Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۷۷
ویرایش
کتاب الغیبة (شیخ طوسی): تفاوت میان نسخه‌ها
←زمان و انگیزه تألیف
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
==اهمیت کتاب== | ==اهمیت کتاب== | ||
کتاب الغیبه را از بهترین کتا‌ب‌هایی دانسته‌اند که درباره [[امام زمان(ع)]] و دفع شبهات [[غیبت کبری]] نگاشته شده است.<ref>سرشار تهرانی، ناصح، «مقدمه»، در کتاب الغیبة، تألیف شیخ طوسی، ۱۴۱۱ق، ص۹.</ref> [[آقا بزرگ تهرانی]] این کتاب را دربرگیرندهٔ قوی‌ترین استدلال‌های عقلی و نقلی بر وجود امام زمان و علت غیبت او و [[علائم ظهور]] در [[آخر الزمان|آخرالزمان]] معرفی کرده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، «مقدمه»، در کتاب الغیبة، تألیف شیخ طوسی، ۱۴۱۱ق، ص۲۴.</ref> این کتاب از زمان نگارش تا اکنون، مورد توجه عالمان شیعه و محققان قرار گرفته و در نگارش‌ها بسیار به آن استناد شده است.<ref>سلیمیان، فرهنگ‌نامه مهدویت، ۱۳۸۸ش، ص۳۵۷.</ref> | کتاب الغیبه را از بهترین کتا‌ب‌هایی دانسته‌اند که درباره [[امام زمان(ع)]] و دفع شبهات [[غیبت کبری]] نگاشته شده است.<ref>سرشار تهرانی، ناصح، «مقدمه»، در کتاب الغیبة، تألیف شیخ طوسی، ۱۴۱۱ق، ص۹.</ref> [[آقا بزرگ تهرانی]] این کتاب را دربرگیرندهٔ قوی‌ترین استدلال‌های عقلی و نقلی بر وجود امام زمان و علت غیبت او و [[علائم ظهور]] در [[آخر الزمان|آخرالزمان]] معرفی کرده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، «مقدمه»، در کتاب الغیبة، تألیف شیخ طوسی، ۱۴۱۱ق، ص۲۴.</ref> این کتاب از زمان نگارش تا اکنون، مورد توجه عالمان شیعه و محققان قرار گرفته و در نگارش‌ها بسیار به آن استناد شده است.<ref>سلیمیان، فرهنگ‌نامه مهدویت، ۱۳۸۸ش، ص۳۵۷.</ref> | ||
== زمان و انگیزه تألیف == | |||
به گفته آقا بزرگ تهرانی، کتاب الغبیه در سال [[سال ۴۴۷ هجری قمری|۴۴۷ق]] تألیف شده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة الی التصانیف الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج۱۶، ص۷۹.</ref> شیخ طوسی در مقدمه کتاب، انگیزه‌اش از تألیف را اجابت درخواست استادش بیان کرده که از او درخواست نموده بود کتابی در باب غیبت صاحب‌الزمان(ع) بنویسد و در آن، از سبب غیبت آن امام و علت طولانی شدن غیبتش، با وجود نیاز شدید به حضور وی، و بررسی موانع ظهور آن حضرت بحث شود و به شبهات مخالفان و طعنه بدخواهان پاسخ داده شود.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۱.</ref> | به گفته آقا بزرگ تهرانی، کتاب الغبیه در سال [[سال ۴۴۷ هجری قمری|۴۴۷ق]] تألیف شده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة الی التصانیف الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج۱۶، ص۷۹.</ref> شیخ طوسی در مقدمه کتاب، انگیزه‌اش از تألیف را اجابت درخواست استادش بیان کرده که از او درخواست نموده بود کتابی در باب غیبت صاحب‌الزمان(ع) بنویسد و در آن، از سبب غیبت آن امام و علت طولانی شدن غیبتش، با وجود نیاز شدید به حضور وی، و بررسی موانع ظهور آن حضرت بحث شود و به شبهات مخالفان و طعنه بدخواهان پاسخ داده شود.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۱.</ref> | ||
== ساختار کتاب == | == ساختار کتاب == | ||
کتاب | کتاب الغیبه در هشت فصل تنظیم شده است: | ||
*'''فصل اول:''' سخن | *'''فصل اول:''' سخن دربارهٔ غیبت است.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۳.</ref> مؤلف در این فصل به اثبات دو ادعایِ ضرورت وجود [[امامان شیعه|امام معصوم]] در هر عصری برای هدایت مردم و امام عصر بودنِ [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام دوازدهم]] پرداخته و دیدگاه دیگر فرقه‌های شیعه مانند [[کیسانیه]]، [[ناووسیه]]، [[واقفیه]] و [[فطحیه]] را رد کرده است که [[امامت]] و [[عصمت]] را در غیر امام دوازدهم پذیرفته‌اند.<ref> شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۳-۴.</ref> همچنین در این فصل، به شبهات مخالفان درباره ولادت امام زمان، فلسفه و حکمت غیبت، وضعیت [[اجرای حدود]] در زمان غیبت، چگونگی تشخیص اعتقاد به حق در زمان غیبت، علت غیبت حضرت از شیعیان و دوستان و ... پاسخ داده شده است.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۷۶ و ص۸۶ و ص۹۴-۹۵ و ص۹۸.</ref> | ||
