confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۵۷
ویرایش
ایلخانان: تفاوت میان نسخه‌ها
تمیزکاری
(تمیزکاری) |
(تمیزکاری) |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| شخصیت‌های مهم = | | شخصیت‌های مهم = | ||
}} | }} | ||
'''ایلخانان'''، جانشینان هلاکو خان، شاخه‌ای از فرمانروایان مغولی‌اند که از سال [[سال ۶۵۱ هجری قمری|۶۵۱]] هجری قمری به مدت حدود یک سده بر سرزمین‌های اسلامی از آسیای میانه و [[افغانستان]] تا [[ایران]] و [[عراق]] و بخش‌هایی از [[شام]] و [[آسیای صغیر]] حکومت کردند. آنان در آغاز، تابع خان بزرگ مغول بودند اما پس از مدتی به طور مستقل حکومت کردند و با پذیرش دین [[اسلام]] با خان مغول قطع رابطه کردند و به حکومتی اسلامی تبدیل شدند. | '''ایلخانان'''، جانشینان هلاکو خان، شاخه‌ای از فرمانروایان مغولی‌اند که از سال [[سال ۶۵۱ هجری قمری|۶۵۱]] هجری قمری به مدت حدود یک سده بر سرزمین‌های اسلامی از آسیای میانه و [[افغانستان]] تا [[ایران]] و [[عراق]] و بخش‌هایی از [[شام]] و [[آسیای صغیر]] حکومت کردند. آنان در آغاز، تابع خان بزرگ مغول بودند اما پس از مدتی به طور مستقل حکومت کردند و با پذیرش دین [[اسلام]] با خان مغول قطع رابطه کردند و به حکومتی اسلامی تبدیل شدند. | ||
دوران حکومت ایلخانان در افغانستان و ایران به رشد اجتماعی مذهب [[تشیع]] در این سرزمین یاری رساند. از میان رفتن [[بنی عباس|خلافت عباسی]]، سلطه سیاسی [[اهل سنت]] بر شیعیان را خاتمه داد و شیعیان توانستند در دوران سلطنت ایلخانان که [[تعصب|تعصب مذهبی]] خاصی نسبت به فرق مذهبی نداشتند، به فعالیت آزادانه‌تری بپردازند. شیعیان همچنین به سرعت به مقام‌های بلندی در حکومت ایلخانان دست یافتند و برخی از وزرای ایلخانان، شیعه بودند و نیز برخی از علمای شیعی با ایلخانان روابط دوستانه داشتند. | دوران حکومت ایلخانان در افغانستان و ایران به رشد اجتماعی مذهب [[تشیع]] در این سرزمین یاری رساند. از میان رفتن [[بنی عباس|خلافت عباسی]]، سلطه سیاسی [[اهل سنت]] بر شیعیان را خاتمه داد و شیعیان توانستند در دوران سلطنت ایلخانان که [[تعصب|تعصب مذهبی]] خاصی نسبت به فرق مذهبی نداشتند، به فعالیت آزادانه‌تری بپردازند. شیعیان همچنین به سرعت به مقام‌های بلندی در حکومت ایلخانان دست یافتند و برخی از وزرای ایلخانان، شیعه بودند و نیز برخی از علمای شیعی با ایلخانان روابط دوستانه داشتند. | ||
[[غازان خان | [[غازان خان]]، سلطان مقتدر ایلخان که اسلام را دین رسمی ایلخانان کرد به تشیع تمایل داشت و پسر و جانشینش [[اولجایتو]] در سال ۷۰۹ هجری رسماً شیعه شد. در دوران اولجایتو گروهی از علمای شیعه به ایران آمدند و مدارس شیعی در ایران رونق گرفت و شعائر مذهبی شیعیان رواج یافت. اولجایتو تلاش کرد تشیع را در ایران فراگیر کند اما با مخالفت‌هایی از سوی مردم و علمای سنی مذهب روبرو شد و از این هدف دست کشید. پژوهشگران معمولا حکومت ایلخانی را سرآغاز سیر گسترش اجتماعی تشیع در افغانستان و ایران به شمار می‌آورند؛ سیری که مدتی بعد به سربرآوردن حکومت‌های شیعی مانند [[سربداران]] و در قرن دهم به تشکیل حکومت [[صفویان|صفوی]] و فراگیری تشیع در ایران انجامید. | ||
==نگاهی به تاریخ سیاسی عصر ایلخانان== | |||
هلاکوخان مغول به امر خان بزرگ مغول منگو قاآن در سال ۶۵۱ به ایران لشکر کشید. از اهداف یورش هلاکو به [[ایران]]، از میان بردن قلعه‌های [[نزاریان|اسماعیلیه]] و [[خلافت عباسی]] بود. اسماعیلیان در سال ۶۵۴ به طور کامل از ایلخانان شکست خوردند. هلاکو در سال ۶۵۶ با تصرف [[بغداد]] [[خلافت عباسی]] را از میان برداشت و آخرین خلیفه عباسی را به قتل رساند.<ref> نک: اقبال، تاریخ مغول، ص۱۸۹-۲۰۰</ref> با اینکه مغولان بخش‌های زیادی از [[شام]] را به تصرف در آوردند و دمشق را در سال ۶۵۷ تصرف کردند، از دست‌یابی به سواحل مدیترانه باز ماندند و در مسیر فتوحات خود به سوی [[مصر]]، با حکومت [[ممالیک]] روبرو شدند و در سال ۶۵۸ هجری در نبرد عین جالوت از ممالیک مصر شکست خوردند.<ref>اقبال، تاریخ مغول، ص۲۰۸</ref> از آن پس تا مدت‌ها مبارزه با ممالیک برای دست‌یابی به مصر بخشی از برنامه نظامی ایلخانان را تشکیل می‌داد. | |||
{{حکومت‌های ایران پس از اسلام}} | {{حکومت‌های ایران پس از اسلام}} | ||
{{حکومت ایلخانان}} | {{حکومت ایلخانان}} | ||
هلاکو از سوی خان مغول فرمانده کل متصرفات غربی امپراتوری مغولان شد و لقب ایلخان گرفت و از آن پس حکومت ایران و [[عراق]] و بخش‌هایی از شام و آسیای صغیر میان فرزندان هلاکو موروثی شد. ایلخانان پس از مدتی ارتباط خود را با خان بزرگ مغول گسستند و به استقلال در ایران حکومت کردند. | هلاکو از سوی خان مغول فرمانده کل متصرفات غربی امپراتوری مغولان شد و لقب ایلخان گرفت و از آن پس حکومت ایران و [[عراق]] و بخش‌هایی از شام و آسیای صغیر میان فرزندان هلاکو موروثی شد. ایلخانان پس از مدتی ارتباط خود را با خان بزرگ مغول گسستند و به استقلال در ایران حکومت کردند. | ||