confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۵۷
ویرایش
سید محمد صدر: تفاوت میان نسخه‌ها
ویکی سازی
جز (جایگزینی متن - '== پانویس ==↵{{پانویس2}}' به '== پانویس == {{پانوشت}} == یادداشت == {{یادداشت‌ها}}') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
(ویکی سازی) |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
| نسب =[[خاندان صدر]] • [[امام کاظم(ع)]] | | نسب =[[خاندان صدر]] • [[امام کاظم(ع)]] | ||
| خویشاوندان سرشناس = [[سید محمدصادق صدر]] • [[مقتدی صدر]] • [[سید محمدباقر صدر]] • شیخ [[محمدرضا آل یاسین]] | | خویشاوندان سرشناس = [[سید محمدصادق صدر]] • [[مقتدی صدر]] • [[سید محمدباقر صدر]] • شیخ [[محمدرضا آل یاسین]] | ||
| تاریخ تولد =[[۳ فروردین]] [[ | | تاریخ تولد =[[۳ فروردین]] سال [[۱۳۲۲ش]] ([[۱۷ ربیع‌الاول]] سال [[۱۳۶۲ (قمری)| ۱۳۶۲ ق]]) | ||
| شهر تولد = | | شهر تولد = | ||
| کشور تولد = | | کشور تولد = | ||
| محل تحصیل = | | محل تحصیل = | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی = | ||
| تاریخ وفات =[[جمعه]] [[۳ ذی‌القعده]] ۱۴۱۹ق برابر با [[۳۰ بهمن]] ۱۳۷۷ش | | تاریخ وفات =[[جمعه]] [[۳ ذی‌القعده]] سال ۱۴۱۹ق برابر با [[۳۰ بهمن]] سال [[سال ۱۳۷۷ هجری شمسی|۱۳۷۷ش]] | ||
| شهر وفات = | | شهر وفات = | ||
| محل دفن = | | محل دفن = | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| اجازه روایت به = | | اجازه روایت به = | ||
| اجازه اجتهاد به = | | اجازه اجتهاد به = | ||
| تالیفات =[[موسوعة الامام المهدی (کتاب)|موسوعة الامام المهدی]] • منة المنان في الدفاع عن | | تالیفات =[[موسوعة الامام المهدی (کتاب)|موسوعة الامام المهدی]] • منة المنان في الدفاع عن القرآن• ماوراء الفقه | ||
| سایر = | | سایر = | ||
| سیاسی =مبارزه با | | سیاسی =مبارزه با [[حزب بعث عراق]] | ||
| اجتماعی =برپایی [[نماز جمعه]] • راه اندازی پیاده‌روی از نقاط مختلف [[عراق]] به سوی [[کربلا]] در [[نیمه‌شعبان]] • تشکیل دادگاه اسلامی و پیگیری برای حکومت اسلامی • انتشار مجله الهدی | | اجتماعی =برپایی [[نماز جمعه]] • راه اندازی پیاده‌روی از نقاط مختلف [[عراق]] به سوی [[کربلا]] در [[نیمه‌شعبان]] • تشکیل دادگاه اسلامی و پیگیری برای حکومت اسلامی • انتشار مجله الهدی | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| خط ۳۱: | خط ۲۹: | ||
}} | }} | ||
{{دیگرکاربردها|سید محمد صادق صدر}} | {{دیگرکاربردها|سید محمد صادق صدر}} | ||
'''سید محمد صدر''' ([[سال ۱۳۲۲ هجری شمسی|۱۳۲۲]]-[[سال ۱۳۷۷ هجری شمسی|۱۳۷۷ش]]) از [[مراجع تقلید شیعه]] ساکن [[عراق]] در قرن چهاردهم شمسی و از مبارزان با حکومت [[صدام]]. | '''سید محمد صدر''' ([[سال ۱۳۲۲ هجری شمسی|۱۳۲۲]]-[[سال ۱۳۷۷ هجری شمسی|۱۳۷۷ش]]) از [[مراجع تقلید شیعه]] ساکن [[عراق]] در [[قرن چهاردهم هجری شمسی|قرن چهاردهم شمسی]] و از مبارزان با حکومت [[صدام]]. | ||
