پرش به محتوا

تحف العقول (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

۲۱۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ ژانویهٔ ۲۰۱۵
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Aghaie
imported>Salvand
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:
==انگی‍زه تألیف ==
==انگی‍زه تألیف ==


به نوشته ابن‌شعبه،<ref>ابن‌شعبه، ص۲ـ۳.</ref> هدف وی از تألیف این کتاب در دسترس قراردادن دانشهای [[پیامبر اکرم]](ص) و [[امامان]](ع) است که دربردارنده کار دین و دنیا و صلاح امروز و فرداست و چون دانشمندان [[شیعه]] درباره حلال و حرام و فرائض و سنن از گفتار [[ائمه]](ع) کتاب فراهم کرده‌اند ولی درباره حکمتها و اندرزهای پیامبر(ص) و ائمه(ع)، خاصه کلمات قصار آنها، کتابی تألیف نکرده‌اند، وی دست به این کار زده است.
به نوشته ابن‌شعبه،<ref>حرانی، تحف العقول، ص۲ـ۳.</ref> هدف وی از تألیف این کتاب در دسترس قراردادن دانشهای [[پیامبر اکرم]](ص) و [[امامان]](ع) است که دربردارنده کار دین و دنیا و صلاح امروز و فرداست و چون دانشمندان [[شیعه]] درباره حلال و حرام و فرائض و سنن از گفتار [[ائمه]](ع) کتاب فراهم کرده‌اند ولی درباره حکمتها و اندرزهای پیامبر(ص) و ائمه(ع)، خاصه کلمات قصار آنها، کتابی تألیف نکرده‌اند، وی دست به این کار زده است.




خط ۸۷: خط ۸۷:
== جایگاه کتاب ==
== جایگاه کتاب ==


تحف‌العقول در قرون اخیر همواره مورد توجه علمای [[شیعه]] بوده تا آنجا که [[قطیفی]] آن را بی‌نظیر خوانده است.<ref>رجوع کنید به شوشتری، ج۱، ص۳۸۳.</ref> در کتاب‌های حدیثی و فقهی از آن نقل قول کرده‌اند.<ref>رجوع کنید به مجلسی، ج ۱، ص۲۹؛ بحرانی، ج ۲۵، ص۱۸۰؛ نوری، ج ۱، ص۱۸۷.</ref>
تحف‌العقول در قرون اخیر همواره مورد توجه علمای [[شیعه]] بوده تا آنجا که [[قطیفی]] آن را بی‌نظیر خوانده است.<ref>ر.ک: شوشتری، مجالس المؤمنین، ج۱، ص۳۸۳.</ref> در کتاب‌های حدیثی و فقهی از آن نقل قول کرده‌اند.<ref>ر.ک: مجلسی، بحار الانوار، ج ۱، ص۲۹؛ بحرانی، الحدائق النّاضرة، ج۲۵، ص۱۸۰؛ نوری، خاتمة مستدرک الوسائل، ج۱، ص۱۸۷.</ref>


در عین حال، آنچه مایه خرده‌گیری و در برخی موارد نامعتبر دانستن مندرجات تحف‌العقول از سوی علمای شیعه شده، [[حدیث مرسل|ارسال اسنادِ احادیث]] آن است. البته خودِ [[ابن شعبه حرانی|ابن‌شعبه]] به این موضوع توجه داشته و در مقدمه نوشته که سلسله سندِ بیشتر احادیث کتاب را سماع کرده، ولی در تألیف کتاب برای رعایت ایجاز و نیز به این سبب که بیشتر این کلمات و سخنان از زمره آموزشها و حکمتهایی است که خود گواه درستی خود هستند و به این دلیل که آنها را برای شیعیان فراهم کرده است که تسلیم امامان‌اند، از ذکر اسناد احادیث کتاب اجتناب کرده است.
در عین حال، آنچه مایه خرده‌گیری و در برخی موارد نامعتبر دانستن مندرجات تحف‌العقول از سوی علمای شیعه شده، [[حدیث مرسل|ارسال اسنادِ احادیث]] آن است. البته خودِ [[ابن شعبه حرانی|ابن‌شعبه]] به این موضوع توجه داشته و در مقدمه نوشته که سلسله سندِ بیشتر احادیث کتاب را سماع کرده، ولی در تألیف کتاب برای رعایت ایجاز و نیز به این سبب که بیشتر این کلمات و سخنان از زمره آموزشها و حکمتهایی است که خود گواه درستی خود هستند و به این دلیل که آنها را برای شیعیان فراهم کرده است که تسلیم امامان‌اند، از ذکر اسناد احادیث کتاب اجتناب کرده است.


