در [[خطبه قاصعه]] از پیروی بدون دلیل و کورکورانه مِهتران پرهیز داده و آنان را پایه‌های تعصب نامیده است.<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه ۱۹۲، ص۲۸۹.</ref> | ||
* '''افراط و تفریط در دوستی و دشمنی:''' از آیاتی که به [[مؤمنان]] دستور می‌دهد انصاف و عدالت را درباره خویشان و دوستان رعایت کنید<ref>سوره نساء، آیه ۱۳۵، سوره مائده، آیه ۸.</ref> استفاده می‌شود که افراط یا تفریط در دوستی و دشمنی می‌تواند از ریشه‌های تعصب و حمیت قرار گیرد.چنان‌چه در روایتی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر خدا]] می‌گوید: | * '''افراط و تفریط در دوستی و دشمنی:''' از آیاتی که به [[مؤمنان]] دستور می‌دهد انصاف و عدالت را درباره خویشان و دوستان رعایت کنید<ref>سوره نساء، آیه ۱۳۵، سوره مائده، آیه ۸.</ref> استفاده می‌شود که افراط یا تفریط در دوستی و دشمنی می‌تواند از ریشه‌های تعصب و حمیت قرار گیرد.چنان‌چه در روایتی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر خدا]] می‌گوید: «حُبُّكَ للشَّيْء يُعْمي و يُصِمُّ» عشق و دوستی تو به چيزى، كور و كرت مى‌كند. <ref>ابن ابی جمهور، عوالي اللئالي، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۲۴.</ref> | ||
عشق و دوستی تو به چيزى، كور و كرت مى‌كند. <ref>ابن ابی جمهور، عوالي اللئالي، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۲۴.</ref> | |||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = روش [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در پیشگیری از تعصبات قومی:{{سخ}} | {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = روش [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در پیشگیری از تعصبات قومی:{{سخ}} | ||