صدر از روحانیان فعال در فعالیت‌های سیاسی-اجتماعی عراق بود و بارها از سوی [[حزب بعث عراق]] زندانی شد. برپایی [[نمازجمعه]]، تشکیل دادگاه اسلامی، احیاء [[عزاداری]] و راه‌اندازی پیاده‌روی به سوی [[کربلا]] در [[نیمه شعبان]] از فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی او به شمار می‌رفت. | |||
صدر از روحانیان فعال در فعالیت‌های سیاسی-اجتماعی عراق بود و بارها از سوی | |||
او نزد [[امام خمینی]] و [[سید محمدباقر صدر]] شاگردی کرد و در اندیشه تشکیل حکومت اسلامی در عراق بود. از وی آثاری بر جای مانده است که بیشتر در موضوع [[فقه]] و [[اصول]] است. [[موسوعة الامام المهدی (کتاب)|مَوسوعَةُ الامام المهدی]]، [[منة المنان في الدفاع عن القرآن]] ماوراء الفقه و فقه الاخلاق از آثار مشهور اوست. | او نزد [[امام خمینی]] و [[سید محمدباقر صدر]] شاگردی کرد و در اندیشه تشکیل حکومت اسلامی در عراق بود. از وی آثاری بر جای مانده است که بیشتر در موضوع [[فقه]] و [[اصول]] است. [[موسوعة الامام المهدی (کتاب)|مَوسوعَةُ الامام المهدی]]، [[منة المنان في الدفاع عن القرآن]] ماوراء الفقه و فقه الاخلاق از آثار مشهور اوست. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۳: | ||
== تولد و شهادت== | == تولد و شهادت== | ||
سید محمد صدر در [[۱۷ ربیع‌الاول]] [[سال ۱۳۶۲ هجری قمری|۱۳۶۲]] قمری ([[۳ فروردین]] [[سال ۱۳۲۲ هجری شمسی|۱۳۲۲]]ش) به دنیا آمد. نقل شده است که مادرش باردار نمی‌شد، نذر کرد که اگر دارای پسری شود او را محمد بنامد.<ref>عبدالرزاق، الشهید الصدر الثانی، ۲۰۰۸م، ص۹۸.</ref> | سید محمد صدر در [[۱۷ ربیع‌الاول]] سال [[سال ۱۳۶۲ هجری قمری|۱۳۶۲]] قمری ([[۳ فروردین]] سال [[سال ۱۳۲۲ هجری شمسی|۱۳۲۲]]ش) به دنیا آمد. نقل شده است که مادرش باردار نمی‌شد، نذر کرد که اگر دارای پسری شود او را محمد بنامد.<ref>عبدالرزاق، الشهید الصدر الثانی، ۲۰۰۸م، ص۹۸.</ref> | ||
سید محمد صدر در شامگاه [[جمعه]] [[۳ ذی‌القعده]] [[سال ۱۴۱۹ هجری قمری|۱۴۱۹]]ق (برابر با [[۳۰ بهمن]] [[سال ۱۳۷۷ هجری شمسی|۱۳۷۷]]ش) به همراه دو تن از فرزندانش، [[ترور]] و شهید شد.<ref>عبدالرزاق، الشهید الصدر الثانی، ۲۰۰۸م، ص۹۸.</ref> | سید محمد صدر در شامگاه [[جمعه]] [[۳ ذی‌القعده]] سال [[سال ۱۴۱۹ هجری قمری|۱۴۱۹]]ق (برابر با [[۳۰ بهمن]] سال [[سال ۱۳۷۷ هجری شمسی|۱۳۷۷]]ش) به همراه دو تن از فرزندانش، [[ترور]] و شهید شد.<ref>عبدالرزاق، الشهید الصدر الثانی، ۲۰۰۸م، ص۹۸.</ref> | ||
<div style="display: block;overflow-y: auto;">{{تبارنامه خاندان صدر}}</div> | <div style="display: block;overflow-y: auto;">{{تبارنامه خاندان صدر}}</div> | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۱: | ||
== تحصیلات== | == تحصیلات== | ||