*'''فصل دوم:''' درباره ولادت امام دوازدهم و اثبات آن به‌وسیله دلیل عقلی و روایت‌های تاریخی است.<ref> شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۲۲۹.</ref> نویسنده در این فصل اخبار کسانی که شاهد | *'''فصل دوم:''' درباره ولادت امام دوازدهم و اثبات آن به‌وسیله دلیل عقلی و روایت‌های تاریخی است.<ref> شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۲۲۹.</ref> نویسنده در این فصل اخبار کسانی را که شاهد تولد امام عصر بوده‌اند یا به‌نحوی بر ولادت آن حضرت آگاهی یافته‌اند ذکر کرده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۲۲۹-۲۵۳.</ref> | ||
*'''فصل سوم:''' این فصل دربردارنده اخبار کسانی است که امام دوازدهم را | *'''فصل سوم:''' این فصل دربردارنده اخبار کسانی است که امام دوازدهم را دیده‌اند؛ ولی او را نشناخته‌اند و بعداً متوجه وی شده‌اند.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۲۵۳.</ref> | ||
*'''فصل چهارم:''' درباره معجزاتی از امام مهدی(ع) است که بر صحت امامت وی در عصر غیبت دلالت دارد.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۲۸۱.</ref> | *'''فصل چهارم:''' درباره معجزاتی از امام مهدی(ع) است که بر صحت امامت وی در عصر غیبت دلالت دارد.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۲۸۱.</ref> | ||
*'''فصل پنجم:''' مؤلف در این فصل به ذکر عواملی که مانع | *'''فصل پنجم:''' مؤلف در این فصل به ذکر عواملی که مانع ظهور حضرت مهدی(ع) هستند پرداخته<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۳۲۹.</ref> و بیست روایت در این خصوص نقل کرده است.<ref>احمدی کچایی، «تحلیلی بسترشناسانه درباره کتاب «الغیبة» شیخ طوسی»، ص۷۳.</ref> وی علت عمده ظهورنکردن و مخفی ماندن وی را ترس جانی دانسته است.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۳۲۹.</ref> | ||
*'''فصل ششم:''' این فصل به ذکر اخبار سفیران امام در عصر غیبت اختصاص دارد.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۳۴۵.</ref> نویسنده در این فصل، [[نواب اربعه| | *'''فصل ششم:''' این فصل به ذکر اخبار سفیران امام در عصر غیبت اختصاص دارد.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۳۴۵.</ref> نویسنده در این فصل، [[نواب اربعه|نُوّاب خاص]] امام زمان، منصوبانِ نواب اربعه و برخی سفیران را که موردسرزنش حضرت بوده‌اند را ذکر کرده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۳۵۱ و ص۳۵۳ و ص۳۹۷.</ref> | ||
*'''فصل هفتم:''' این فصل درباره عمر امام مهدی(ع) | *'''فصل هفتم:''' این فصل درباره عمر امام مهدی(ع) است.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۴۱۹.</ref> شیخ طوسی در این فصل با ذکر هفت روایت، بر این اعتقاد است که حضرت در هنگام ظهور، در سیمای مرد جوانی ظاهر می‌شود.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۴۱۹-۴۲۲.</ref> او همچنین برخی از نشانه‌های پیش از ظهور و قیام حضرت را ذکر نموده و ۵۹ روایت در این خصوص نقل کرده است.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۴۳۳.</ref> | ||
*'''فصل هشتم:''' در این | *'''فصل هشتم:''' در این فصل، در ضمن ۲۳ روایت، به برخی از اوصاف و مقامات حضرت مهدی(ع) و سیره وی، توجه شده است.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۴۶۷.</ref> | ||
== مصادر و منابع == | == مصادر و منابع == | ||