[[آیت الله خوئی]] ضمن اعتراف به فضل و ورع و ممدوح بودن [[ابن شعبه حرانی|حرّانی]]، کتاب وی را به دلیل [[حدیث مرسل|مُرسل]] بودن احادیث آن، فاقد اعتبار دانسته و در هیچ یک از احکام شرعی، استناد به روایات تحف‌العقول را جایز نشمرده است.<ref>رجوع کنید به توحیدی، ج ۱، ص۵؛ ص۹؛ نیز رجوع کنید به معلم، ص۲۷۴ـ۲۷۷.</ref>
[[آیت الله خوئی]] ضمن اعتراف به فضل و ورع و ممدوح بودن [[ابن شعبه حرانی|حرّانی]]، کتاب وی را به دلیل [[حدیث مرسل|مُرسل]] بودن احادیث آن، فاقد اعتبار دانسته و در هیچ یک از احکام شرعی، استناد به روایات تحف‌العقول را جایز نشمرده است.<ref>ر.ک: توحیدی، مصباح الفقاهة، ج۱، ص۵؛ ص۹؛ ر.ک: معلم، اصول علم‌الرجال، ص۲۷۴ـ۲۷۷.</ref>


گفتنی است که تحف‌العقول در میان [[نصیریه|نُصَیریه]] حرمتی خاص داشته و بسیاری از پیروان این مذهب آن را از بر دارند.<ref>ضیائی، ج ۱، ص۸۱.</ref>
گفتنی است که تحف‌العقول در میان [[نصیریه|نُصَیریه]] حرمتی خاص داشته و بسیاری از پیروان این مذهب آن را از بر دارند.<ref>ضیائی، فهرس مصادر الفرق الاسلامیه، ج۱، ص۸۱.</ref>




خط ۱۰۷: خط ۱۰۷:
== منابع ==
== منابع ==
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|2}}
* آقابزرگ طهرانی؛ الذریعه
* حرانی، ابن‌شعبه، تحف العقول عن آل‌الرسول صلی‌اللّه علیهم، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم، ۱۳۶۳ش.
* ابن‌شعبه، تحف‌العقول عن آل‌الرسول صلی‌اللّه علیهم، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم، ۱۳۶۳ش
* بحرانی، یوسف‌بن احمد، الحدائق النّاضرة فی احکام العترة الطاهرة، قم، ۱۳۶۳ـ۱۳۶۷ش.
* بحرانی، یوسف‌بن احمد، الحدائق النّاضرة فی احکام العترة الطاهرة، قم، ۱۳۶۳ـ۱۳۶۷ش
* توحیدی، محمدعلی، مصباح الفقاهة، تقریرات درس آیةاللّه خوئی، قم، ۱۳۷۷ش.
* توحیدی، محمدعلی، مصباح الفقاهة، تقریرات درس آیةاللّه خوئی، قم، ۱۳۷۷ش
* شوشتری، نوراللّه‌بن شریف‌الدین، مجالس المؤمنین، تهران، ۱۳۵۴ش.
* شوشتری، نوراللّه‌بن شریف‌الدین، مجالس المؤمنین، تهران، ۱۳۵۴ش
* ضیائی، علی‌اکبر، فهرس مصادر الفرق الاسلامیة، ج ۱، بیروت، ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
* ضیائی، علی‌اکبر، فهرس مصادرالفرق الاسلامیة، ج ۱، بیروت، ۱۴۱۲/۱۹۹۲
* مجلسی، بحار الانوار.
* مجلسی، بحار الانوار
* معلم، محمدعلی، اصول علم‌الرجال بین النظریة و التطبیق، تقریرات درس آیةاللّه داوری، قم، ۱۴۱۶.
* معلم، محمدعلی، اصول علم‌الرجال بین النظریة و التطبیق، تقریرات درس آیةاللّه داوری، قم، ۱۴۱۶
* نوری، حسین بن محمدتقی، خاتمة مستدرک الوسائل، قم، ۱۴۱۵ـ۱۴۲۰.
* نوری، حسین‌بن محمدتقی، خاتمة مستدرک الوسائل، قم، ۱۴۱۵ـ۱۴۲۰
{{پایان}}
{{پایان}}


خط ۱۲۴: خط ۱۲۳:


{{کتاب های حدیثی شیعه}}
{{کتاب های حدیثی شیعه}}
{{کتاب‌شناسی شیعه (قرن چهارم)}}


[[ar:تحف العقول (كتاب)]]
[[ar:تحف العقول (كتاب)]]
کاربر ناشناس