محمد صدر، تحصیلات را نزد پدربزرگش، محمد رضا آل یاسین و نیز پدرش آغاز کرد. در ۱۱ سالگی لباس روحانیت به تن کرد. دروس ابتدایی را نزد پدر و سپس سید طالب رفاعی و شیخ حسن طراد عاملی فرا گرفت و بقیه مقدمات را نزد [[سید محمدتقی حکیم]] و | محمد صدر، تحصیلات را نزد پدربزرگش، محمد رضا آل یاسین و نیز پدرش آغاز کرد. در ۱۱ سالگی [[لباس روحانیت]] به تن کرد. دروس ابتدایی را نزد پدر و سپس سید طالب رفاعی و شیخ حسن طراد عاملی فرا گرفت و بقیه مقدمات را نزد [[سید محمدتقی حکیم]] و [[محمدتقی ایروانی]] آموزش دید.<ref>عبدالرزاق، الشهید الصدر الثانی، ۲۰۰۸م، ص۱۲.</ref> | ||
در ۱۴ سالگی وارد دانشکده فقه شد و علاوه بر علوم اسلامی، زبان انگلیسی، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی و تاریخ را نیز فرا گرفت. در سال ۱۳۷۹ ق. شروع به فراگیری کلیات فقه کرد، [[فلسفه]] را نزد [[محمدرضا مظفر]]، [[اصول]] و [[فقه مقارن]] را نزد سید محمدتقی حکیم و فقه را نزد | در ۱۴ سالگی وارد [[جمعیة منتدی النشر|دانشکده فقه]] شد و علاوه بر علوم اسلامی، زبان انگلیسی، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی و تاریخ را نیز فرا گرفت. در سال ۱۳۷۹ ق. شروع به فراگیری کلیات فقه کرد، [[فلسفه]] را نزد [[محمدرضا مظفر]]، [[اصول]] و [[فقه مقارن]] را نزد [[سید محمدتقی حکیم]] و فقه را نزد محمدتقی ایروانی فرا گرفت. سید محمد صدر در این دوره همچنین از شیخ مهدی مظفر در کلیات فقه، [[سید عبدالوهاب کربلائی]] در زمینه زبان انگلیسی، دکتر حاتم کعبی در علم نفس و دکتر فاضل حسین در تاریخ بهره برد. وی در ۱۹ سالگی از دانشکده فقه فارغ التحصیل شد.<ref>عبدالرزاق، الشهید الصدر الثانی، ۲۰۰۸م، ص۱۳.</ref> | ||
دروس عالی فقه و اصول را از اساتید [[حوزه علمیه نجف]] مانند [[سید محمدباقر صدر]] و [[صدرا بادکوبه‌ای]] آموخت. مقطع [[درس خارج|خارج]] را نزد [[آیت الله خویی]]، [[امام خمینی]]، سید محمدباقر صدر و [[سید محسن حکیم]] فرا گرفت.<ref>دشتی، نظری و نقدی بر موسوعة الامام المهدی، ص۳۵.</ref> او درس‌های اساتید را با قلم خود [[تقریرنویسی|تقریر]] می‌کرد.<ref> صدر، آیت الله سید محمد صدر و اداره حوزه علمیه نجف، ص۱۲۰.</ref> | دروس عالی [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] را از اساتید [[حوزه علمیه نجف]] مانند [[سید محمدباقر صدر]] و [[صدرا بادکوبه‌ای]] آموخت. مقطع [[درس خارج|خارج]] را نزد [[آیت الله خویی]]، [[امام خمینی]]، سید محمدباقر صدر و [[سید محسن حکیم]] فرا گرفت.<ref>دشتی، نظری و نقدی بر موسوعة الامام المهدی، ص۳۵.</ref> او درس‌های اساتید را با قلم خود [[تقریرنویسی|تقریر]] می‌کرد.<ref> صدر، آیت الله سید محمد صدر و اداره حوزه علمیه نجف، ص۱۲۰.</ref> | ||
== اجازه روایت و اجتهاد == | == اجازه روایت و اجتهاد == | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۲: | ||
[[پرونده:سیدمحمد صدر.jpg|350px|بندانگشتی|شهادت سید محمد صدر]] | [[پرونده:سیدمحمد صدر.jpg|350px|بندانگشتی|شهادت سید محمد صدر]] | ||
== فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی == | == فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی == | ||
سیدمحمد صدر در دوره مرجعیت خود، فعالیت‌های سیاسی اجتماعی زیر را در عراق انجام داد: | سیدمحمد صدر در دوره [[مرجع تقلید|مرجعیت]] خود، فعالیت‌های سیاسی اجتماعی زیر را در عراق انجام داد: | ||
* برپایی [[نمازجمعه]]؛ او شبکه‌ای از ائمه جمعه را منصوب کرد.<ref>عبدالرزاق، الشهید الصدر الثانی، ۲۰۰۸م، ص۱۰۱.</ref> | * برپایی [[نمازجمعه]]؛ او شبکه‌ای از ائمه جمعه را منصوب کرد.<ref>عبدالرزاق، الشهید الصدر الثانی، ۲۰۰۸م، ص۱۰۱.</ref> | ||
* [[عزاداری امام حسین]] و دیگر [[امامان شیعه]] را پس از آنکه مدت‌ها از سوی حکومت بعث [[صدام]]ی ممنوع بود، اقامه و خود در سال‌روز [[شهادت]] [[حضرت علی(ع)]] در منبر [[مسجد کوفه]] قصیده‌خوانی کرد. | * [[عزاداری امام حسین]] و دیگر [[امامان شیعه]] را پس از آنکه مدت‌ها از سوی حکومت بعث [[صدام]]ی ممنوع بود، اقامه و خود در سال‌روز [[شهادت]] [[حضرت علی(ع)]] در منبر [[مسجد کوفه]] قصیده‌خوانی کرد. | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۰: | ||
== از رابطه تا مبارزه با حکومت بعث== | == از رابطه تا مبارزه با حکومت بعث== | ||
صدر چندین بار از سوی [[حکومت بعث عراق]] دستگیر و زندانی شد که نخستین‌بار در سال ۱۳۵۱ش بود. او در سال ۱۳۵۳ش برای دومین بار به همراه ۱۵۰ تن از شاگردان [[سید محمدباقر صدر]] و اعضای [[حزب الدعوه]] زندانی شد. در سال [[۱۳۷۰]] | صدر چندین بار از سوی [[حکومت بعث عراق]] دستگیر و زندانی شد که نخستین‌بار در سال ۱۳۵۱ش بود. او در سال ۱۳۵۳ش برای دومین بار به همراه ۱۵۰ تن از شاگردان [[سید محمدباقر صدر]] و اعضای [[حزب الدعوه]] زندانی شد. در سال [[سال ۱۳۷۰ هجری شمسی|۱۳۷۰ ش]] نیز به دلیل فعالیت‌های فرهنگی و سخنرانی‌هایش بر ضد حکومت بعث همراه با ۱۰۶ تن دیگر دستگیر و زندانی شد.<ref>عبدالرزاق، الشهید الصدر الثانی، ۲۰۰۸م، ص۳۰.</ref> اما پس از حوادث سال ۱۹۹۱م، [[حزب بعث عراق]]، او را به عنوان [[مرجع تقلید|مرجع رسمی شیعیان]] عراق معرفی کرد و اداره [[حوزه علمیه نجف]] را به او واگذار نمود. پذیرش مرجعیت توسط وی، موجی از اعتراض‌ها را در پی داشت و حتی برخی او را به وابستگی با حکومت عراق متهم کردند. عده‌ای دیگر حرکت او را تبدیل حرکت مسلحانۀ انتفاضه به حرکت اصلاح‌طلبانه در عراق تعبیر می‌کنند که به تشویق [[سید محمد حسین فضل الله]] انجام شد و نظام صدام نیز از آن استقبال کرد.<ref> سجادی، جریان صدر دوم «التیار الصدری» مرجع عرب؛ مرجع عجم، ص۶۲.</ref> | ||
از نیمه دوم سال ۱۳۷۷ش رفتار آیت‌الله صدر تغییر کرد و وی به شیوه انتقادی از حکومت بعث روی آورد. انتقادات تندی در خطبه‌های [[نماز جمعه]] از حکومت بعثی داشت. در هفته‌های آخر نماز جمعه، کفن‌پوش حضور پیدا می‌کرد، از دعا برای صدام در نماز جمعه خودداری می‌نمود و تلاش در احیای برخی از مراسم شیعه در | از نیمه دوم سال ۱۳۷۷ش رفتار آیت‌الله صدر تغییر کرد و وی به شیوه انتقادی از [[حزب بعث عراق|حکومت بعث]] روی آورد. انتقادات تندی در خطبه‌های [[نماز جمعه]] از حکومت بعثی داشت. در هفته‌های آخر نماز جمعه، کفن‌پوش حضور پیدا می‌کرد، از دعا برای [[صدام حسین|صدام]] در نماز جمعه خودداری می‌نمود و تلاش در احیای برخی از مراسم [[شیعه]] در [[نیمه شعبان]] داشت.<ref> سجادی، جریان صدر دوم «التیار الصدری» مرجع عرب؛ مرجع عجم، ص۶۲.</ref> | ||
== اندیشه‌ها == | == اندیشه‌ها == | ||
هدف او پیگیری حرکتی بود که توسط [[سید محمدباقر صدر]] به منظور تشکیل حکومت اسلامی آغاز شده بود. او اعتقاد داشت: «اسلام همه را به تأسیس حکومت اسلامی در همه جوامع مسلمان دستور می‌دهد.» | هدف او پیگیری حرکتی بود که توسط [[سید محمدباقر صدر]] به منظور تشکیل حکومت اسلامی آغاز شده بود. او اعتقاد داشت: «اسلام همه را به تأسیس حکومت اسلامی در همه جوامع مسلمان دستور می‌دهد.» | ||
علی‌رغم اینکه حکومت عراق [[دعا]] برای سلامتی [[صدام]] در [[قنوت]] [[نماز جمعه]] را الزامی دانسته بود، محمد صدر برای سلامتی صدام دعا نکرد و [[فتوا]] داد: «دعا برای هیچ بشری غیر از معصوم در نماز جایز نیست».<ref>عبدالرزاق، الشهید الصدر الثانی، ۲۰۰۸م، ص۱۰۴.</ref> | علی‌رغم اینکه حکومت عراق [[دعا]] برای سلامتی [[صدام]] در [[قنوت]] [[نماز جمعه]] را الزامی دانسته بود، محمد صدر برای سلامتی صدام دعا نکرد و [[فتوا]] داد: «دعا برای هیچ بشری غیر از [[عصمت|معصوم]] در نماز [[مباح|جایز]] نیست».<ref>عبدالرزاق، الشهید الصدر الثانی، ۲۰۰۸م، ص۱۰۴.</ref> | ||
== آثار == | == آثار == | ||
| خط ۱۲۱: | خط ۱۱۸: | ||
[[پرونده:مجموعه آثار سید محمد صدر.png|بندانگشتی|مجموعه آثار سید محمد صدر]] | [[پرونده:مجموعه آثار سید محمد صدر.png|بندانگشتی|مجموعه آثار سید محمد صدر]] | ||
=== نسخه دیجیتال آثار=== | === نسخه دیجیتال آثار=== | ||
[[مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی | [[مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی]]، مجموعه آثار سید محمد صدر را در نرم افزار «مجموعه تراث آیت الله العظمی السید الشهید محمد الصدر» به سفارش مؤسسة المنتظر لاحیاء تراث آل الصدر گردآورده است. این نرم افزار حاوی متن کامل ۶۲ عنوان در ۹۸ جلد از آثار سید محمد صدر، به زبان عربی و فارسی و انگلیسی در موضوع: تفسیر و علوم قرآن، اخلاق، عقاید، مهدویت، سیره و تاریخ، احکام شرعی، اصول فقه، فقه، حقوق، خانواده، شعر و فیزیک است. در این نرم افزار امکان دسترسی به صوت دروس و سخنرانی‌های صدر نیز امکان‌پذیر است.<ref>[http://noorsoft.org/fa/news/مجموعه-آثار-آیت-الله-العظمی-شهید-صدرعرضه-شد مجموعه آثار آیت الله العظمی السید الشهید محمد الصدر]، مرکز تحقیقات کامپیوتری نور.</ref> | ||
== ویژگی‌های اخلاقی == | == ویژگی‌های اخلاقی == | ||
| خط ۱۲۸: | خط ۱۲۵: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||